KURUMSAL İLETİŞİM - Deneme Sınavı - 23

Kurumsal sosyal sorumluluk, sosyal amaçları desteklemek ve kurumsal sosyal sorumluluk yükümlülüklerini tamamlamak için bir kurum tarafından üstlenilmiş büyük çaplı faaliyetlerdir. Bir başka tanıma göre sosyal sorumluluk, kurumsal kaynakların yardımıyla ve isteğe bağlı iş uygulamalarıyla toplumun refahını genişletmek için verilen bir taahhüttür. Sosyal sorumluluk uygulamaları, kurumun benimsediği ve yürüttüğü toplumun refahını iyileştirme ve çevreyi koruma, sosyal konularını destekleyen isteğe bağlı iş uygulamaları ve yatırımları olup, toplum kavramı içerisinde kurum çalışanlarını, tedarikçileri, dağıtıcıları, kâr amacı gütmeyenler ve kamu sektör ortaklarının yanı sıra genel toplum üyelerini içermektedir. Aynı zaman da sosyal sorumluluk uygulamaları refah, sağlık ve emniyetin yanı sıra psikolojik ve duygusal ihtiyaçlara da gönderme yapmaktadır

Kurumsal sosyal sorumluluğun başlıca odaklandığı noktalardan biri çevredir. Büyüklüğü ne olursa olsun her işletmenin oldukça büyük karbon ayak izleri bulunur. Bu izleri azaltma adına atılan her adım hem şirketlerin hem de toplumun bütününün yararınadır.

Kurumsal sosyal sorumluluk kavramı ilk kez 1953’te yayınlanan HowardBowen’in “Social- Responsibility of the Business” adlı kitabında yer almıştır. Kitapta geçen tanımlamaya göre iş adamının sorumlulukları bazı yükümlülüklerden oluşmaktadır. Bu yükümlülüklerin arasında halk için arzu edilebilir politikaları takip etmek, kararları almak ve eylemleri gerçekleştirmek sayılabilir.

Bir bütün olarak ele alındığında 1970’li yıllarda yaşanan ekonomik oluşumlar, verimlilik artışının sınırına dayandığının ve yeni stratejilerin gerekliliğinin habercisi olmuşlar; bu amaçla sorunun çözümü, sitemin katılığı ve doygunluğunu harekete geçirmek için yeni sosyoekonomik politikalar acilen devreye sokulmuştur.

Öncelikle bürokratik kirlilik yaratan devletin misyonu tartışmaya açılmış ve çeşitli özelleştirmelerle, devletin sosyal niteliği geriye itilerek piyasalardaki etkinliği törpülenmiştir. Özellikle global ölçekte genişlemeye ve mallarını tüm dünyaya iletme konusunda son derece cesur olan çok uluslu şirketlerin dayatması sonucunda yeni ve “esnek” bir yapılanma üretim ve tüketim biçimlerine damgasını vurmuştur.

Bugünkü formda kurumsal sosyal sorumluluk 1990’lı yıllarda ortaya çıkmıştır. Kurumsal sosyal sorumluluğun en önemli kaynağı çevre üzerine artan ilgidir. Çevre konusu 1980’li yılların sonlarında Brundthland Komisyonu tarafından geliştirilen ve 1992 yılında BM, Rio Yeryüzü Zirvesi’nde kabul edilen sürdürülebilir gelişme kavramıyla yakından ilişkilidir. Bu dönemde sendikacılar, çevreyle toplum arasında bağ kurulmasında önemli bir rol oynamıştır. Yine sendikacılar, sürdürülebilir kalkınmanın aynı zamanda bir sosyal boyutu olduğunun kabul edilmesinde etkili olmuşlardır. Çevre ve sosyal boyut, sürdürülebilir kalkınma konseptinin ayrılmaz bir parçası haline gelmiştir.

Türk şirketleri ağırlıklı olarak aile şirketi hüviyetinde olduğu için Batı’daki tarzda yatırımcı baskısından çok şirket gelenekleri daha baskın bir görünüm sergilemektedir. Kurumsal sosyal sorumluluk konusunda çok uluslu şirketler geleneksel Türk şirketlerinden daha farklı bakışa sahiptir, bu da uygulanan kampanyalarda kendini göstermektedir. Çok uluslu şirketler sosyal sorumluluğu genellikle stratejik halkla ilişkilerin bir parçası olarak algılayıp paydaş̧ memnuniyetini ve kurumsal itibarı hedeflerken pek çok şirket ise geçmişten kalan alışkanlıklar ekseninde “hayırseverlik” odaklı hareket etmektedir. Ayrıca çok uluslu şirketlerin kurumsal yönetişim yapıları, insan kaynakları ve diğer stk’ları ile ilişkileri daha gelişkin olduğu için kurumsal sosyal sorumluluk uygulamaları ve deneyimleri genellikle daha gelişkin ve temel iş alanıyla daha entegredir.

