KÜLTÜREL MİRAS MEVZUATI - Deneme Sınavı - 5

1975 yılı, Türkiye’de ilk programlı, belli amaçlara yönelik ve kuralları konmuş bir envanter çalışmasının başlangıç yılı olarak kabul edilebilir. Doğru seçenek C'dir.

Mimarlık, mühendislik, sanat tarihi, eğitim, jeoloji, etnografya, dekorasyon gibi pek çok alanda söz sahibi olan Viollet-le-Duc restorasyonda ise önemli teorik çalışmalarıyla tanınır. Doğru cevap D'dir.

İmparatorluğun doğrudan eski eserle ilgili ilk yasa düzenlemesi olan 13 Kasım 1869 tarihli Asarı Atika Nizamnamesi 8 maddeden oluşmaktadır. Nizamnamenin ilk maddesi Osmanlı topraklarında eski eser aramak isteyenlerin Maarif Nezaretinden (Eğitim Bakanlığından) izin alması koşulunu getirmiştir. Doğru seçenek B'dir.

Osman Hamdi Bey döneminin bir başka önemli etkinliği, eğitim alanında olmuş ve sanat eğitimine ilgisi korumaya da katkıda bulunmuştur. 1882 yılında kurulan Sanayi-i Nefise Mektebi, İmparatorluğun ilk tasarım ve güzel sanatlar okuludur. Doğru seçenek B'dir.

Tarihi değerin diğer boyutu “eski” olmakla ilgilidir. Yani, bir kültür varlığının yaşı arttıkça değeri de çoğalmaktadır. Doğru cevap E'dir.

Belleğin, belli bir dönemde kesilmeyeceği ve sürekliliği olduğu düşünüldüğünde, bu bellekte yer alan ve hatırlanan bir modern akım temsilcisi yapı ya da kentsel mekanın da kimlik değeri taşıdığı açıktır. Doğru cevap A'dır.

Ülkenin korumaya yönelik ilk yasal düzenlemesinin 1973 yılında yapılmış olması, çevre ölçeğindeki korumayla ilgili ilk hükümlerin İmar yasalarında yer alması sonucunu doğurmuştur. 1956 yılında yürürlüğe giren 6785 sayılı İmar Kanunu’nun, “yapılacak binaların eski eserlere ve arkeolojik sahalara olan mesafeleri” nin hazırlanacak tüzüklerle belirlenmesine ilişkin hükmü, planlama/koruma ilişkisini
gündeme getiren ilk düzenlemedir. Doğru seçenek D'dir.

Gayrimenkul Eski Eserler ve Anıtlar Yüksek Kurulu’nun görevi, 1983 yılında çıkan 2863 sayılı yasa ile sonlanmıştır. Bu kurumun yerine Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Yüksek Kurulu oluşturulmuştur. Doğru seçenek D'dir.

Dünya Miras Listesinde Pamukkale-Hierapolis (Denizli) vardır.

1985/COE “Avrupa Mimari Mirasının KorunmasıSözleşmesi”dir. 1985 yılında, Granada’da Avrupa Konseyine üye ülkeler tarafından kabul edilen ve 13.4.1989 gün ve 3534 sayılı yasayla yürürlüğe giren bu sözleşmeye göre, ülkeler, mimari mirasın korunması için yasal önlemler almayı ve bu önlemler çerçevesinde ve her ülkeye ve bölgeye özgü yöntemlerle, anıtları, bina gruplarını ve sitleri korumayı üstlenmiş bulunmaktadır.

“Koruma” terimi, somut olmayan kültürel mirasın yaşayabilirliğini güvence altına alma anlamına gelir; bu da kimlik saptaması, belgeleme, araştırma, muhafaza, koruma, geliştirme, güçlendirme ve özellikle okul içi ya da okul dışı eğitim aracılığıyla kuşaktan kuşağa aktarma olduğu kadar, bu kültürel mirasın değişik yanlarının canlandırılması ile mümkündür.

Tüzüğün tanımlar bölümünde, yer, kültürel doku, kültürel önem / değerlilik kavramları ele alınmakta
ve kavramların önemlerine dikkat çekilmektedir. Kültürel değerlerin yaşanmışlıklarla değişebildiği,
kültürel değer anlayışının ise yeni bilgiler eklemlendikçe değişebileceği ifade edilmektedir.

Kültürel Miras Listesinin kapsamının tanımlanması sırasında;CEO, UNESCO, ICOMOS tarafından tüzükler üretilmiştir.

Kültürel Miras ve Turizm Tüzüğünde yapılan korum:  turizm planlarına katkıda bulunmalıdır.

Kültürel Mirasın korunmasında çalışan 'COE' konseyinin açılımı:Avrupa konseyi

ICCROM 1959 yılında Roma’da kuruldu. Taşınır ve taşınmaz mirasın korunmasıyla ilgili eğitim veren ve uzmanlarıyla uygulama yapan bir kuruluştur.

1500’lü yıllarda Brunelleschi, Alberti, Bramante ve Raphael Rönesansın ilk öncüleri olmuştur.

Rönesans hareketleri İtalya’da başlamıştır.

1877’de İngiliz ‘Arts and Crafts’(Sanatlar ve Zanaatlar) akımının
öncüsü W. Morris'tir. Morris, restorasyon yerine, koruma ilkelerine bağlı ve yalnız bu konuyu amaç edinen ‘Eski Binaları Koruma Derneği’ni kurmuştur.

İngiltere'de 1882 yılında koruma ile ilgili ilk yasa olan ‘Eski Anıtları Koruma Yasası’ çıkarılmış ve kullanılmayan eski yapıların ve tarihsel kalıntıların devlet mülkiyetine alınması öngörülmüştür.