KÜLTÜRLERARASI İLETİŞİM

Eril nitelik taşıyan kültürlerde, erkeklerin ağlaması veya üzüntülerini belli etmesi hoş karşılanmaz ve erkek çocuklar küçük yaştan başlayarak bu konuda eğitilir.

Dişil kültürlerde genellikle duyguların dışa vurulması önemli insan niteliklerinden biri sayılır ve erkeklerin de ağlaması, belirli sınırlar içinde hoş karşılanır. Dişil kültürlerin üyeleri duygularını göstermeyenlere “soğuk” der.

Batı kültürlerinde, özellikle toplumun üst katmanlarında, bireylerin duygularını açığa vurması hoş karşılanmaz. Türk kültüründe İngilizler için “soğuk” önyargısının oluşmasında bu kültürel niteliğin büyük rolü vardır. Bir tarafta, duygularını kolayca ve açık olarak ortaya koymakta herhangi bir sakınca görmeyen Türkler, diğer tarafta ise duygularını saklamayı ve dışa vurmamayı erdem sayan İngilizler varsa, etkileşimde yanlış anlamaların ortaya çıkması doğal sayılmalıdır. Görüldüğü gibi kültürün niteliği sözsüz iletişim davranışlarını doğrudan etkilemekte ve bireyin sözsüz iletişim davranışlarına bakarak kültürünün niteliği hakkında çıkarımda bulunmak mümkündür.

Beden diliyle ilgili sözsüz iletişim biçemlemleri Dış Görünüş Biçemleri ve Devimim Biçemleri başlıkları altında ikiye ayrılır. "Giyi" dış görünüş biçemleri başlığı altında değerlendirilir. "Duruş ve oturuş, yüz ifadesi, bakış, dokunma" biçemleri Anlam Aktaran Devinim Biçemleri" altında değerlendirilir.

Söz kullanılmadan anlam aktarma etkinliğine genel olarak sözsüz iletişim adı verilir. Herhangi bir anlamın aktarılması amacıyla gösterilen ve konuşulan dilden söz içermeyen her türlü davranış da sözsüz iletişim davranışı adı altında incelenir.

Zamanın ve mekânın kullanılması da dâhil olmak üzere her türlü davranış; jestler, mimikler, genel olarak yüz ifadesi, bedensel duruş, temas, giyim ve görünüş, sözlü olmayan sesler, sessizlik, susma ve koku, anlam aktarımında yararlanılan sözsüz iletişim davranışlarıdır. “Sözsüz iletişim yerine ‘beden dili’ terimi kullanıldığında, kavramın ancak bir kısmı kapsanmış olmaktadır.Anlam aktarmak, zamanı yönetmek, tanımlama ve genişletme işlevler arasında yer almaktadır.

Tekrar, iletişim sürecinin önemli kavramlarından biridir ve bir iletinin ya da aynı anlamı taşıyan farklı iletilerin alıcıya birden fazla kez gönderilmesi anlamına gelir. Sözlü iletilerin algılanmalarını sağlamak ve anlamını güçlendirmek için tekrarlarız. Ancak bu tekrarlar her zaman sözlü olmaz. Bunun yerine aynı sembolik anlamı taşıyan sözsüz davranışlardan yararlanılır. Algı ve anlamayı arttırmak amaçlı tekrarlar kullanılır.

Sözsüz iletişimde ses işin içine girmediği için tonlamaya dikkat etmeye gerek yoktur ve bu sözsüz iletişim davranışı değildir.

Her kültürün zaman algılama biçemi o kültürün üyelerinin bütün yaşamını ve iletişim davranışlarını şekillendirir. Zaman dünya üzerindeki kültürler tarafından temelde üç şekilde algılanır. Bunlar,
- döngüsel,
- noktasal,
- çizgisel zaman algılarıdır.
Sezgisel algıma şekli yoktur.

Edward T. Hall, Enformasyon Sistemleri Kuramı’nda, kültürler arasında zaman algısında farklılaşmayla ilgili olarak iki kavram ortaya koymuştur. Hall’e göre, kültürler zamanı ya bütün ya da parçalı olarak algılarlar. Hall’ün kuramında zamanı bütün olarak algılayan kültürler polikron, parçalı olarak algılayan kültürler ise monokron olarak adlandırılmıştır. Hall zamanı bütün olarak algılayan kültürleri monokron, parçalı olarak algılayan kültürleri ise polikron olarak adlandırmıştır.

Mekân iletişim sürecinin bağlamını oluşturan önemli bileşenlerden biridir. İletişim sürecinde, gazeteciliğin “beş N bir K” olarak adlandırılan “ne, nerede, ne zaman, nasıl, niçin ve kiminle?” sorularının ikinci sırasında “nerede” sorusu bulunmaktadır. Buradan da anlaşılacağı gibi, iletişim sürecinin gerçekleştiği mekân, aktarılan anlam bakımından birinci derecede önem taşımaktadır. Bu deyim mekânın iletişim üzerinde etkisini ve ilişkisini açıklar niteliktedir.

Hall, “The Silent Language” (Sessiz Dil) ve “The Hidden Differences” (Gizli Farklar) adlı kitaplarında kültürler arasında mekân kavramındaki farklılıkları gösteren örnekler vermektedir. Hall’e göre, Kuzey Amerika kültürlerinde, her bir sosyal durum için karakteristik olan birçok “mesafe bölgeleri” vardır.
- Gizli mesafe,
- kişisel mesafe,
- sosyal mesafe,
- kamusal mesafe.
Bireysel mesafe bu kültürlerde kullanılmamaktadır.