Archie Carroll 1979 yılında geliştirdiği modelinde sosyal sorumluluğu ekonomik, yasal, etik ve hayırseverlik boyutlarıyla ele almaktadır. İşletmelerden toplumun beklentisi toplumu ilgilendiren konularda inisiyatif alarak, eğitime, sanata ve sosyal olaylara yatırım yapmasıdır. Hayırseverlik zorunlu bir eylem değildir, gönüllü olarak emek, zaman ve kaynak aktarımını gerekli kılmaktadır. Hayırsever kurumlar diğerlerinden farklılaşır, ancak kurumlar bu yönde bir eğilim geliştirmezlerse de toplum tarafından olumsuz anlamda yargılanmazlar.

Keith Davis tarafından geliştirilen sosyal sorumluluk modeli, organizasyonun yanı sıra toplumun refahını koruyan ve iyileştiren işletmelerin niçin ve nasıl önlem aldıklarını ve neden yükümlülük sahibi olduklarını tanımlayan beş varsayım dizisinden oluşur. Keith Davis sosyal sorumluluğun belirsiz bir fikir olduğunu ancak bir yönetim bağlamında ele alınması gerektiğini savunmuştur. Ayrıca bazı sosyal sorumluluk sahibi iş kararlarının kuruma uzun vadede ekonomik kazanç getirebileceğini öngörmüştür.

Wood, bir sürecin somut bir gerçekliği ortaya koymasından yola çıkarak, kurumun çevresel değerlendirilmesini, hedef kitle yönetimini ve sosyal sorunlara cevap verme süreci olarak ele almıştır. Wood’un kurumların sosyal performansını değerlendirmek için ilkeler, süreçler ve sonuçlar açısından ele alınmasını önermektedir. O’na göre, sosyal sorumluluk ilkeleri Toplumun ekonomik açıdan tüm kurumlara yönelik beklentileri, toplumun kurumun faaliyetleri çerçevesinde oluşan beklentileri ve toplumun moral aktör olarak kurum yöneticisinden beklentileri şeklindeki üç unsurdan oluşmaktadır. Wood, kurumların sosyal değişime cevap verme süreçlerini yeniden tanımlamış̧ ve bunu Çevresel analiz, paydaş̧ yönetimi ve sosyal sorun yönetimi şeklinde üç temel alanda değerlendirmiştir.

Yapılan araştırmalar günümüzde müşterilerin ürün tercihinde fiyat, kalite, güvenlik, uygunluk gibi faktörlerin yanı sıra çevreye daha az olumsuz etki, ürün bileşenleri arasında genetik olarak değiştirilmiş̧ maddelerin bulunmaması gibi diğer faktörleri de dikkate almaya başladıklarını ortaya koymakta, bu durumda kurumsal sosyal sorumluluk anlayışıyla hareket eden işletmelere satış ve müşteri bağlılığını artırma faydası yaratmaktadır.

SWOT analizi; güçlü yönler, zayıf yönler, fırsatlar ve tehditler olmak üzere dört evreden oluşmaktadır.

Sıralanan ifadeler kurum kültürünün fonksiyonlarıdır.

Denge kültürü, kurum kültürü tiplerinden bir tanesi değildir.

Kimlik, herhangi bir nesneyi belirlemeye yarayan ve onu türdeşlerinden ayıran özellikler bütünüdür. Kimliği olmayan firma da müşteri gözünde yok demektir.

Kurum kültürünün genel olarak fonksiyonları
aşağıdaki gibi sıralayabiliriz :
-Kültürün bir kurumu diğer bir kurumdan
ayıran sınırlayıcı bir rolü vardır.
-Kültür, kurum üyeleri için bir kimlik oluşturur. Yani bireyler kendilerini çalıştıkları
kurum ile bütünleştirirler ve bu da onlara
ayrıcalıklı bir benlik sağlar.
-Çalışan bireyler kuruma daha fazla bağlanarak
kurumun yararına özveride bulunabilirler.
-Kurum üyeleri arasında dayanışmayı artırabilir.
-Kurum üyeleri için bir kontrol mekanizmasıdır.

Logotip, genel olarak amblem ve logonun yapılarının birlikte kullanıldığı bir grafik tasarım ürünüdür

Bir tasarım çalışmasında kullanılan renkler iyi belirlenmelidir. Çok fazla sayıda renk kullanılmamalıdır.

Yukarıdaki cümle itibar kavramını özetlemektedir.

İtibar; performans, davranış ve iletişim bileşenlerinin bir araya gelerek oluşturduğu imajlar toplamıdır.

Tüm bu kişi ve organizasyonlara paydaş adı verilir.