KONUT YAPI KOOPERATİFÇİLİĞİ

Üç yıl olağan genel kurulunu yapamaması halinde dağılma

Zorunlu organlarından birinin yokluğu veya kooperatifin kamu düzenine veya işletme konusuna aykırı işlemlerde bulunması sonucu dağılması; Kanunlarda öngörülen diğer hallerde ilgili Bakanlığın mahkemeden alacağı karar üzerine dağılma ile ilgilidir.

Bu konuda karar alınabilmesi için genel kurula katılan ortakların 2/3 olumlu oyu gereklidir.

Koop. K. m. 45’e göre kooperatifin olağan genel kurul toplantılarının her hesap devresi sonundan itibaren altı ay içinde ve en az yılda bir defa yapılması gerekmektedir.

Ana sözleşmede gösterilen işlerin tamamlanmaması ve ferdi mülkiyete geçilip konutların ortaklar adına tescil edilememesi sonucu dağılması, kooperatifin amacının gerçekleşmesi nedeniyle dağılmadır.

Kooperatifin borç ve taahhütlerini devretmek bu işlemlerden birisi değildir.

Bir ödemede bulunan kimsenin bu ödemeden yararlananlara başvurması ve ödediğini onlardan geri alma hakkı, rücudur.

Bakanlar kurulunun böyle bir yetkisi yoktur.

Kooperatifin alacaklarının tahsil edilip borçlarının ödenmesinden sonra tasfiye kurulunca hazırlanan bilanço, son bilançodur.

Kooperatiflerin tasfiyesinin sonunda, defterler ve belgelerin saklanma süresi 10 yıldır.

Kooperatifler Kanu’nun 81’inci maddesine göre Kooperatiflerin dağılma nedenleri aşağıdaki şekide sıralanmıştır.
1. Anasözleşme gereğince dağılma,
2. Genel Kurul kararı ile dağılma,
3. İflâsın açılmasıyla dağılma,
4. Kanunlarda öngörülen diğer hallerde ilgili Bakanlığın mahkemeden alacağı karar üzerine dağılma,
5. Diğer bir kooperatifle birleşmesi veya devralınması suretiyle dağılma,
6. Üç yıl olağan genel kurulunu yapamaması halinde dağılma,
7. Amacına ulaşma imkânının bulunmadığının ilgili Bakanlıkça tespiti halinde mahkemeden alınacak kararla dağılma,
8. Kooperatifin amacının gerçekleşmesi nedeniyle dağılma.

Kooperatifin zorunlu organlarından biri olan genel kurul, kooperatifin karar organıdır.

Konut yapı kooperatiflerinin dağılma nedenleri şu şekilde sıralanabilir; ana sözleşmelerinde belirtilen nedenlerin gerçekleşmesi, kooperatifin amacının gerçekleşmesi, genel kurulun dağılma kararı vermesi, kooperatif hakkında iflasın açılması, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın mahkemeden fesih kararı alması, kooperatif sermayesi ile kanuni yedek akçeler toplamının 2/3’ünün karşılıksız kalması durumunda genel kurulun tamamlama ya da kalan kısımla yetinme kararı vermemesi, kooperatifin başka bir kooperatifle birleşmesi ya da başka bir kooperatif ya da kamu tüzel kişisi tarafından devralınması, üç yıl ardarda olağan genel kurul toplantısının yapılamaması.

Fesih, kanunda veya ana sözleşmede yer alan nedenlerden birine dayanılarak, bu yetkiye sahip olanlar tarafından, kooperatifin tüzel kişiliğinin sona erdirilmesidir.

Kooperatiflerde tasfiye kurulu dört şekilde belirlenebilir.

• Tasfiye kurulunun kimlerden oluştuğu ana sözleşmede gösterilebilir.

• Tasfiye kurulu üyeleri genel kurulca belirlenebilir.

• Tasfiye kurulu üyeleri mahkemece de atanabilir.

• Yönetim kurulu kanunen tasfiye kurulu olarak görev yapabilir.

Belgelerin düzenlendikleri takvim yılının bitişinden itibaren on yıl süreyle saklanması gerekir.

Ortaklar son bilançoya, mahkemeye tebliğ tarihinden itibaren bir ay içinde itirazda bulunabilir.

Konut yapı kooperatiflerinin iflâs hükümlerine göre tasfiyesi, tasfiye kurulu tarafından değil iflâs idaresi tarafından gerçekleştirilir.

Konut yapı kooperatifleri hakkında bir dağılma nedeninin gerçekleşip gerçekleşmediği, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından tespit edilerek, mahkemeye bildirilir.

Koop. K. m. 51’e göre, genel kurulun dağılma kararı alabilmesi için, genel kuralın aksine toplantıda hazır bulunanların 2/3’ünün olumlu oyu gerekir. Ancak burada öncelikle, toplantı yeter sayısının sağlanması gerektiği unutulmamalıdır. Toplantıda her halükarda ortakların 1/4’ü hazır bulunmalıdır.