KÜLTÜREL MİRAS YÖNETİMİ - Deneme Sınavı - 12

Dünya Mirası Merkezi çalışmaların ve değerlendirmelerin bölge temelinde ele alınması için dünyayı beş alana ayırmıştır.

Dünya Mirası Merkezi çalışmaların ve değerlendirmelerin bölge temelinde ele alınması için dünyayı beş alana ayırmıştır. Bunlar Afrika, Arap ülkeleri, Asya ve Pasifik, Avrupa ve Kuzey Amerika, Latin Amerika ve Karayipler’dir. Türkiye Avrupa grubu içinde yer almaktadır.

Kültürel mirasın türüne ve ait olduğu kültürel çerçeveye bağlı olarak özgünlük koşulları değişebilir; bu nedenle kültürel mirasın özgünlüğünün ait olduğu kültür çerçevesinde değerlendirilmesi yönünde bir eğilim vardır. “Nara Özgünlük Belgesi” bu konuda ayrıntılı bilgi sağlamaktadır.

Özgünlük Değerlendirmesi • Biçim ve tasarımda özgünlük, • Malzeme ve yapıda özgünlük, • Kullanım ve işlevde özgünlük, • Gelenekler, teknikler ve yönetim sistemlerinin özgünlüğü, • Yer ve konumun özgünlüğü, • Dil ve diğer somut olmayan miras türleri, • Ruh ve duygular, • Diğer iç ve dış etkenler, başlıkları altında ele alınmaktadır.

DM Komitesinin 2007 de onayladığı “DM Alanlarında Risk Azaltma Stratejisinde” nde beş hedef gösterilmiştir:

Evrensel değer taşıyan kültürel ve doğal mirasla ilgili başvuruların ve izleme raporlarının değerlendirilmesi için UNESCO içinde “Dünya Mirası Komitesi” adı altında uluslararası bir komite oluşturulmuştur. Dünya Mirası Sözleşmesi’nin uygulanmasından sorumlu olan Komite aday alanlarla ilgili dosyaları inceler, değerlendirir, yapar ve oylar.

Komite (DM Komitesi) 21 üyesiyle senede bir kez toplanmaktadır.

Üyeler (DM Komitesi Üyeleri) DM Sözleşmesi’ni imzalayan ülkelerden 6 yıllık bir süre için seçilirler, öneriler Komite üyelerinin soruları ve yorumlarıyla irdelenir ve adaylık konusu oylanır.

Her yıl Dünya Mirası Listesi’ne girmek için hazırlanan başvuru dosyalarının incelenmesi, mevcut DM Alanlarının durumlarının izlenmesi görevini UNESCO Genel direktörü tarafından seçilen bir Sekreterya yürütmektedir.

DM Merkezinin başlıca görevleri şöyle sıralanmaktadır:

DM Listesine girmek için doğal ve kültürel varlıkların “üstün evrensel değer”e sahip olmaları ve aşağıda sıralanan 10 ölçütten en az birini karşılamaları gerekmektedir. 2004 yılı sonuna kadar Dünya Mirası başvurularında kültürel ve doğal varlıklar ayrı ayrı ele alınmaktaydı. Kültürel varlıklar için altı doğal varlıklar için dört ölçüt belirlenmişti. 2005’te DM Komitesi’nin aldığı karar ile ölçüt grupları birleştirilmiştir; 10 maddelik tek bir ölçüt seti kullanılmaktadır.

Dünya Mirası için M.Olyff tarafından bir logo geliştirilmiştir. Dünya Mirası alanlarında bir pano üzerinde veya yere işlenerek yerin DM olduğu belirtilir. Dışta bir daire, içinde bir kare olan bu simge dünyanın doğal ve kültürel çeşitliliğinin birbirine bağlılığını yansıtmaktadır.

DM Komitesinin 2007 de onayladığı “DM Alanlarında Risk Azaltma Stratejisinde” nde beş hedef gösterilmiştir:

“Kültürel miras” anıtlar, yapı grupları ve sitlerden oluşmaktadır. Tarih, sanat veya bilim açısından olağanüstü değer taşıyan anıtlar; mimari önemleri, homojenlikleri veya peyzaj içindeki konumlarıyla evrensel değer taşıyan yapı grupları; insan eliyle yapılmış veya doğa ve insanın ortak çabasının ürünü olan tarihi, estetik, etnolojik veya antropolojik yönden evrensel değer taşıyan sitler Dünya Mirası Listesi’ne alınmak için önerilebilmektedir.

Dünya Mirası Listesine aday göstermeye başlamak için her ülkeden önce Dünya Mirası (DM) olmaya aday önemli doğal ve kültürel sitlerini tesbit ederek, bunlar arasından DM Listesi’ne girebileceklerin dökümünü hazırlaması istenmektedir. DM’na aday gösterilecek yerlerin en az bir yıl önce önliste’de yer alması istenmektedir.

“Karmaşık sitler” kültürel ve doğal değerlere sahip alanlardır.

Dünya Mirası listesinde yer alacak UNESCO’ya bilimsel danışmanlık yapan IUCN veya ICOMOS tarafından değerlendirilmektedir. “ICOMOS Uluslararası Anıtlar ve Sitler Konseyi (The International Council on Monuments and Sites)”, “IUCN Dünya Konservasyon Birliği (The World Conservation Union; daha önceki adı: International Union for the Conservation of Nature and Natural Resources)”

DM Merkezinin başlıca görevleri arasında I-II-III-IV vardır. UNESCO’ya bilimsel danışmanlık yapan IUCN veya ICOMOS’dur.

I-III-IV-V DM Komitesi’nin aldığı karar ile birleştirilen 10 maddelik ölçütte yer almıştır. II. seçenek ise Dünya Mirası Alanlarının korunması ve yönetimi için ek bütçe olanaklarının harekete geçirilmesi DM Merkezinin başlıca görevlerindendir.

Özgünlük Değerlendirmesi, I-III-IV-V. maddeler ve