KRİMİNOLOJİ

Din ve suç arasındaki ilişki konusunda;
a. Sosyal kontrol kuramı
b. Fonksiyonalist kuram
c. Sosyal öğrenme kuramı
d. Rasyonel tercih kuramı
e. Sosyal ekolojik kuram bulunmaktadır.

Fonksiyonalist Yaklaşım görüşü toplumun şekillenmesinde ve insan davranışının kontrol edilmesinde, sosyal düzenin korunmasında ve ortak değerlerin oluşmasında dinin aktif bir rol oynadığını belirtmektedir. Dinin özellikle intihar ve suçluluk üzerinde etkili olduğu ifade edilmiştir.

Dinsel Ekolojik Teori: Bu görüşe göre, dinin suçluluk üzerindeki etkisi, kişinin dine bireysel bağlılığı ile değil, kişinin dini değerlerin kabul gördüğü toplumda yaşaması ile alakalıdır. Diğer bir ifade ile, kişinin bireysel olarak dini yükümlülüklerini yerine getirmesi ya da cehennemden korkması önemli değildir. Önemli olan kişinin içinde bulunduğu arkadaş grubunun dindar olup olmamasıdır.

Basın ile suç arasındaki ilişkiyi açıklayan çalışmalar şunlardır:

Uyarma Teorisi: Bu teoriye göre, şiddet öğrenilir ve taklit edilir. Bu teori, televizyonda şiddete maruz kalmanın saldırganlığı artırdığını öne sürmektedir. Bazı edebi eserlerin okunmasının kişiyi suçluluğa yönelttiği söylenmiştir. Filmlerin etkisiyle de fertlerin suçlara yöneldikleri ileri sürülmüştür.

Arınma teorisine göre, kitle haberleşme araçlarındaki şiddet sahneleri
mesajı alanlarda saldırganlık eğilimlerini azaltır. Bu görüşü destekleyenlerin araştırmalarına göre, şiddet yayınlarının izlenmesi, kişide anti sosyal davranışlara yol açmaz. Bu yayınların taklit eğilimlerine yol açtıkları düşünülse bile, bireyin içinde var olan kendi kendini yasaklama (self inhibiting) mekanizması şiddet davranışlarının oluşumunu önlemektedir.

Anomi kavramı ilk olarak Durkheim tarafından ortaya atılmıştır.

Fârâbi’nin “Musiki-ul-kebir” adlı eseri müziğin insan davranışları üzerindeki etkilerini açıklayan önemli bir çalışmadır.

Sosyal kontrol teorisinin din ve suçluluk arasındaki ilişki konusundaki yaklaşımları iki grupta incelenmektedir. Birinci görüşe göre, dinin suçluluk üzerindeki etkisi doğrudan değil dolaylıdır. Diğer bir ifade ile din, aile ve arkadaş grubu aracılığıyla oluşan sosyal çevre sayesinde kişilerin suça yönelmesi engellenmektedir. İkinci görüş ise, dinin çok katı sosyal kontrol özelliğinin bulunduğu ve suçluluğu önlemede doğrudan etki gösterdiğini belirtmektedir.