KÜRESELLEŞME VE KÜLTÜRLERARASI İLETİŞİM

Türkçede “media” sözcüğünü karşılamak üzere, “kitle iletişim araçları” kavramı da kullanılmaktadır.

Kitle iletişimi radyo, televizyon, basın gibi araçlarla aracılanmış iletişim biçimidir.

Propaganda Medyası

Bu tür belli kişi ve gruplar tarafından desteklenir. Tüm içerikler (televizyon, filmler, gazeteler) kamuya sunulmazdan önce titizlikle kaydedilir ve denetlenir. Dahası, haricî medya kaynaklarındaki arzu edilmeyen içerik, hasas bilgilerin sızmasını önlemek amacı ile düzeltilir ya da engellenir.

En ünlü kamu hizmeti yayıncısı BBC’dir.

Reklam Medyası

Ticari ya da tüzel medya olarak bilinen bu tür, Batı ülkelerindeki hakim medya türüdür. Bu ticari yayıncılıktaki Amerikan modelinin kökleri 1920’lere değin gider. Amerikan reklam medyası tüm dünyaya ihraç edilmiş ve kopyalanmıştır.

Sosyal Medya

Hiçbir şekilde özel olmamasına karşın, bu tür aynı zamanda en az kamusal olandır. Alternatif medyadan da bu noktada ayrılır. Telgraf ve telefon gibi geleneksel medya biçimleri saf ve iki yönlü iletişim sağlamış ve gerçekten de diğer medya türlerine hiçbir zaman benzememiştir.

İşlev sözcüğü medyanın ne yapması gerektiği, gerçekte ne yaptığı ve amaçlarının ne olarak görüldüğü konularını kapsar.

Temsil, kısaca; dil yoluyla anlam üretilmesidir.

Temsil etmek; sembolleştirmek, anlamında olmak, önde gelen isimlerden olmak anlamına gelmektedir.

İnşacı Yaklaşım

Bu yaklaşım, dilin toplu, sosyal karakterini ele alır.

MEDYA TÜRLERİ: Dan Laughey (2010) tarafından yapılan çalışmada medya türleri altı farklı başlık altında toplanmıştır.

Reklam Medyası

Ticari ya da tüzel medya olarak bilinen bu tür, Batı ülkelerindeki hakim medya türüdür. Bu ticari yayıncılıktaki Amerikan modelinin kökleri 1920’lere değin gider. Amerikan reklam medyası tüm dünyaya ihraç edilmiş ve kopyalanmıştır. Adından da anlaşılacağı üzere reklam medyası reklamlar tarafından finanse edilen medya anlamına gelir (reklamların kendisi görece önemsizdir).

İNŞACI YAKLAŞIM

Bu yaklaşım, dilin toplu, sosyal karakterini ele alır. Buna göre, ne nesneler ne de bireyler, kendi başlarına dilde anlamı oturtabilir. Nesneler anlam yükleyemez, temsil sistemlerini kavramları ve göstergeleri kullanarak, anlamı oluşturan bizlerizdir. Bu, dilde anlam üzerine inşacı yaklaşım olarak adlandırılır. Buna göre, nesnelerin ve insanların bulunduğu maddesel dünya ile temsil, dil ve anlamın yer aldığı sembolik uygulamalarla, süreçleri birbirine karıştırmamalıyızdır. Hall’a göre bu yaklaşımı benimseyenler, maddesel dünyanın varlığını inkâr etmezler. Ancak anlamı yükleyen maddesel dünya değildir; bunu yapan kavramlarımızı temsil etmesi için kullandığımız dil sistemi ya da diğer sistemlerdir. Anlamı yükleyen, kendi kültürlerinin kavramsal sistemleriyle dil bilimsel ve diğer temsil sistemlerini, anlam oluşturmak, dünyayı anlamlı kılmak ve başkalarına da anlam ifade eden o dünyayla ilgili olarak iletişim kurmak amacıyla kullanan sosyal aktörlerdir.

