KRİMİNOLOJİ - Deneme Sınavı - 6

C'dir. Siyah sayılar (Dunkelziffer) terimi ilk defa Japon savcı Shigema Oba tarafından Unverbesserliche Verbrecher und ihre Behandlung, Berlin 1908” adlı doktora tezinde kullanılmıştır.

B’dir. B şıkkı Mağdurun Etkisi Dışında Karanlık Alanın Oluşmasını tanımlar. Diğer şıklar Mağdurun Etkisiyle Karanlık Alanın Oluşması nedenleri arasındadır.

A’dır. Çünki mağdur suçu önemli değil önemsiz bulduğu için suç açığa çıkmayabilir örneğin hırsızlık suçunun konusunu oluşturan malın değerinin azlığı bu suçun yetkili makamlara bildirmemesine yol açabilir.

B’dir. Mağdurlara ilişkin bilinmeyen suçluluğu belirlemek için gerçekleştirilen viktimizasyon çalışmaları Amerika Birleşik Devletleri'nde ülke çapında 60’lı yılların ortasından itibaren geniş ölçüde devamlı olarak uygulanmıştır.

D’dir. Çünkü, gerçek suçluluk bir ülkede işlenen suçların toplamını ifade eder.

C’dir Nisbi karanlık alanı (suçluluğun gri alanı) soruşturma ve kovuşturma makamlarının (polis, adliye) bilgisine arz edildiğinden gizli kalmayan suçlar oluşturur.

E’dir. Çünki Sadece gerçek kişiler suçun mağduru olabilirler. Tüzel kişiler ve kurumlar suçun mağduru değil, suçtan zarar görendir

B’dir. İlgilinin rızası, İslam Hukukunda büyük bir önem taşımaktadır. Bu sistemde, gerek suçtan zarar görene gerekse onun mirasçısına veya kanuni temsilcisine suçluyu af ve ibra yetkisi tanımıştır.

C’dir. Deneyden anlaşılan, temel alınan hipotezi gözden geçirmek gayesiyle, kontrol edilebilen şartlar altında tekrarlanabilen gözlemdir. Diğer şıklar yanlıştır.

D’dir. Karanlık alan araştırmalarıyla ilgili hiçbir yöntem, hatta diğer yöntemlerden (faile, bilgi sahibi olana sorma yöntemleri) uygulamada daha da önemli olan, mağdura sormak suretiyle gerçekleştirilen anket metodu da, karanlık alanı güvenilir bir biçimde ölçememiştir.

Kriminoloji biliminin gelişmesine önderlik eden Lombrosso, Ferri ve Garofalo’nun düşünceleri önemlidir.

“Kanunlar” adlı eserinde suçu ruhun bir hastalığı olarak kabul eden Platon (M.Ö 427-347), bunun üç kaynağı olduğunu belirtiyordu: Tutkular (istek, kıskançlık, hiddet), hazzın aranması ve bilgisizlik. Merak Platon'a göre bu kaynaklardan biri olarak kabul edilmiyordu.

Ortaçağda, Saint Thomas d’ Aquin (1226- 1274) suçların çoğunluğunun kaynağını beşeri ihtiraslarda görür. Bununla beraber müellif yoksulluğu suç işlemenin nedeni olarak gören ilk filozoflardandır.

Klasik okul akıl hastalarının suç işlemeleri halinde irade serbestilerinden bahsedilemeyeceğinden, kendilerine ceza verilemeyeceğini, irade serbestilerinin azalması durumunda ise, cezalarında indirim yapılması gerektiğini savunmuştur.

Deney ve gözlem metodu sayesinde Ferri suç etmenlerini (sebep ve amillerini) üç grupta toplamaktadır:

1. Antropolojik etmenler: Suçluların şahıslarında, uzvi yapılarında ve ruhi durumlarında bulunan anormallikler, örneğin, organik yapı, kalıtım, akli, hissi anomaliler.

2. Fiziki etmenler: Antropolojik ve fiziki etmenlerden Lombroso daha önce söz etmişti. Suçların işlenmesine etki eden iklim, mevsimler, aylar, aşırı sıcaklar vs.

3. Sosyal ve ekonomik etmenler: Suçluların içinde yaşadıkları sosyal çevre, nüfus yoğunluğu, kamuoyu, din, siyasi durum, medeniyet seviyesi, aile düzeni, alkolizm, işsizlik, yoksulluk gibi ekonomik durum vs.

İtiyadi suçlular: İç nedenlerin ağır basmasından dolayı suç işleyen doğuştan suçlulardan farklı olarak, itiyadi suçlular ahlaki zaaflarına eklenen dış etmenlerin ve çevrenin etkisiyle suç işlerler. İtiyadi suçlu, suça kalıtımı dolayısıyla değil, fakat yaşadığı ortamın kötülüğü yüzünden itilmiştir.

Lombroso ve Ferri ile birlikte Pozitivist Okulun kurucularından olan Garofalo'ya göre ; mademki suç, merhamet ve adalet duygusunu inciten zararlı bir fiildir; o halde suçlu da kendisinde bu duygulardan biri veya diğeri mevcut olmayan yahut zaafa uğramış bir kimsedir.

Lombrosso sonrası dönemi incelerken, Ceza Hukuku Milletlerarası Birliği, İtalyan Üçüncü Okulu ve Hukuk Tekniği Okulunun ele alınması gerekmektedir.

Her suçlunun dahil olduğu sınıf, kişiliği, durumu belirlendikten sonra cezanın uygulanmasına geçilmelidir. Bu bakımdan uslanmaları mümkün olan suçlular hakkında uslandırıcı, terbiye edici, ahlaki durumlarını düzeltici cezalar; buna karşılık uslanmaları mümkün olmayanlara bir daha suç işlememeleri ve dolayısıyla topluma zarar vermemelerinin sağlanması düşüncesiyle uygun tedbirler tatbik edilmelidir. Cezanın kendinden beklenen faydayı sağlaması, suçluya dahil olduğu sınıfa (suçluların tesadüfi ve itiyadi olmak üzere başlıca iki sınıfa ayrılmaları) ve kişiliğine, durumuna göre uygulanmasına bağlıdır. Buna cezanın şahsileştirilmesi denir.

Cezai sorumluluk bakımından önemli olan, fiilin işlendiği anda, iradenin (istemenin) bulunup bulunmamasıdır. Eylemi isteyerek, arzu ederek işlemiş olan kimse, iradesi serbest olsun veya olmasın, sorumludur. Ancak kanun, iradenin serbest olup olmadığı yani sorumluluğu tamamiyle veya kısmen ortadan kaldıran hâlleri açıkça belirtmelidir. Netice olarak İtalyan Üçüncü Okuluna göre, cezai sorumluluk, fiilin işlendiği sırada cezanın tehdide ve tesirinin hissedilmesine, ehil olunmasına bağlıdır. Diğer bir anlatımla, sorumluluk, suçun işlendiği sırada cezanın psikolojik etkisinin farkına varılmasına bağlıdır (normalite prensibi).