KONUT YAPI KOOPERATİFÇİLİĞİ - Deneme Sınavı - 3

TÜRKİYE’DE KONUT ÜRETİMİNDE
YER ALAN SEKTÖRLER
Bir ülkede konut üretim biçimleri ve üreticilerini
belirleyen çeşitli unsurlar vardır. Bu unsurlar şu
şekilde sıralanabilir:
• Arsa mülkiyeti,
• Arsa değerlerindeki değişme,
• Nüfus artışı,
• Kentleşme hızı,
• İnşaatı malzemeleri sanayindeki gelişmeler,
• Cumhurbaşkanlığı politikaları

Kooperatifçiliğin Dünya’da modern anlamda ilk olarak ortaya çıktığı ülke, İngiltere olarak kabul edilmektedir.

Konut üretiminde  yer alan sektörler; 

özel sektör, kamu sektörü, konut yapı kooperatifleri olarak sıralanabilir

Çin Halk Cumhuriyeti, Eski Sovyetler Birliği gibi ülkelerdeki Komün, Kolhoz vb kooperatif sistemlerin yapısını yansıtan kooperatifçilik sistemi, "Devletçilik Sistemi"dir. Doğru yanıt E'dir.

Fransa’da kooperatifçiliğin öncülüğünü yapan en önemli isim, Charles Fourier’dir. Fourier, bireyselciliğe ve rekabete dayanan toplum yapısına karşı çıkmıştır.

Kooperatif ortağı olabilecek olan gerçek kişilerin, medeni hakları kullanma ehliyetine sahip olmaları gerekir. Ortak olmak isteyen gerçek ve tüzel kişiler, kooperatifin ana sözleşme hükümlerini tüm hak ve ödevleriyle birlikte kabul etmelidirler (KK m.8). Ortaklıkta gönüllülük ve açıklık ilkesinin yasaya yansımasının sonucu olarak, her ortak kooperatiften çıkma hakkına sahip bulunmaktadır. (KK m.11). Ortağın ölümü ile ortaklık sona erer. Ancak ana sözleşmede belirtilecek olan şartlarda ortaklık hakkı mirasçılara devredilebilir. Ortaklık hakkı, başkalarına da devredilebilir. Doğru yanıt B'dir.

Kooperatifler, “toplumlarının sürdürülebilir kalkınması için çalışmak” başlığını taşıyan ilkeyi benimseyerek, kooperatiflerin yoksulluk ve gelir adaletsizliği ile mücadele etme sorumluluğunu da kabul etmiş olurlar. Doğru yanıt A'dır.

Konut sorununun ortaya çıkmasında etkili olan birçok neden bulunmaktadır. Bunlar; nüfus artışı ve göçler, hızlı ve plansız kentleşme, kent rantı, gelir düzeyinin düşük olması (yoksulluk), gecekondulaşma ve imar afları, afet ve istimlakler, konut stokunun eskimesi, demografik yapıdaki değişimler, inşaat maliyetlerindeki artışlar ve kredi olanaklarının yetersizliğidir. Doğru yanıt A'dır.

Kooperatifler, hizmetlerinden yararlanabilecek ve kooperatif ortaklığının tüm sorumluluklarını kabul etme isteğinde olan herkese cinsel, sosyal, ırksal, siyasal ve dinsel ayırımı yapılmaksızın açıktır.

Türkiye’de planlı dönem öncesinde izlenen konut politikaları; 1923-45 ve 1946-60 dönemleri şeklinde incelenmiştir. Bu dönemde 1925 tarihli 586 sayılı yasa ile bütün memurlara, konut kooperatifi kurmaları için, aylıklarının yarısı kadar avans verilmesi kararlaştırılmıştır. Doğru yanıt B'dir.

Kooperatifçilik Temel Değerleri
• Kendi kendine yardım,
• Kişisel sorumluluk üstlenme,
• Demokrasi,
• Eşitlik,
• Adalet,
• Dayanışma.

Gecekondulaşmayı önlemek üzere alınan önlemler şu şekildedir:

Doğru yanıt D'dir.

Ülkemizde, 30 Aralık 1991  tarihinde, 1969 yılında yürürlüğe giren 1163 Sayılı
Kooperatifler Yasası’nın 77. Maddesi çerçevesinde, Türkiye Milli Kooperatifler Birliği (TMKB) kurulmuştur. Bu birlik, 9 Merkez Birliği ve 4 Birlik’ ten oluşan 13 üye organizasyona sahip bulunmaktadır.

Uluslararası düzeyde çalışmalarını sürdüren Uluslararası Kooperatifler Birliği (ICA) ise, dünya genelinde kooperatifleri birleştirme, kooperatiflere hizmet etme ve üyelerini temsil etme amacıyla 1895 yılında kurulmuş, en üst kooperatif organizasyondur.

Türkiye’de planlı kalkınma dönemi 1963 yılında başlamıştır. Doğru yanıt C'dir.

Türkiye’de konut yapı kooperatifleri 1163 sayılı yasaya göre kurulup faaliyet gösterirler.

Konut üretim faaliyetlerinin uzun süreli programlarla düzenlenmesi, lüks konut üretiminin sınırlandırılması, küçük tasarrufların konut finansmanına kaydırılması gibi politikalar İkinci Beş Yıllık Kalkınma Planı döneminde benimsenmiştir. Doğru yanıt B'dir.

Serbest sistem, devlet ve kooperatif ilişkilerinde kooperatiflerin bağımsızlık ve özgürlüğünü esas alan ve devletin kooperatif işlerine karışmadığı sistemdir.

Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planı (2001-2005) döneminde, kentleşme, nüfus artışı, yenileme ve afetten kaynaklanan konut ihtiyacı 3 milyon civarındadır. Doğru yanıt E'dir.

Özel sektör konut üreticileri; bireysel konut üreticileri, inşaat müteahhitleri ve
toplu konut şirketlerini kapsar. Doğru yanıt A'dır.