KURUM UYGULAMALARI

Okul öncesi - anaokulu ve ana sınıfı - dönemi 3-6 yaş aralığını kapsar. Okul öncesi dönemin anaokulu ve ana sınıfı olarak ayrılmasının nedeni; ana sınıfı ile ilkokula başlamadan önceki bir senenin, anaokulu ile ilkokula başlamadan önce alınan 3 yıllık eğitim döneminin kastediliyor olmasıdır. Bu dönemdeki çocuklar yeni materyaller ve etkinlikler aracılığı ile gelişimlerinde ivme kazanırlar. Dil gelişimleri, bilişsel gelişimleri ve sosyal- duygusal gelişimleri oyunlar ve çevreyle etkileşimleri aracılığı ile hızlanır. Bu dönemin sonuna doğru kendi duygularını ifade etme ve karşısındakinin duygularını anlayabilme ve sorumluluk alma becerileri yavaş yavaş kazanılmaya başlar.

Yaşamın ilk sekiz yılı olan erken çocukluk dönemindeki çocukların bilişsel, sosyal, duygusal, dilsel ve fiziksel gelişimlerini sağlamaya yönelik sistemli, planlı ve istendik her türlü eğitsel uygulamalar erken çocukluk eğitimi olarak adlandırılmaktadır. Bu dönemde, gelecek öğrenmeler için ilk adımlar atılır. Çocuklar bu dönemde yürümeyi, konuşmayı, yazmayı, saymayı öğrenirler.

Kaliteli erken çocukluk eğitim uygulamalarında personel mesleki ve eğitsel olarak yeterli ve bilgilidir. Çocukların gelişimlerini ve öğrenmelerini, ailelerin çeşitli ihtiyaçlarını destekleyecek özelliklere ve donanıma sahiptir. Kaliteli erken çocukluk eğitiminde öğretmenin alana ilişkin gerekli eğitimi almış, alanında uzmanlaşmış, yeni bilgilere ve öğrenmeye açık ve istekli olması çocukların eğitimden en üst düzeyde yarar sağlayabilmeleri için önemlidir. Erken çocukluk eğitimi alanında gerekli altyapı, donanım ve beceriye sahip öğretmenler çocuklar için uygun eğitsel planlamalar yaparlar, çocuklarla sıcak ve olumlu iletişim kurarlar ve eğitim ortamını zenginleştirirler. Bu durum çocukların erken çocukluk eğitiminden sağlayacakları yararı artıracaktır.

Gruptaki çocuk sayısının fazla olması etkileşimin sıklığına engel olacağı gibi gruptaki çocuk sayısının az olması da etkileşimin çeşitliliğini azaltacaktır. Bu nedenle grup sayısının ideal olması erken çocukluk uygulamalarında kaliteyi artıracaktır. Küçük yaş grubundaki çocuklar için 2 öğretmenin olduğu bir sınıfta 12 çocuk olması, 4-5 yaş grubunda ise 2 öğretmenin bulunduğu bir sınıfta en fazla 20 çocuk olması idealdir.

Mialaret (1997) erken çocukluk eğitiminin amaçlarını genel olarak toplumsal amaçlar, eğitsel amaçlar ve gelişimsel amaçlar olarak üç başlık altında toplamıştır. Bu amaçlar şu şekilde ifade edilmiştir:

Erken çocukluk eğitiminin toplumsal amaçları;

• Çalışan kadınların çocuklarına bakım hizmeti vermek
• Her çocuğa eğitim sunmak ve onların bireysel gelişimlerine katkı sağlamak
• Çocukların birbirleriyle ve diğerleriyle ilişki kurarak sosyalleşmesine yardımcı olmak

Erken çocukluk eğitiminin eğitsel amaçları;

• Çocukların duyu organlarının gelişimin desteklenmesi
• Çocukların çevreye olan duyarlılıklarının artırılması

Erken çocukluk eğitiminin gelişimsel amaçları;
• Çocukların doğal gelişim evrelerini göz önünde bulundurarak gelişimine katkı sağlayacak yaşantılarına önem vermek

İlkokulun ilk dönemidir. Doğru cevap C'dir.

Anne-Çocuk Eğitim Programı'dır. Doğru cevap B'dir.

Verilenlerin hepsi doğrudur. Doğru cevap E'dir.

I, II, IV numaralı olanlar doğrudur. Doğru cevap A'dır.

I ve IV numaralı olanlar doğrudur. Doğru cevap D'dir.

Doğru cevap B'dir.

I, II VE IV numaralı olanlar doğrudur. Doğru cevap D'dir.

Verilenlerin hepsi doğrudur. Doğru cevap E'dir.

Doğru cevap C'dir.

