KULLANICI DENEYİMİ TASARIMI - Deneme Sınavı - 2

Arayüz tasarım ilkeleri arasında kullanıcı ihtiyaçlarının belirlenmesi, sadelik, tutarlılık, anlaşılabilirlik, ulaşılabilirlik, uygulanabilirlik veya uyumluluk, etkileşim ve ekran kontrolleri ve yönlendirme bulunmaktadır. Güvenilirlik arayüz tasarım ilkelerinden değildir.

Arayüz tasarımında animasyonların kullanım amaçları; hareketi betimlemek, dinamik geri bildirimler sağlamak ve dikkat çekmektir. Metinlerin rahat okunmasını sağlamak animasyonun kullanım amaçlarından değildir.

Tasarımcılar renk kullanımı ile Rahat okunabilen metinler için fondaki renk ile ön planda kullanılacak olan renk arasında yeterli kontrast sağlamalı, gözü yormamak için büyük alanlarda çok parlak renkler kullanmaktan kaçınmalı, önemli alanları vurgularken renk kullanmalı, farklı bölümleri ve kümeleri renklerle ayrıştırmalı ve kullanıcının kafasını karıştırmamak için çok fazla sayıda renk kullanmaktan kaçınmalıdır.

Ritim, tekrar eden elemanlar tarafından yaratılan bir motiftir. Tıpkı müzikteki vuruşlar gibi, tasarımdaki elemanların tutarlı bir biçimde tekrar etmesi, izleyicinin bakışının sayfada kolayca gezinmesini sağlar.

İzole etme, yerleştirme, ölçeklendirme ve kontrast tasarımda vurguyu sağlamak için kullanılabilecek yöntemler arasındadır. Oysa hiyerarşi; denge, vurgu, ritim ve bütünlük ile beraber temel tasarım ilkeleri arasında yer alır.

Devamlılık ilkesi ile bağlantılı olan tamamlama ilkesi, görsel algımızın açık veya ayrı parçalar hâlinde olan şekilleri kapalı ve birleşmiş hâlde algılamaya olan eğilimimiz ile ilgilidir. Örneğin, birbiri ile bağlantısı olmayan yayları bir çember olarak algılayabiliriz. Kullanıcı arayüzünde tamamlama prensibi sıkça uygulanabilmektedir. Tasarımın bütünü düşünüldüğünde pek çok farklı elemanın bir araya gelmesinde oluşmaktadır. Kimi zaman ikon, sembol ve fotoğraf gibi bu bileşenlerin yalnızca bir kısmını görür ancak neyi temsil ettiğini rahatlıkla anlayabiliriz.

Hangi platform için düşünüldüğü fark etmeksizin tüm tasarımların özünde vazgeçilmez olan amaç ise işlevselliktir. Arayüz tasarımı, kullanıcılar için istedikleri eylemi gerçekleştirmelerini sağlayacak olan bir araç niteliğindedir.

Sayfa düzeni denince akla ilk gelen kavram ızgara sistemidir. Izgara sistemi, grafik tasarımcıların navigasyon ve içeriği kontrollü bir şekilde yerleştirmek, görsel iletişimi sağlamak ve ekran üzerindeki ilgi merkezini belirlemek için kullandıkları temel bir yapıdır. Izgara temelli sayfa düzeni basılı medyadan dijital medya teknolojilerine etkili bir şekilde aktarılmış tekniklerden biridir.

İkonların temsil etme biçimleri açısından sahip olduğu farklı tanımlamalar;

Benzeşim: Görüntü temsil ettiği şeyle aynı anlamı vermektedir. Örneğin, bir kitap ikonu sözlük, vb. kavramları temsil edebilir.

Sembolik: Soyut bir imajın kullanılmasıdır. Örneğin, çatlak/kırık bir cam kırılgan nesneleri yansıtabilir.

Örnek/Model: Yansıtılan nesne ya da kavramın bir özelliği ya da örneği resimlenir. Otoyol çıkışındaki levhada resmedilmiş çatal bıçak imgelerinin restoranı işaret etmesi örnek olarak verilebilir.

Rastlantısal: İmajın tamamıyla keyfi olarak düzenlenip, anlamının öğrenilmesi gerekmektedir.

Kökeni 1960’lara dayanan infografik kelimesi bilgi (information) ve grafik (graphic) kelimelerinin birleşiminden oluşmaktadır. İnfografikler, bilgi ya da verilerin çizelge ve grafikleri gibi görsel unsurlarla oluşturulan sunumudur.

