KÜLTÜR TARİHİ

İlk insanlar paleolitik (eski taş) dönemde avcı ve toplayıcı olarak yaşamışlardır.

Gılgamış Destanı Sümerlerin bize bıraktıkları kültürel eser- lerdir.

Sami halkının ilk krallarından olan Sargon, birçok bölgeyi ele geçirince dünya kültüründe büyük İmparatorluk kurma düşüncesini ilk oluşturan kral olmuştur.

Kral Hammurabi Kanunları yazılı olarak kayda alınmış ilk devlet yasalarıdır. Hammurabi, fatih, diplomat ve yasa koyucudur.

Mısır sanatında günlük yaşamı, kraliyet sarayını ve aile sahnelerini resmetmek bir gelenek olmuştur.

Mittaniler savaş sanatında süvari (atlı) ve at arabası kullanımını ilk kez dünya kültürüne kazandırmışlardır.

Knossos, Phaisthos, Mallia, Gurnia en tanınmış saraylardır. Girit Adası kültürü diyebileceğimiz Minos Uygarlığı M.Ö. 2000-M.Ö. 1400 yılların- da Ege Denizinde önemli rol oynamışlardır. Minos Sanatı, sanatı oldukça yüksek kültür özellikleri göstermektedir. Saray mimarisi, ticaret, seramik ve duvar resimleri etkileyici özelliklere sahiptir. Sanattaki natüralist üslup, yüzen balıklar, uçan kuşlar, doğa peyzajları ve insan resimleri dönemin özelliklerini aşan niteliktedir. Duvar resimlerinde dini törenlerin anlatıldığı sahnelerde boğanın üzerinden atlayan gençler resmedilmiştir. Yılanlı tanrıça da baş tanrıdır. “

Aristoteles (İ.Ö.384-322) ise, ilk kez felsefi düşünceyi belli ilkelere dayandırmış, ayrıca mantık biliminin öncülüğünü yapmıştır. Aristoteles, Poetika adlı eseriyle sanat eseri çözümlemelerine öncülük etmiş; felsefenin önemli bir alanı olan metafizik konusunda yöntemli düşünceler geliştirmiştir.

Tarih öncesi dönemdeki önemli keşiflerden birisi ateşi bulmaları olarak değerlendirilmektedir. Aslında, ateş, bildikleri ve korktukları bir olaydır. Yıldırım düşmesi, şimşek çakması ve farklı birçok doğa olayı sonunda ateş oluşmakta ve küçük veya büyük yangınlara tanık olmaktaydılar. Bu nedenle insanlar sadece ateşi bulmamışlar, onu kontrol altına almayı da başarmışlardır. Böylece yiyeceklerini pişirmeyi, ateşle kendilerini savunmayı öğrenmişler, ışık olarak aydınlatmada yararlanmaya başlamışlardır. İlkel insanın en başarılı ilk keşfi olarak değerlendirilebilir.

Ev gurupları içerisinde duvarları resimlerle süslenmiş özel odalar yer almaktaydı. Bunların dini içerikli odalar olduğu kabul edilmektedir. Sahneler genellikle av sahneleri veya dini ritüellerin anlatımıdır.

Erken gelişmiş kültürler Mezopotamya’da (Dicle ve Fırat arası) görülmeye başlanır. Kentsel oluşum uzun zaman devam etmiş, şehircilik alanında ileri adımlar atılmaya
başlanarak büyük şehirler kurulmuştur. Mimarlık gelişmiş, taş ve tuğla kullanılarak daha sağlam yapılar inşa edilmiştir. Kentler organize olmaya başlamışlar ve kent devletleri ortaya çıkmıştır.

Arap bölgesinden gelen yeni bir halk olan Akadlar, Sümerlerin egemenliğine son vermişler, ama Sümerlerden pek farklı bir kültür yaratmamışlardır.

Savaşçı bir millet olan Asurların bu dönemde dünya kültürüne en büyük katkıları savaşlarda kullanılan silahların geliştirilmesi ve ordu kurma düzenidir.

Tanrı krallar, kendileri için Nil’in batısına büyük mezarlar inşa ettirmişler ve piramitlerin inşası için her türlü güç ve olanakları kullanmışlardır. Ölümden sonraki hayatı simgeleyen bu yapıtlar, mumyalanan Firavunun gücünü de sergiler.

Dareos Yunanistan’a sefer düzenlemiş ve M.Ö. 490’da ünlü Marathon Savaşını başlatmıştır. Ancak bu ve sonraki savaşlarda yenilmeleri Perslilerin Yunanistan’ı işgal etme düşüncesine son vermiştir.

Mittaniler Kuzeyden gelerek Kuzey Mezopotamya’ya hâkim olurlar. Dilleri HintAvrupa dil gurubuna girmektedir. Hitit ve Asurluların egemenliğinde yaşamışlardır. Savaş sanatında süvari (atlı) ve at arabası kullanımını ilk kez dünya kültürüne
kazandırmışlardır.

Urartular M.Ö. 9. yüzyılda başkenti Tuşba (Van) olan bir devlet kurmuşlar ve Asurlularla sık sık savaşmışlardır.

Attika yarımadasının başkenti niteliğinde olan Atina’da, demokrasinin ilk tohumları atılmıştır. Solon Yasalarına göre halk 4 tabakaya ayrılmaktadır. En üst tabakadakiler yüksek memur olabiliyordu. En alt tabaka seçilme hakkına sahip değildi, fakat memur seçimlerinde oy kullanabiliyorlardı. Halk Meclisi (Boule) demokrasinin ilk basamağı olmuştur.