İdeoloji kavramı ilk kez Antonie Destutt De Tracy tarafından kullanılmıştır. De Tracy ideoloji kavramını herkese doğru düşünme imkânları sağlamak için kullanılacak fikir bilimi anlamında kullandı ve Fransız Devrimi’ne meşruiyet kazandırılmasında kullanılan en etkili araçlardan biri oldu. Fransız Devrimi ile birlikte ideologlarla yakın bağları olan Napoleon iktidara geçince insanların yanlış düşüncelerini düzeltmeye yarayacak fikir biliminin yaygınlaştırılmasının doğru olacak düşüncesiyle ideologlara destek oldu ve onlara gereken desteği sağladı. (Merdin, 1982).

Bu kavram yöneten ile yönetilen arasındaki ilişkiyi farklı bir bakış açısı ile ele alan İtalyan siyaset kuramcısı Antonio Gramsci ile özdeşleşmiştir. İdeolojiden farklı olarak Gramsci’nin hegemonya kavramı toplumdaki güçlü ile madun arasındaki mücadeleyi ele alır.

Madun: Rütbece aşağı derecede olan,aşağı derecede bulunan.

Richerd Connell’a göre (1995:113) toplumsal cinsiyet, bir sosyalizasyon sürecini içermektedir, doğumdan ölüme kadar kişinin üzerine yüklenen cinsiyet rolleriyle ilgilidir, yani pratik bir başarı, toplumsal pratikle başarılan bir şeydir. Toplumu oluşturan bireylerin toplumsal yapının devamlılığını ve toplumsal düzenin işleyişini sağlanabilmesi için belli rolleri benimsemesi gerekmektedir. Bu roller kazanılmış ve atfedilmiş roller olarak sınıflandırılabilir. Atfedilmiş rollerin içine cinsiyet, akrabalık bağları dahil edilirken, kazanılmış rollerdeki temel belirleyici bireysel çabadır. Bireyin kendi performansı ile kazandığı statü tamamen kişisel çabaların ürünüdür. Atfedilmiş bir rol olan cinsiyet rolü ile bireyler erkek ve kadın olarak kategorize edilerek iki ayrı pozisyon işgal ederler bir taraftan da karşılıklı olarak birbirlerine bağlanırlar, toplum içinde kendi tutum ve davranışlarının sınırlarını bilinçli ya da bilinçsiz olarak aldıkları modeller sayesinde nasıl dav- ranmaları gerektiğini öğrenirler. Böylece insanlar toplumsal yapı içerisinde kadın veya erkek olarak kategorize edilmiş olurlar ve bireyler çoğu zaman atfedilmiş bir rol olan cinsiyetlerine göre tanımlanırlar.

Stuart Hall’a göre, temsil teriminin çok sık kullanılan açıklamalarından biri şu şekildedir: “Temsil, anlamlı bir şey söylemek ya da dünyayı anlamlı bir şekilde diğerlerine anlatabilmek için dilin kullanımıdır” ( 2002:15).

Dilin dünyayı temsil etmek için nasıl kullanıldığı hakkında farklı üç yaklaşım sözkonusudur: Yansıtıcıcı (Reflective) yaklaşım, Maksatlı (İntentional) yaklaşım veİnşacı/Yapımcı (Consructivist) yaklaşım. Yansıtıcı yaklaşım “dil sadece dışarıda varolan objelerin, insanların, ve olayların anlamlarını mı yansıtır?” sorusuyla, kasıtlı yaklaşım “dil, sadece konuşmacının, yazarın ve sanatçının ne söylemek istediğini ve kişisel olarak ne kastetti- ğini mi açıklar?” sorusuyla, inşacı yaklaşım ise “anlam, dilde ve dilin içinde mi yapılır?” sorusuyla yola çıkar.

Peirce’ a göre gösterge, herhangi bir kimse için, herhangi bir ölçüde ve herhangi bir şeyin yerini tutan herhangi bir şeydir. Göstergenin yerini tuttuğu şey göstergenin nesnesidir. Peirce’e göre el-kol hareketleri (gestures), elbise kodları, trafik işaretleri, reklam resimleri, gazeteler, TV programları vb. görsel göstergeleri (visual signs) kullanan medya türleridir. Dil bilimsel göstergede gösterenleri gösterilen arasındaki ilişki kendiliğindendir, kediye k-e-d-i denmesi nedensizdir oysa filmsel, fotoğrafik göstergelerde gösteren/gösterilene benzemektedir, kedi göstergesi kediyi göstermektedir. (Parsa, 1999).