Erken çocukluk eğitiminin amaçları genel olarak toplumsal amaçlar, eğitsel amaçlar ve gelişimsel amaçlar olarak üç başlık altında toplanmıştır. Bu amaçlar şu şekilde ifade edilmiştir:

Erken çocukluk eğitiminin toplumsal amaçları;

• Çalışan kadınların çocuklarına bakım hizmeti vermek
• Her çocuğa eğitim sunmak ve onların bireysel gelişimlerine katkı sağlamak
• Çocukların birbirleriyle ve diğerleriyle ilişki kurarak sosyalleşmesine yardımcı olmak

Erken çocukluk eğitiminin eğitsel amaçları;

• Çocukların duyu organlarının gelişimin desteklenmesi
• Çocukların çevreye olan duyarlılıklarının artırılması

Erken çocukluk eğitiminin gelişimsel amaçları;
• Çocukların doğal gelişim evrelerini göz önünde bulundurarak gelişimine katkı sağlayacak yaşantılarına önem vermek

Türk milli eğitiminin genel amaç ve temel ilkelerine uygun olarak okul öncesi eğitimin amaç ve görevleri;

• Çocukların beden, zihin ve duygu gelişimini ve iyi alışkanlıklar kazanmasını sağlamak

• Onları ilkokula hazırlamak,
• Şartları elverişsiz çevrelerden ve ailelerden gelen çocuklar için ortak bir yetiştirme ortamı yaratmak,
• Çocukların Türkçeyi doğru ve güzel konuşmalarını sağlamaktır (MEB, 2013).

Açıkça görüldüğü gibi Millî Eğitim Bakanlığı Okul Öncesi Eğitim Programı’nda belirtilen okul öncesi eğitimin amaçları çocuğu merkeze alarak her anlamda desteklemesini öngörmektedir.

Öğrenmenin gerçekleşebilmesi için bireylerin temel ihtiyaçlarının karşılanması gerekmektedir. Okul öncesi eğitimin çocukların temel gereksinimleri dikkate alınarak planlanması bu nedenle oldukça önemlidir. Okul öncesi dönem çocuklarının temel gereksinimleri; temel bakım ve beslenme, güvenlik, sevgi ve duygusal yakınlık, zengin uyarıcılara sahip öğrenme ortamı, rehberlik ve destek olarak sıralanabilir. Okul öncesi dönemde eğitim bu temel gereksinimlere uygun olarak planlanmalıdır.

Her ne kadar gelişim ve öğrenmede belirli genel bir sıralama ve zamanlama olsa da çocukların kalıtımsal ve çevresel özelliklerine bağlı olarak gelişim hızları farklılık gösterebilir. Aynı yaş grubundaki çocuklar ortak özellikler taşısalar da aralarında pek çok açıdan farklılık olabilir. Bu farklılıklar gelişimsel farklılıklar olabileceği gibi kişilik farklılıkları, öğrenme stillerinde farklılık, sosyal ve kültürel farklılıklar olabilir. Okul öncesi eğitim uygulamalarının bu farklılıkları dikkate alarak planlanması çocukların ihtiyaçlarına cevap vermeyi ve planlanan hede ere ulaşabilmeyi kolaylaştıracaktır.

Okul öncesi dönem çocukları yaratıcıdırlar, hayal güçleri oldukça geniştir ve bu iki özellik gelişime açıktır. Okul öncesi eğitimciler çocuklara hayal güçlerini ve yaratıcılıklarını ortaya koyabilecekleri ve geliştirebilecekleri türde etkinlikler sunmalıdırlar. Yapılandırılmış etkinliklerden kaçınılmalı, yapılandırılmamış etkinliklere eğitim programında daha fazla yer verilmelidir. Eğitim ortamı çocukların yaratıcılıklarını ve hayal güçlerini zenginleştirecek şekilde hazırlanmalı ve çocuklara farklı materyaller ve öğrenme merkezleri sunulmalıdır.

Eleştirel düşünme becerisine sahip bireyler yetiştirilmesi eğitimin temel hedefleri arasındadır. Erken yıllardan başlayarak bu yönde çalışmalar yapmak bu amaca ulaşmayı kolaylaştıracaktır. Okul öncesi dönemde uygun rehberlik ve destek ile çocukların eleştirel düşünme becerisi kazanmaları için ilk adımlar atılmalıdır. Çocuklar kendi seçimlerini yapmaları ve sonuçlarını düşünmeleri, aynı zamanda duygu ve düşüncelerini paylaşmaları yönünde cesaretlendirilmelidirler. Çocuklara ne yapmaları, nasıl yapmaları gerektiği doğrudan dikte edilmemeli, ne yapacaklarına ve nasıl yapacaklarına karar vermeleri için düşünürlerken onlara rehberlik edilmelidir. Duygu ve düşüncelerini diğerleriyle paylaşmaları için çocuklara fırsat tanınmalıdır.

Erken çocukluk insan yaşamının ikinci dönemidir ve 0-8 yaşları arasını kapsar. Bu dönem gelişimin ve öğrenmenin en hızlı olduğu dönemdir. Doğru cevap B'dir.

Fiziksel Çevre: Kaliteli erken çocukluk eğitimi uygulamaları güvenli, sağlıklı, düzenli ve zengin iç ve dış fiziksel ortam sunar. Bu ortamlarda çocukların öğrenmelerini ve gelişimlerini kolaylaştıracak araçlar ve materyaller bulunur. Doğru cevap A'dır.