KULLANICI DENEYİMİ TASARIMI - Deneme Sınavı - 3

Metaforlar genellikle arayüzleri gerçek dünya ile bütünleştirmek amacıyla kullanılırlar. Buna çevrimiçi alışveriş siteleri örnek olarak gösterilebilir. Çevrim içi alışverişte kullanıcılar, gerçek dünyadakinden farklı olarak, ürünleri seçer, ödeme işlemlerine geçerek kredi kartı bilgilerini ve gönderim adresini girerler. Aslında bu süreç fiziksel bir mağazadakinden oldukça farklıdır. Bu nedenle çevrim içi alışveriş sitelerinde ilgili terminoloji, ikon ve grafikler kullanılarak gerçek dünya ile paralel alışveriş metaforları oluşturulmaktadır. Bu kapsamda Çevrimiçi alışveriş sitelerinden birinde kullanılan alışveriş sepeti metaforu kullanılmıştır.

Etkileşim, iki veya daha fazla katılımcı arasındaki bilgi alışverişi olarak tanımlanabilir. Ayrıca etkileşim kavramını, iki veya daha fazla aktör arasında tekrarlanan dinleme, düşünme ve konuşma süreçleri olarak da nitelendirebiliriz (Noble, 2012: 3).

Veri görselleştirme, tasarım ve bilimin ortak alanıdır. İstatistiksel verilerin ve yoğun bilgi kümelerinin çizelgeler, bilgi grafikleri ve tablolar kullanılarak oluşturulan görsel sunumudur. Veri görselleştirmede öncelikli amaç bilginin sade ve anlaşılır bir şekilde aktarılmasıdır. İnfografiklerden farklı olarak, veri görselleştirmeler çevrimiçi versiyonlarında kullanılan yazılım alt yapısı ile birlikte kendini güncelleyebilen bir yapıdadır.

Objeler arasındaki mesafenin onları nasıl bir bütün veya alt gruplar halinde algılamamızı etkilemesiyle ilgili olan Gestalt ilkesi yakınlıktır.

Birbirini andıran objeleri aynı grupta toplamak şeklinde ifade edilen Gestalt ilkesine benzerlik adı verilir.

Görsel algımızın devam eder nitelikteki formları tamamlamaya ve bütünü görmeye yatkın olmasını ifade eden Gestalt ilkesine Devamlılık adı verilir.

Görsel algımızın açık veya ayrı parçalar hâlinde olan şekilleri kapalı ve birleşmiş hâlde algılamaya olan eğilimimizle ilgili olan Gestalt ilkesine Tamamlama denir.

Objeleri çevreleri ile birlikte algılama biçimimizi ifade eden Gestalt ilkesine şekil zemin ilişkisi adı verilir.

Uygulandığı ortam fark etmeksizin çeşitli bileşenlerin daha önce bahsedilen tasarım ilkeleri doğrultusunda bir arada kullanımına sayfa düzeni adı verilir.

Renk kullanımı için kullanıcı özellikleri, sistem gereksinimler yerine getirilen görevler ve çevresel etkenler göz önüne alınmalıdır.

Objeleri, düşünceleri ve eylemleri yansıtmak için ikon kullanılır.

Tipografi hem daha çok içeriğin kullanıcıya ulaşmasını sağlar hem de bu içeriklerin iyi anlaşılır bir halde sunumuna imkân tanır.

Bilgi ve grafik tasarım görsel öğrenmede etkili olan faktörlerdir.

Kullanıcı arayüzü tasarımı gelişen teknoloji ile sürekli kendini yenileyen disiplinler arası bir alandır. Bu nedenle iyi bir kullanıcı deneyimi ancak yazılım, sistem analizi, içerik yönetimi ve grafik tasarım gibi pek çok farklı disiplinden gelen bir ekip tarafından ortaya çıkarılabilir. Bu çok yönlü süreç içerisinde etkili bir arayüz oluşturabilmek için grafik tasarımın hemen her aşamada büyük önemi bulunmaktadır.

Görsel iletişim grafik tasarımcının sorumluluğundadır. Ön yüz-arka yüz kodlama sistem geliştiricinin sorumluluğundadır. Bilgi mimarisi bilgi mimarının sorumluluğundadır. Kullanıcı deneyimi kullanıcı deneyimi tasarımcısının sorumluluğundadır. “Taslak/çerçeve ve prototip bilgi mimarının sorumluluğundadır.” ifadesi yanlıştır. Dolayısıyla I, II, III ve IV ifadelerinin hepsi doğru, yalnız V ifadesi yanlıştır.

Tasarım ilkeleri 5 temel ilkeden oluşmaktadır. Bunlar; denge, vurgu, ritim, hiyerarşi ve bütünlük ilkeleridir.

Grafiksel arayüz tasarımının öğeleri; sayfa düzeni, renk kullanımı, ikon ve sembol kullanımı, tipografi, bilgilendirme tasarımı ve animasyon kullanımıdır.  Simetri Gestalt ilkelerinden birisidir.

Gestalt ilkeleri arasında yakınlık, benzerlik, devamlılık, simetri, şekil-zemin ilişkisi ve tamamlama ilkeleri en çok kullanılanlardır. Renk kullanımı grafiksel arayüz tasarımının ögelerinden birisidir.

Gestalt’ın devamlılık ilkesine göre görsel algımız devam eder nitelikteki formları tamamlamaya ve bütünü görmeye yatkındır. Devamlılık ilkesine verilebilecek örneklerden biri ünlü bilişim teknolojisi şirketi IBM firmasının logosudur. Yatay olarak yerleştirilmiş çizgilerden oluşan tasarımda, üç adet harf kolayca anlaşılabilmektedir.