Metaforlar genellikle arayüzleri gerçek dünya ile bütünleştirmek amacıyla kullanılırlar. Buna çevrimiçi alışveriş siteleri örnek olarak gösterilebilir. Çevrim içi alışverişte kullanıcılar, gerçek dünyadakinden farklı olarak, ürünleri seçer, ödeme işlemlerine geçerek kredi kartı bilgilerini ve gönderim adresini girerler. Aslında bu süreç fiziksel bir mağazadakinden oldukça farklıdır. Bu nedenle çevrim içi alışveriş sitelerinde ilgili terminoloji, ikon ve grafikler kullanılarak gerçek dünya ile paralel alışveriş metaforları oluşturulmaktadır. Bu kapsamda Çevrimiçi alışveriş sitelerinden birinde kullanılan alışveriş sepeti metaforu kullanılmıştır.

Etkileşim, iki veya daha fazla katılımcı arasındaki bilgi alışverişi olarak tanımlanabilir. Ayrıca etkileşim kavramını, iki veya daha fazla aktör arasında tekrarlanan dinleme, düşünme ve konuşma süreçleri olarak da nitelendirebiliriz.

Veri görselleştirme, tasarım ve bilimin ortak alanıdır. İstatistiksel verilerin ve yoğun bilgi kümelerinin çizelgeler, bilgi grafikleri ve tablolar kullanılarak oluşturulan görsel sunumudur. Veri görselleştirmede öncelikli amaç bilginin sade ve anlaşılır bir şekilde aktarılmasıdır. İnfografiklerden farklı olarak, veri görselleştirmeler çevrimiçi versiyonlarında kullanılan yazılım alt yapısı ile birlikte kendini güncelleyebilen bir yapıdadır.

Grafik tasarımcı renk seçiminde şu dört unsuru dikkate almalıdır:
1. Rengin kültürel çağrışımı,
2. Hedef kitlenin renk tercihi,
3. Firma ya da ürünün karakteri,
4. Tasarımdaki yaklaşım biçimi

HTML 1.0: Çok seviyeli başlıklar, paragraflar ve maddelenmiş listeler için özel formatlamadır.
Bu sürüm, diğer sürümlere göre çok kısıtlama getirilmiş sürümüdür

HTML 2.0: Bu sürüm 1994 yılından önce web dokümanlarında kullanılan eklenti ve özelliklere kaynak olarak çıkartılmıştır. En büyük faydası doldurulabilir web formlarının oluşturulmasıdır

Web 3.0, kullanıcı tarafından sağlanan içeriğin arama motorları tarafından anlamlandırılması, kullanıcının istediği bilgiye ve sağladığı ipuçlarına göre bilginin yorumlanıp kullanıcının özel ihtiyaçlarına uygun bir şekilde sunulması anlamına gelmektedir. Bu nedenle web 3.0 anlamsal ağ (semantik web) olarak da adlandırılmaktadır.

Şu ana kadar bahsedilen gelişmeler, istemci yani web gezinmeyi yapan kullanıcı tarafındaki web tarayıcıları ilgilendiren gelişmeler olup bunun yanında sunucu yani web sayfasını barındıran sistemlerdeki gelişmeler de web tasarımını önemli ölçüde etkilemiştir. Web sayfalarının bir program gibi davranması ve veri tabanı aracılığı ile birtakım bilgileri saklaması, bunları sunması için sunucu tarafında çalışan betik diller geliştirilmiştir. PHP, ASP, ASP.NET, JSP bunlardan en yaygın kullanılanı ve bilinenleridir. Bu diller ile kodlanan web sitelerine dinamik web siteleri denir.

Web tasarımı gerçekleştirirken dikkat edilmesi gereken birtakım hususlar vardır. Bunlar;

I) Müşteri Analizi

II) Renk Seçimi

III) Özgün Tasarım

IV) Taslak Oluşturma

V) Web Tarayıcıları ile uyumluluk

Duyarlı web tasarımın faydaları şu şekilde sıralanabilir;
• Kolay kullanım: Kullanıcısına ekranı büyütmeden sadece aşağı ve yukarı parmak hareketleriyle gezinme olanağı sağlar.
• Kolay bakım: Her çözünürlük için ayrı bir site tasarımı yaptırmak yerine, oluşturulmuş olan tek bir duyarlı web tasarım sayesinde, tek bir tasarım altında tüm cihaz çözünürlüklerine hizmet verilebilir. Bu sayede web sitenin bakımı da daha kolay olacaktır.
• Arama Motoru Optimizasyonu: Arama motorları optimizasyonu için önemli olan duyarlı web tasarım ile siteye değer katıp arama motorlarının istediği yapıya kavuşturulmasıdır. Site URL yapısı aynı kalacağından arama motorları tarafından bulunması daha hızlı gerçekleşecektir.
• Düşük Maliyet: Birden fazla site oluşturmak yerine duyarlı web tasarımı sayesinde daha az maliyetle bir web tasarımına sahip olunabilir.