KULLANICI DENEYİMİ TASARIMI

Kullanıcı arayüzü, bilgisayar ya da bilgisayar yazılımlarının insanların görebildiği, duyabildiği, dokunabildiği, konuşabildiği ya da bunların dışında anladığı veya yönlendirdiği bir parçasıdır.

Kullanıcı faaliyet döngüsü üç ana evresi 1.Amacın olusumu, 2.Uygulama aşaması 3. Değerlendirme aşamasıdır.

1984’ten günümüze kadar olan süreci kapsayan ve komut dizinleri yerine ikon, menü ve pencereler gibi görsel ögelerin kullanıldığı Grafiksel Kullanıcı Arayüzü bugün kullanıcı arayüzü tasarımı işitsel ve dokunsal arayüzleri de kapsar duruma gelse de hâlen çoğunlukla grafiksel kullanıcı arayüzünü karşılamaktadır.

Masaüstü metaforu, kullanıcıların bilgisayarla daha kolay etkileşime geçebilmesi için grafiksel kullanıcı arayüzü kapsamında kullanılan bir konsepttir. Bu metaforda bilgisayar monitörü, üzerine belge ve klasör gibi objelerin yerleştirilebileceği fiziksel bir masaüstü görünümüne sahiptir.

Apple 1997 yılında MacOS 8.0 işletim sisteminin piyasaya sürmüştür. Bu sistemin arayüzündeki en belirgin özelliklerden biri üç boyutlu bir görünüme sahip olan pencerelerdir.

İnternet Explorer, Microsoft firması tarafından geliştirilen ve 1995 yılında piyasaya sürülen bir web tarayıcısıdır.

“İnteraktif Sistemler İçin Kullanıcı Merkezli Tasarım” standartlar ve metotlarına göre kullanıcı merkezli tasarımın dört temel prensibi vardır;1.Teknik kullanıcının aktif katılımı,2.Kullanıcı ve sistem arasında görevin uygun dağılımı, 3.Tasarım çözümlerinin kendini yenilemesi,4.Disiplinler arası bir tasarım ekibinin bulunması.

Kullanıcı odaklı bir arayüz tasarımı oluşturabilmek için metin kullanımı ile ilgili dikkat edilmesi gereken bazı noktalar;1.Metin kullanımı mümkün olduğunca azaltılmalıdır.2.Paragraflar kısa tutulmalı ve her bir paragrafta bir düşünceye yer verilmelidir.3. Profesyonel bir imaj yaratmak adına sıkıcı olmak yerine, çekici ve kişiye özel olmak daha faydalı olabilir. 4. İllüstrasyon ve görsel kullanımına önem verilerek daha okunabilir metin alanları yaratılabilir.

Kullanıcı arayüzü tasarımı ve geliştirme süreci; Tasarım-Prototip-Test ve kullanıcı değerlendirmesinden oluşur.

Her alanda olduğu gibi grafiksel arayüzü tasarımının da bazı dezavantajları bulunmaktadır. Dikkate alınması gereken çok fazla değişkenin olması tasarım sürecini zorlaştıran etkenlerin başında gelirken, sürekli gelişen teknolojiye kullanıcı temelli bir yaklaşımla ayak uydurmaya çalışmak da diğer bir sorundur.

Kullanıcı arayüzü, bilgisayar ya da bilgisayar yazılımlarının insanların görebildiği, duyabildiği, dokunabildiği, konuşabildiği ya da bunların dışında anladığı veya yönlendirdiği bir parçasıdır.

1984’ten günümüze kadar olan süreci kapsayan ve komut dizinleri yerine ikon, menü ve pencereler gibi görsel ögelerin kullanıldığı Grafiksel Kullanıcı Arayüzü bugün kullanıcı arayüzü tasarımı işitsel ve dokunsal arayüzleri de kapsar duruma gelse de hâlen çoğunlukla grafiksel kullanıcı arayüzünü karşılamaktadır.

Masaüstü metaforu, kullanıcıların bilgisayarla daha kolay etkileşime geçebilmesi için grafiksel kullanıcı arayüzü kapsamında kullanılan bir konsepttir. Bu metaforda bilgisayar monitörü, üzerine belge ve klasör gibi objelerin yerleştirilebileceği fiziksel bir masaüstü görünümüne sahiptir.

Apple 1997 yılında MacOS 8.0 işletim sisteminin piyasaya sürmüştür. Bu sistemin arayüzündeki en belirgin özelliklerden biri üç boyutlu bir görünüme sahip olan pencerelerdir.

İnternet Explorer, Microsoft firması tarafından geliştirilen ve 1995 yılında piyasaya sürülen bir web tarayıcısıdır.

“İnteraktif Sistemler için Kullanıcı Merkezli Tasarım” standartlar ve metotlarına göre kullanıcı merkezli tasarımın dört temel prensibi vardır;1.Teknik kullanıcının aktif katılımı,2.Kullanıcı ve sistem arasında görevin uygun dağılımı, 3.Tasarım çözümlerinin kendini yenilemesi,4.Disiplinler arası bir tasarım ekibinin bulunması.

Kullanıcı odaklı bir arayüz tasarımı oluşturabilmek için metin kullanımı ile ilgili dikkat edilmesi gereken bazı noktalar;1.Metin kullanımı mümkün olduğunca azaltılmalıdır.2.Paragraflar kısa tutulmalı ve her bir paragrafta bir düşünceye yer verilmelidir.3. Profesyonel bir imaj yaratmak adına sıkıcı olmak yerine, çekici ve kişiye özel olmak daha faydalı olabilir. 4. İllüstrasyon ve görsel kullanımına önem verilerek daha okunabilir metin alanları yaratılabilir.

Kullanıcı arayüzü tasarımı ve geliştirme süreci; Tasarım-Prototip-Test ve kullanıcı değerlendirmesinden oluşur.

Her alanda olduğu gibi grafiksel arayüzü tasarımının da bazı dezavantajları bulunmaktadır. Dikkate alınması gereken çok fazla değişkenin olması tasarım sürecini zorlaştıran etkenlerin başında gelirken, sürekli gelişen teknolojiye kullanıcı temelli bir yaklaşımla ayak uydurmaya çalışmak da diğer bir sorundur.

Kullanıcı arayüzünün iki temel bileşeni vardır: girdi ve çıktı. Girdi, kullanıcının bilgisayarla istek veya ihtiyaçları için nasıl iletişim kurduğu ile ilgilidir. Bazı yaygın girdi birimleri klavye, fare, kullanıcının parmağı (dokunmatik ekranlar ve tabletler için) veya kullanıcının sesidir (sözlü talimatlar için). Çıktı ise, kullanıcıların istekleri doğrultusunda, bilgisayarların yaptığı işlemlerin sonuçlarını kullanıcıya nasıl ilettiği ile ilgilidir. Günümüzde en çok kullanılan bilgisayar çıktı aracı görüntü ekranıdır. Onu, kullanıcının işitsel yeteneklerinden faydalanan ses (voice and sound) izlemektedir. Bu açıdan şıklara bakıldığında A, C, D ve E şıklarının girdiye örnek olduğu ve B şıkkının ise çıktıya örnek olduğu görülmektedir.