KONUT SEÇİMİ VE DÜZENLENMESİ - Deneme Sınavı - 9

Duş ve küvet kapaklarında standart cam uygulamaları konut güvenliğinde alınan yanlış bir önlemdir.

İç mekanın kat seviyesini meydana getiren düzlemlere döşeme adı verilir

Mekan tasarımında, insan boyutları ile ilişki kurmayı kolaylaştıran kavramlar oran ve ölçektir.

Konutta mekansal öğelerden Duvarlar kişinin geniş alanını sınırlarken aynı zamanda kullanıcının hareket alanında da engel oluşturmaktadır.

Strafor  döşeme yüzeylerinde kullanılmaz.

V tipi mutfak uygun bir mutfak tipi değildir.

Mutfağın ortasında yer alan çalışma tezgahı ada tipi mutfak planları için uygundur.

Geçmişte konutun % 2 kadarlık kısmı depolama için ayrılması öngörülmekteydi.

Konut kullanıcılarının ihtiyaçları ve olanakları, mekân tasarımında insan etkeni, güvenlik, çevre, iklim ve konutun yapısal özellikleri konutun tasarımının nasıl biçimleneceğini etkileyen önemli ölçütlerdir.

I,II,III,IV,V. maddeler konutta tasarım sürecini etkileyen ölçütlerdendir. Doğru cevap C’ dir. Sayfa:30

Bir mekânın kullanım amacına doğru biçimde karar vermek ve bu amacı etkin biçimde karşılayabilmek için; kullanıcı ihtiyaçları, seçimleri, olanakları ve mekân içerisinde gerçekleştirilecek etkinlik veya etkinliklerin oluşturduğu önkoşulların bir araya gelmesiyle elde edilen veri bütününün dikkatli bir biçimde değerlendirilmesi gerekmektedir. Bu noktada kullanıcının;

Ek olarak mekân içerisinde çözülmesi gereken işlevlerin nitelikleri, bu işlevlerin karşılıklı uyumu, bu işlevlerle ilişkili ısı, nem, ışık, ses nitelikleri, tesisat, mobilya ve araç ihtiyaçları mekânsal ölçekte göz önünde bulundurulmalıdır. Son olarak kullanıcının sağladığı olanaklar – bütçe ve zaman – göz önünde bulundurulmalıdır. Sıralanan bu ölçütler doğrultusunda konut seçimi ve düzenlenmesi için bir ana çerçeve oluşturulabilir.

I,II,III,IV,VI. Maddeler konut tasarımını etkileyen kullanıcı ihtiyaçları ve olanaklarındandır.  Doğru cevap D'dir. Sayfa: 30

Oran; bir nesnenin başka bir nesneyle kurduğu göreceli boyut ilişkisidir. Örneğin bir odanın yüksekliği ve genişliği arasında var olan oran ilişkisi, odanın boyutlarının nasıl algılanacağını etkileyecektir. Odanın döşeme genişliği arttıkça, sabit duran tavan yüksekliği, gittikçe daha alçak algılanacaktır.

Diğer örnekler İnsan ölçeği ile ilgilidir. Mekânı meydana getiren ölçülerin insan vücudunun boyutlarıyla ilişkili olarak ele alınması biçiminde tanımlanabilir. İnsan ölçeği; ulaşılabilecek yükseklik, oturma derinliği, çalışma yüksekliği ve yatma uzunluğu gibi çeşitli ölçüleri etkilemektedir. Doğru cevap A’dır. Sayfa:31

Hol, dış mekândan iç mekâna geçiş için oluşturulmuş bir ara mekândır. Bu mekân dışarıda kullanılan kıyafetleri ve ayakkabıları depolamak ya da misafirleri ağırlamak gibi iç mekân-dış mekân kesişimini vurgulayan işlevleri karşılamaya uygun olmalıdır. Hol ve benzeri dolaşım alanları, mekânlar arasında arayüz oluşturur. Aynı zamanda mekân içerisinde dolaşımın biçimlenişi ve mekânların hiyerarşik kurgusu üzerinde etkili olmaktadır. Eğer hol yeteri derecede geniş bir alana sahipse ve uygun miktarda gün ışığı alıyorsa, çocuklar için bir oyun alanı ya da ütü alanı gibi ek işlevler yüklenebilir.

Mekânlar arasında yer alan açıklıkları denetleyen kapılar ve kimi durumlarda pencereler mekânların birbirleriyle ilişkisini güçlendirecektir. Açılıp kapanan kapılar ve pencereler mekânları kullanıcının seçimine göre diğer mekânlardan soyutlayabilir ya da daha akıcı bir hale getirebilir.

