KÜLTÜR TARİHİ - Deneme Sınavı - 20

13. yüzyılda ortaçağ kültürünün gelişimi doruk noktasına ulaşır; 14. ve 15. yüzyıllar ise, bu yükselişin ardından gelen krizli bir süreçtir. 13. yüzyılda yaşanan yükselişe zemin hazırlayan en önemli etken, şehirleşme ve şehir kültürünün oluşmasıdır. 11. yüzyıldan itibaren yaygınlaşan tarımsal yerleşim birimlerinin yerini, 13. yüzyılda sayıları giderek artan şehirler almıştır. Şehirleşmeyle birlikte ticarî ve ekonomik faaliyetlerde de bir canlanma yaşanır. Şehirler, aktif birer üretim ve tüketim merkezi haline gelmeye başlar. Şehirlerde zanaat kolları çeşitlenir; ayrıca uluslararası ticaret yaygınlaşır.

Öncelikle ve özellikle mimaride belirginleşen Gotik sanat, 13. yüzyıldan itibaren Fransa’dan başlayarak tüm Avrupa’ya yayılır. 12. yüzyıl ortalarından itibaren belirmeye başlayan Gotik stilin özelliklerinin belirdiği ilk yapı, Paris yakınlarında Rahip Suger tarafından yaptırılan St. Denis Kilisesi’dir.

Bu nedenle doğru yanıt A'dır.

Ortaçağ. cevap C'dir.

Batı Roma imparatorluğunun yıkılışı. Cevap C'dir.

Kavimler göçü. Cevap A'dır.

Latince. Cevap B'dir.

Aachen kilisesi. Cevap A'dır.

Romanesk. Cevap B'dir.

Papalık. Cevap C'dir.

Gotik. Cevap D'dir.

Ortaçağ Avrupa kültürünü besleyen kaynaklar arasında, özellikle Roma kültürünün etkisinden bahsetmek gerekir.

Kavimler Göçü nün ilk göç dalgasının sonunda, göçebe kavimler Avrupa’nın muhtelif bölgelerine yerleşerek, eski Roma şehirlerinin yerinde kırsal nitelikli küçük devletçikler kurmuşlardır; örneğin Anglo-Saksonlar bugünkü İngiltere’de, Ostrogotlar İtalya’da, Vizigotlar İspanya’da, Franklar Almanya çevrelerinde yerleşik hale gelirler.

Göçlerle birlikte eski Roma şehirlerinin dağılması, buralarda kökleşen eğitim kurumlarının da sonunu getirmiş ve eğitim faaliyetleri, sadece Hıristiyanlığın yayılmasıyla birlikte yeni oluşmaya başlayan manastır çevreleriyle sınırlı kalmıştır.

Hıristiyanlığın yayılması, erken ortaçağ kültürünü belirleyen ve çok-parçalılığı
düzenleyerek homojen hale getiren en önemli faktördür.

Hıristiyanlığın yayılması, idari ve toplumsal düzende de bazı değişimlere yol
açmıştır.

Misyonerlik faaliyetlerinin etkisiyle 5-6. yüzyıllardan itibaren yayılmaya başlayan Hıristiyanlık, şehir kültürüne tamamen yabancı olan bu izole kültür çevresinde, ideal bir gelişme ortamı bulmuştur.

Münzevi keşişlerin İngiltere’nin kuzeyinde kurdukları ilk manastırlar, sadece
bu bölgenin değil, Avrupa’nın geri kalanının da Hıristiyanlaşmasında etkin rol oynayan misyonerlik faaliyetlerinin merkezi haline gelmiştir.

Göçler çağının diğer toplulukları gibi, Vikingler de genellikle taşınabilir kullanım eşyaları ve silahlar üretmişlerdir.

Şarlman, hükümdarlığı boyunca, toplumsal yaşamın pek çok yönünü bütünleştiren yeni düzenlemeler getirmiştir ve bu yönden bakıldığında Karolenj dönemi, bütünleşik bir Avrupa fikri için prototip teşkil eder.

Rönesans hü­manistleri, klasik gelenekten kopan ve farklılaşan ortaçağı bir ara geçiş dönemi olarak görmüşler ve Antikçağ ile Rönesans arasındaki bin yıllık süreci bir “ka­ranlık çağ” olarak değerlendirmişlerdir. Avrupa’da ortaçağın başlangıcı için, Batı Roma İmparatorluğu’nun yıkılış tarihi (M.S. 476), bitişi ise, İstanbul’un fethi olan 1453 yılı genelde kabul görmekle birlikte, Gutenberg’in matbaayı keşfi, İspanya’da Müslüman hâkimiyetinin sona ermesi ve Amerika’nın keşfi de, yeniçağın başla­masına zemin hazırlayan çığır açan tarihsel olaylardır.