KÜLTÜRLERARASI İLETİŞİM - Deneme Sınavı - 28

Sözel iletişimin kodu olan söz dışındaki sözsüz iletişimin kodları olan ses tonu, mesafe, yüz ifadesi, ortamın atmosferinden çıkarımda bulunup nelerin olup bittiğini anlamada önemli rol oynarlar.

Etkin iletişim niyetlenilen anlamın alıcıda oluşturulmasıdır.

Yazılı metin sözel iletişim ürünüdür.

Paradil

Dokunma

Bir zamanda bir iş ilkesi

Kültür

Sözlü mesajı destekler

Genetik özellikler

Döngüsel zaman algısına göre zaman yıl dönümü ve mevsim şenliklerinde yaşanabilen somut bir süreçtir.

Sözsüz iletişim biçimlerinden olan "Kinesics" devinsel iletişim ya da beden dilidir.

Dış görünüş, duruş, oturuş biçimi, baş hareketleri, yüz ifadeleri, jestler, bakışları devinsel iletişimle birleştirerek beden diliyle ilgili sözsüz iletişim biçemleridir.

Hall, “The Silent Language” (Sessiz Dil) ve “The Hidden Differences” (Gizli
Farklar) adlı kitaplarında kültürler arasında mekân kavramındaki farklılıkları gösteren
örnekler vermektedir. Hall’e göre, Kuzey Amerika kültürlerinde, her bir sosyal
durum için karakteristik olan birçok “mesafe bölgeleri” vardır (Hall, 1969: 113).
• Gizli mesafe,
• kişisel mesafe,
• sosyal mesafe,
• kamusal mesafe.
Gizli mesafe, cinsiyetle ilgili olanlar da dâhil her türlü dokunmayı içeren etkileşim
bölgesini kapsar.

Hall, “The Silent Language” (Sessiz Dil) ve “The Hidden Differences” (Gizli
Farklar) adlı kitaplarında kültürler arasında mekân kavramındaki farklılıkları gösteren
örnekler vermektedir. Hall’e göre, Kuzey Amerika kültürlerinde, her bir sosyal
durum için karakteristik olan birçok “mesafe bölgeleri” vardır (Hall, 1969: 113).
• Gizli mesafe,
• kişisel mesafe,
• sosyal mesafe,
• kamusal mesafe.
Gizli mesafe, cinsiyetle ilgili olanlar da dâhil her türlü dokunmayı içeren etkileşim
bölgesini kapsar. Kişisel mesafenin sınırlandırdığı alanda da dokunma olanağı
vardır ancak bu dokunmalar herhangi “gizli” (intim) anlam taşımaz. Sosyal mesafe,
bireysel nitelik taşımayan, söz gelişi, iş ilişkileri çerçevesinde başka bireylerin
girebildikleri etkileşim alanını belirleyen mesafeyi ifade eder. Kamusal mesafe ise
toplumsal yaşamda diğer bireylerle karşılaşılan bölgeyi belirler.

Dik dik bakmak, bakış yoluyla karşıdakini tehdit etmek anlamı taşır. Karşıdakinin gözlerinin içine bakmak bazı kültürlerde tehdit olarak algılanmaktadır. Oysa Batı ve Kuzey Avrupa ile Kuzey Amerika kültürlerinde iletişim sürecine katılan bireyler, konuşmacıyı dinlediklerini göstermek için onun gözlerine bakarlar. Güç aralığının çok olduğu Doğu kültürlerinde, bir bireyin gözüne doğrudan bakabilmek için ya aile üyelerinden biri olmak ya da bakılan bireyden daha yüksek toplumsal statüye sahip olmak gerekir.

İletişim yeterliği, “kişisel bakımdan etkili, toplumsal bakımdan uygun bir tarzda iletişim gerçekleştirme yetisi” olarak tanımlanmaktadır. İletişim yeterliği kavramı etkileşime katılan bireylerin bir yandan kendi amaçlarını gerçekleştirirken diğer yandan da etkileşimin taraflarını da tatmin edecek kişilerarası ilişkileri yürütme yetisine vurgu yapmaktadır.

İletişimde etkinlik, önceleri “bir bireyin çevresi ile etkileşimi yoluyla niyetlendiği etkiyi gösterebilme yeteneği” şeklinde tanımlanmaktaydı (Chen ve Starosta, 1996: 356). Bu tanıma göre, yetenek, öğrenme ve toplum içinde kültürleşmeyle ilgisi olmayan, bireyde doğuştan var olan bir şey olarak anlaşılıyordu. Oysa bireyin etkinliğinin eğitim düzeyi ile doğru orantılı olarak arttığı söylenebilir. Etkileşim süreçlerine katılan bireylerin çevre koşullarını kendi iletişim amaçlarına ulaşmak için denetim altında tutabilmeleri yetenek kadar bilgi de gerektirir.

Söz gelişi, farklı kültürlere mensup iki kişinin bir toplantı odasında karşılaşmaları durumunda, anlaşılması kolay olsun diye, bağlamı birkaç yönden ele alabiliriz:
• konuşulacak konular, konuşmada kullanılacak biçem sözlü bağlamı;
• karşılaşan bireyler arasındaki tanışıklık, mevki ve statü farkı, toplantının
amacı ilişkisel bağlamı;
• odanın şekli, döşemesi, aydınlatma ve havalandırması ile kime ait olduğu
sembolik ve çevresel bağlamı oluşturur.
İletişim sürecindeki bireylerin iletişim yeterlikleri, hem karşıdakine hem de yukarıda sıraladığımız bağlamsal duruma uygun davranmalarını sağlar.

Kültürlerarası iletişim yeterliği, genel “iletişim yeterliği” ile aynı koşulları içermekle birlikte, yabancı bir kültürün kodlarının eklendiği bağlamlarda oluşan iletişim süreçlerinde etkin ve uygun iletişim davranışları göstermeyi talep etmektedir. Kişilerarası iletişimin gerçekleştiği ortamda yer alan nesneler ve nesnel olmayan bileşenler, tarafların kültürlerinde farklı sembolik anlamlar taşırlar.

Uluslararası birey yaklaşımı, geçen yüzyılın son çeyreğinde başlayan “ekonomik küreselleşme” sonucunda farklı ülkelerde çalışan insanların karşılaştığı kültürülerarası durumlarla ilgilidir. Uluslararası birey yaklaşımına göre, kültürlerarası yeterlik, kendi yurtlarının dışında geçici bir süre için yaşayan ya da çalışan bireylerin etkin iletişim davranışları arasında gözlenen yaygın ögelerin belirlenmesi yoluyla saptanır. Bu yaklaşıma göre, kültürlerarası iletişim yeterliği kazanmış, yurtdışında geçici süre için yaşayan birey, yabancılarla olan ilişkilerinden edindiği deneyimleri yabancıyla ilişkilerine başarıyla uygulayabilme yeteneği kazanmış kişidir. Uluslararası birey terimi, farklı ülkelerde yaşama becerisine sahip,
farklı kültürlerle etkileşimde sorun yaşamayan insanlar için kullanılır.