Konutta mekânsal ilişkiler konusunda önemli olgulardan birisi de konut içerisinde etkinlik gruplarına uygun bölgeler oluşturma (zoning) yaklaşımıdır. Bölgeler sosyal, yarı-sosyal veya özel alanlar olarak tanımlanabilir ve bu tanımlarla ilişkili işlevleri ele alan mekânlar bir arada çözülebilir. Örneğin, kişisel ve özel bir alan olan yatak odası evin daha arka bölümlerine yerleştirilirken, misafirlerin ağırlanacağı yemek odası, giriş alanıyla ilişkili olarak kurgulanabilir. İki katlı bir konut işlevlerin iki ayrı kata bölünmesine ve birbirinden bağımsız iki bölge kurgulanmasına olanak sağlamaktadır.

III. madde dışındakiler doğru olduğundan doğru cevap E’dir. Sayfa :37

Mutfakta hareket alanının derinliği 120cm’den daha az olmamalıdır. Bu ölçü bir kişi çalışırken diğer kişinin geçişine izin verebilecek en az aralıktır. Tezgahlar ortalama 90cm yükseklikte olmalıdır ve baza seviyesinde kullanıcının boyuna göre ayarlanabilir olmalıdır. Ocak, buzdolabı ve bulaşık makinesi gibi mutfak eşyalarının gerektirdiği tipik çalışma derinliği 60cm’dir. Tezgah derinlikleri ve dolaplar bu ölçüye göre ele alınmalıdır. Çalışma yüzeyleri kayar tezgahların kullanımıyla genişletilebilir. Günümüzde yemek yemek için yemek pişirmek gerekliliği ortadan kalkmıştır. Sonuç olarak yemek hazırlamaya ayrılan süreler oldukça azalmış, sipariş edilen ve hazır satılan yiyeceklerin kullanım oranı artmıştır. Bu durum depolama alanları ihtiyacında, özellikle dondurucu hacminde artışa neden olmuştur. Günümüzde çok sayıda seçeneğe sahip mutfak dolapları sipariş üzerine üretilebildiği gibi aynı zamanda modüler olarak da üretilip kullanıcı ihtiyaçlarına daha iyi ve hızlı yanıt verebilecek duruma gelmiştir.

II,III,IV,V. Maddeler doğru olduğundan doğru cevap B’dir. Sayfa: 39

Yatak odası kullanıcıların uyku ve dinlenme ihtiyaçlarını gidermesi amacını taşımaktadır. Yatak odası sadece uyku ve dinlenme değil aynı zamanda giyinme eylemini de desteklemelidir.

Yatak odaları diğer odalardan görsel ve ses iletimi açısından yalıtılmalı ve sosyal olarak kullanılan mekânlardan uzakta kurgulanmalıdır.

Yatağın konumu plan düzleminde pencere ve kapı boşlukları dikkate alınarak değerlendirilmelidir.

Yatağın çevresinde kullanıcı ya da kullanıcılar için en az 70cm olmak üzere yeterli geçiş alanı sağlamaya, pencere ve kapıların açılışını engellememeye dikkat edilmelidir.

II,IV,V . maddeler doğru olduğundan doğru cevap C’dir. Sayfa :41

Konutta aydınlatma konusunda en önemli ögelerden birisi doğal ışıktır. Doğal ışık, gün içerisinde güneşin yönü ve konutun yönelimi doğrultusunda, odalarda gerçekleştirilecek etkinliklerin seçimi ve işlerliği açısından önem taşımaktadır. Kuzey yön, az miktarda fakat homojen bir gün ışığına sahiptir; gün ışığına en az ihtiyaç duyulan konut girişi, depolama alanları ve yardımcı alanlar bu yöne bakabilir. Doğu yön, daha çok sabah saatlerinde gün ışığı almaktadır ve gündüz saatlerinde etkin olarak kullanılan mutfak, ebeveyn yatak odası ve banyo gibi mekânlar bu yöne bakabilir. Güney yön, gün içerisinde en fazla gün ışığı alan yöndür ve çocuk odaları, yemek yeme alanı, teras gibi öğlene doğru, öğlen ve öğleden sonra sık olarak kullanılan mekânlar bu yöne bakabilir. Batı yön ise öğleden sonra ve akşamüstü ağırlıklı olarak gün ışığı almaktadır. Öğleden sonradan akşam karanlığına kadar kullanılan oturma odası ve dinlenme alanları batı yönde yer alabilir.

Yapay aydınlatma tasarımında önemli noktalar; dengeli bir ışık düzeni oluşturulması, uygun bir ritim duygusunun yakalanması, önemli nesne ve bölgelerin iyi ve doğru vurgulanması olarak sıralanabilir. Yapay ışık kaynakları biçimlerine göre noktasal, çizgisel, düzlemsel veya hacimsel olarak sınıflandırılabilir. Noktasal kaynaklar; mekân içerisinde yüksek parlaklıkları nedeniyle bir odak oluşturur, bir bölgeyi veya ilgi çekici bir nesneyi aydınlatmak için kullanılabilir, yansıtıcılarla yönlendirilebilir ya da bir ritim veya dizi oluşturacak biçimde düzenlenebilir. Çizgisel kaynaklar mekân içerisinde kullanıcıları yönlendirmede kullanılabilir.

