KONUT YAPI KOOPERATİFÇİLİĞİ

İkinci Dünya Savaşından 1970’li yılların sonuna kadar yapılan konutların;

Türkiye’de bugünkü anlamda konut yapı kooperatifçiliği 1930’lu yıllardan sonra başlamıştır. İlk konut yapı kooperatifi, Bahçelievler Yapı Kooperatifi adı altında 26 Ocak 1935 yılında 121 ortakla Ankara’da kurulmuştur. Bu dönemde kooperatif tarafından yapılan konutlar, bugün Ankara Bahçelievler semtinin çekirdeğini oluşturmaktadır. Bu nedenle doğru cevap B seçeneğidir.

Konut Kooperatiflerini Diğer Kooperatiflerden Ayıran Özellikler:

Kooperatif bütçesinin, bir kısmı inşaat giderleri için kalan kısmı ise, aşağıdaki amaçları gerçekleştirmek için kullanılır. Bu amaçlar genel anlamda şu şekilde sıralanabilir;

Konut yapı kooperatiflerinin ortaklarına sağlayacağı yararlar;

Sınırlı Öz Kaynak Kooperatifleri: Sınırlı öz kaynak kooperatiflerinde, ortaklar hisselerini devretmek durumunda olduklarında, hisselerin yeniden satış değerine bir sınırlama getirebilir. Bu nedenle doğru cevap C seçeneğidir.

Bazı ülkelerde var olan kiralama kooperatifleri şeklindeki yapılanmalar Türkiye’de yoktur. Bu nedenle doğru cevap E seçeneğidir.

İngiltere’de konut yapı kooperatifleri dört farklı yapıda kurulur. Bu yapılar;

Kooperatifçilik yasasına göre kooperatifler, gelir gider farkının en az %10’unu yedek akçe olarak ayırmalıdır. Bu nedenle doğru cevap A seçeneğidir.

Türkiye’de konut yapı kooperatiflerinin sorunlarından bazıları;

Kooperatiflerle ilgili mevzuattaki yetersizlikler

Konut yapı kooperatifi inşaatı sonrası örgütlenmede yetersizlikler

Örgütlenme konusunda eksiklikler ve yetersizlikler

Yeni ve düzenli finansal kaynak sağlanmasında yaşanan sorunlardır. Bu nedenle doğru cevap B seçeneğidir.

Doğru cevap A'dır. A şıkkındaki bilginin doğrusu şudur: 1914-1960 yılları arasında üretilen konutların, % 1’inin, konut yapı kooperatifleri tarafından yapıldığı bilinmektedir.

Dünyada yaşanan ekonomik krizler ve kontrolsüz bir şekilde artan nüfus, ekonomik dengeleri bozmuştur. Kişi başına düşen milli gelir dağılımındaki dengeler bozulmuş, orta sınıf erimeye başlamış ve konut kalitesi de düşmüştür. Bu gibi olumsuz gelişmeler ve toplumları dengede tutma arayışları, kooperatiflere olan ilgiyi arttırmıştır.

Doğru cevap D'dir çünkü diğer şıklar kooperatiflere olan ilgiyi arttırmada doğrudan etkilidir.

Kooperatifleri diğer ortaklıklardan ayıran üç önemli özellik bulunmaktadır. Bunlar aşağıdaki gibi sıralanabilir: 

Doğru cevap E'dir.

Kooperatifçilik ilkeleri şunlardır:

Doğru cevap B'dir.

Doğru cevap C'dir. Diğer bütün şıklar kooperatif türüdür ama Kondominyumlar (Condominiums), Amaçlı topluluklar ve Ortak paylaşım (Cohousing) kooperatif benzeri organizasyonlardır.

İngiltere’de konut yapı kooperatifleri türleri şunlardır: 

Doğru cevap E'dir.

Konut yapı kooperatifleri, konut gereksinimi olan kişilerin bir araya gelerek kurdukları bir kooperatif çeşididir. Türkiye’de toplam kooperatifler içerisindeki oranı, % 68 civarındadır. Konut üreten sektörler arasında önemli bir yere sahiptir. Doğru cevap A'dır.

Yedek akçe, ilerde doğabilecek zararlar ya da amaçları gerçekleştirmek üzere ayrılan zorunlu karşılıklardır. Doğru cevap C'dir.

Konut yapı kooperatiflerinin sorunları şu başlıklar altında sıralanabilir; 

Doğru cevap A'dır.

Doğru cevap D'dir çünkü diğer şıklardaki cümlelerin doğrusu şu şekildedir:

A- Bugünkü anlamda konut yapı kooperatifçiliği 1930'lu yıllardan sonra başlamıştır. 

B- İlk konut yapı kooperatifçiliği Ankara'da kurulmuştur.

C- 1990'lardan sonra konut yapı kooperatiflerinin payı giderek azalmıştır.

E- Türkiye'de konut yapı kooperatiflerinin ortak sayısı 7-50 arasındadır.