KONUT YAPI KOOPERATİFÇİLİĞİ

Muhasebe; daha çok parasal işlemlerin toplanması, kaydedilmesi, sınıflandırılması ve raporlanması ile ilişkili iken finans; muhasebenin ürettiği bu bilgileri yorumlar, sorunları, tespit eder ve çözüm önerileri getirir.

İşletmelerde finans bölümünün ilk görevi, işletmenin ihtiyacı olan kaynağı sağlamaktır.

Ticari işlemlerin belgelere dayanarak tarih sırası ile maddeler halinde kaydedildiği deftere, yevmiye defteri (Günlük Defter) denir.

Envanter defteri, ticari işletmenin açılışında ve açılıştan sonra her hesap döneminin sonunda taşınmazların, alacakların, borçların, nakit para tutarının ve varlıklar ile borçların değerlerinin teker teker kaydedildiği, ciltli ve sayfaları müteselsil sıra numaralı defterdir.

Bilanço, belirli bir tarihteki, işletmenin varlıklarını ve bu varlıkların kaynaklarını gösteren özet finansal tablodur.

İşletme bütçesi, işletmenin planlanan faaliyetlerinin rakamlarla ifade edilmesidir.

Ülkemizdeki konut kooperatifçiliğinin önündeki en önemli sorun, kooperatiflerin yeterli ve düzenli finansman kaynaklarına sahip olmamasıdır.

Her ülke ekonomik ve sosyal yapısına uygun finansman modellerini geliştirmiştir. Bununla birlikte konut finansman sisteminin temel belirleyicileri, ülkenin gelişmişlik düzeyi, ekonomisinin büyüklüğü ve istikrarı, finans sisteminin gelişmişliği ve halkın alım gücüdür.

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Toplu Konut İdaresi Başkanlığı (TOKİ), 2 Mart 1984 yılında çıkarılan 2985 sayılı Toplu Konut Kanunu ile kâr amacı gütmeden, kooperatifler eliyle konut üretiminin teşvik edilmesi ve finansmanı amacıyla kurulmuştur.

Ülkemizde konut finansmanında en ulaşılabilir finansman kaynağı, bankaların kullandırdığı konut kredileridir. Bankalar konutun değerinin %80’ine ve 120 ay vadeye kadar kredi kullandırmaktadır.

Doğru cevap B şıkkıdır. Muhasebenin fonksiyonları Kaydetme-sınıflandırma-özetleme-analiz ve yorum-bilgi verme şeklindedir.

Doğru cevap C şıkkıdır. İşletme bilgileriyle ilgilenen kişi ve kuruluşlar Yöneticiler • Sermaye sahipleri • Sermaye koymayı düşünen yatırımcılar • İşletmeden alacağı olanlar • Kredi kuruluşları • Devlet (vergi dairesi, sigorta kuruluşları, hazine, Devlet Planlama Teşkilatı, Sermaye Piyasası Kurulu...) • İşletme çalışanları • Alıcılar, satıcılar • Sendikalar şeklindedir.

Doğru cevap A şıkkıdır. Ticari işlemlerin belgelere dayanarak tarih sırası ile maddeler halinde kaydedildiği deftere, yevmiye defteri (Günlük Defter) denir. Yevmiye defterine yapılan her kayıt, mutlaka bir belgeye dayanmalıdır. Yevmiye defterine ilk olarak yeni işe başlayan kooperatiflerde açılış bilançosu, eskiden beri işe devam eden kooperatiflerde önceki dönem sonu bilançosunda yer alan bilgiler esas alınarak açılış kaydı yapılır.

Doğru cevap C şıkkıdır. Envanter defteri, ticari işletmenin açılışında ve açılıştan sonra her hesap döneminin sonunda taşınmazların, alacakların, borçların, nakit para tutarının ve varlıklar ile borçların değerlerinin teker teker kaydedildiği, ciltli ve sayfaları müteselsil sıra numaralı defterdir.

Doğru cevap E şıkkıdır. Konut yapı kooperatiflerinin herhangi bir gelir elde etme ya da kâr etme amacı yoktur. Konut yapı kooperatifleri, belli bir süre içerisinde konutları yaptırıp, teslim aldıktan sonra fesh olunmaktadır. Konut yapımı için ortaklardan aidat adı altında para toplanmakta, konut yapımı dışındaki genel giderler için de ya ayrıca ortaklardan para toplanmakta ya da varsa kooperatifin faiz vb. gelirlerinden yararlanılmaktadır.

Doğru cevap B şıkkıdır. Yeterli maddi gücü olmayan arsa sahipleri, arsalarını gerçek ya da kurumsal müteahhitlere karşılığı vermekte, herhangi bir bedel ödemeden konut sahibi olabildiği sistem Müteahhitler-Yapsatçılardır.

Doğru cevap A şıkkıdır. İngilizce kökenli bir kelime olan Mortgage, ipotek, rehin koymak anlamına gelmektedir. ‘Mortgage’, konut sahibi olmak isteyenlere finans kuruluşlarınca, konut üzerinden tesis edilecek ipotek karşılığında 15–20 yıl gibi uzun vadeli konut kredilerinin kullanılmasına dayanan gayrimenkul finansman sistemini ifade etmektedir. Ülkelerin ekonomik ve sosyal yapılarına göre farklılık gösterebilen sistemin temel amacı, uzun vadeli ve düşük faizli konut kredisidir.

Doğru cevap C şıkkıdır. Doğrudan finansman sisteminde kişiler, kendi tasarrufları ve aile üyelerinin desteği ile konut satın almakta ya da kendi arsasına veya kamu arazilerine kendi çabaları ve emekleri ile konut yapmaktadırlar.

Doğru cevap D şıkkıdır. Merkezi yönetim tarafından, konut sektörüne finansman desteği sağlamak ve politika üretmek amacı ile oluşturulan kurumsal örgütlenmeler kurumsal konut finansman özelliğidir.

Doğru cevap E şıkkıdır. Kooperatiflerin yeterli finansmana sahip olmaması, banka kredisinin her zaman bulunamaması, kooperatif üyelerinin finansal olarak bireysel farklı görüşlerinin olması, kooperatif yöneticilerinin bilgisiz olması konut yapı kooperatiflerinin finansman sorunları arasında yer alırken E şıkkı bu kapsamda yer almaz.