I,II,III,IV. Maddeler doğru olduğundan doğru cevap A’dır. Sayfa:44

Renk algısının psikolojik etkileri, renk konusunda çeşitli genellemelerin ortaya çıkmasına neden olmuştur. Genel bir biçimde, sıcak ve yüksek yoğunlukta renklerin görsel olarak uyarıcı; soğuk ve düşük yoğunlukta renklerin ise yumuşak ve rahatlatıcı oldukları söylenebilir. Yüksek parlaklığa sahip renkler ve renkler arasında oluşan kuvvetli zıtlık ilişkileri, dikkat çekici bir etki oluşturmaktadır.

Zıtlık aynı zamanda nesnelerin sınırlarının kolay ayırt edilmesini de sağlamaktadır. Renklerin tonları benzeştikçe iki nesne tek bir nesne gibi algılanmaya başlayacaktır.

Mekân içerisinde görülen yüzeylerin büyük bölümünü oluşturan döşeme, duvar ve tavan yüzeylerinin nötr renklerde olması, oluşturulan bu arka planın önünde yer alan mobilya ve aksesuarları algısal olarak ileriye itecek ve gözde yorulmayı engelleyecektir.

Ayrıca mekân içerisinde vurgulanmak istenen nesneler ise kuvvetli renklerle ve güçlü zıtlık etkileriyle ön plana çıkartılabilir. Bir mekânda kullanılan renklerin karşılıklı uyumu kadar mekân içerisinde oluşturulan renk dengesine de dikkat edilmelidir. Örneğin, canlı sakin renkler ve açık-koyu tonlar bir arada dengeli bir biçimde kullanılabilir ve çeşitli ton geçişleriyle renkler arasında ilişki güçlendirilebilir. Bu geçişlerin önemsenmemesi, mekânda parçalanmış bir görsel etki oluşmasına neden olabilir.  

Doğru cevap C’dir. Sayfa: 46

Ahşap malzemeler, ortak görsel ve yapısal özelliklere sahip olsa da pek çok farklı ağaçtan elde edilen pek çok farklı ahşap ürünü mevcuttur. Bu ürünler; kozalaklı ağaçlardan elde edilen yumuşak ahşaplar, yaprak döken ağaçlardan elde edilen sert masif ahşaplar, birkaç ince ahşap katmanının üst üste birleştirilmesiyle elde edilen kontrplaklar, ahşabın ince katmanlar halinde kesilmesiyle elde edilen ahşap kaplamalar, ağaç ve talaş kalıntılarının ısı, basınç ve kimyasallarla sıkıştırılmasıyla elde edilen sunta, MDF vb. malzemeler, çeşitli ahşap tabakalarının üst üste sıkılmasıyla elde edilen lamine ahşaplar, ısı ve buharla biçimlendirilebilen katmanlı bükme ahşaplar olarak sıralanabilir.

Kaplama malzemesi olarak farklı ağaç türleri, farklı doku ve renk seçenekleri sunmaktadır. En fazla kullanılan kaplama türleri; huş, kiraz, abanoz, maun, meşe, gül ağacı, tik ve ceviz olarak sıralanabilir fakat daha egzotik ağaçlar da, özellikle günümüzde bambu ağacı, seçenekler arasında yer almaktadır. Bu ağaçlar dışında kavak, sedir, çam ya da kızılağaçtan elde edilen daha yumuşak ahşap türleri, mobilyaların ve konutta yapısal uygulamaların görünmeyen bölümlerinde taşıyıcı ve destekleyici kullanılmaktadır.

I,II,III,VI. Maddeler doğru olduğundan doğru cevap B’dir. 47

Mobilyalar tekil ürün ya da takım halinde olabileceği gibi modüler olarak da üretilmektedir. Modüler mobilyalar belirli işlevlere karşılık gelen çeşitli parçaların bir araya getirilmesiyle oluşturulan birleşik mobilyalardır.

Doğru cevap E’dir. Sayfa :50

Bir mekânın kullanım amacına doğru biçimde karar vermek ve bu amacı etkin biçimde karşılayabilmek için; kullanıcı ihtiyaçları, seçimleri, olanakları ve mekân içerisinde gerçekleştirilecek etkinlik veya etkinliklerin oluşturduğu önkoşulların bir araya gelmesiyle elde edilen veri bütününün dikkatli bir biçimde değerlendirilmesi gerekmektedir. Bu noktada kullanıcının;

Konfor, güvenlik, renk, doku, stil, atmosfer seçimleri;

Yaş grubu, yaşam biçimi, kültürel ve sosyal çevresi, özel ilgileri, konutu veya mekânı paylaştığı diğer kullanıcılarla ilişkileri;

Kişisel alan, erişim ve mahremiyet ihtiyaçları bireysel ölçekte göz önünde bulundurulmalıdır.

İklimsel koşullara uygun cam seçilmesi, çevre ve iklim başlığı altında göz önünde bulundurulması gerekir.