KONUT SEÇİMİ VE DÜZENLENMESİ - Deneme Sınavı - 4

Çevresel Etkilere Bağlı Yükler
Dinamik yükler: Yapıya birdenbire etkiyen ve çok kısa süreler içerisinde çok büyük değişimler gösteren kuvvetlerdir. Deprem yükleri, rüzgar yükleri, patlamalar, köprüden hızla geçen kamyon, fabrika içerisinde çalışmakta olan büyük titreşimli makinenin oluşturduğu yükler gibi. Yükün dinamik olması yapıların üzerinde çok karmaşık ve büyük etkilerin doğmasına yol açar. Örneğin bir yapıya ani olarak yüklenen bir cisim kendi ağırlığının birkaç katı büyüklüğünde etkiler yaratır.
Deprem etkisi yapının titreşimi sonucu, ağırlığı ve depremin şiddeti ile orantılı olarak meydana gelen yatay kuvvetlerdir.

Taşıyıcı Sistem Oluşturmakta Kullanılan Malzemeler
Taşıyıcı sistemlerin genel düzenlemesi ve formu büyük ölçüde yapıldıkları malzemenin özelliklerinden etkilenirler. Bu nedenle taşıyıcı sistemler dört temel malzeme olan ahşap, çelik, betonarme ve kagir malzeme ile yapılırlar.

Geleneksel Taşıyıcı Sistemler

Çağdaş Taşıyıcı Sistemler

Tuğla Duvar Örgüsünde Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar

Lento: Duvar örgüsündeki yatay sıraların, belirlenen yerde ve uzunlukta, kesintiye uğratılarak örgünün sürdürülmesi için duvara yerleştirilmiş tek parça elamana lento denir.

Ahşap İskelet Yapıların Temel Elemanları: Taban Kirişi, Dikmeler, Başlık Kirişleri, Köşegenler (Diyagonaller)

Dolgu ve kaplamalar ahşap karkas yapılarda yardımcı yapım elemanlarındandır.

Konut  kullanıcılarının ihtiyaçları  ve  olanakları,  mekân  tasarımında  insan  etkeni,  güvenlik, çevre,  iklim  ve  konutun  yapısal  özellikleri  konutun  tasarımının  nasıl  biçimleneceğini  etkileyen  önemli ölçütlerdir. Bu ölçütlerin tam olarak kavranması; kullanıcı için doğru konutun seçimi, konut mekânlarının doğru işlevlendirilmesi ve düzenlenmesi açısından büyük önem taşımaktadır.

Fiziksel  çevre  doğal  ve  yapay  olmak  üzere  iki  alt  başlık  altında  değerlendirilebilir. Coğrafi özellikler,   bitki   örtüsü,   iklim   koşulları   vb.   olgular   doğal   çevreyi   oluştururken;   insan   ürünü   tümyapılaşmalar, nesneler ve koşullar yapay çevreyi oluşturmaktadır. Daha soyut bir kavram olan toplumsal çevre  ise  daha  çok  kişinin  kültürel  altyapısı  ve  sosyal  koşullarıyla  ilgilidir. 

Konutların mekânsal ögeleri; duvar, döşeme, tavan, merdiven gibi ögelerdir. Boyut ise yapısal özelliklerden biridir.

Döşemeler, iç mekânın kat seviyesini meydana getiren düzlemlerdir. İç mekânda hem kullanıcıları, hem de  mobilyaları  taşıyan  platformlar  olan  döşemeler,  üzerlerine  binen  yükleri  güvenle  taşıyabilecek strüktüre   sahip   olmalıdır.

Çevresel  sistemler,  kullanıcıların  mekân  konforunu  yüksek  tutmak  ve  mekân  içerisinde  gerçekleşecek çeşitli  etkinlikler  için  destek  altyapı  oluşturmak  amacıyla  düzenlenmiş  sistemlerdir.  Çevresel  sistemler; ısınma,  iklimlendirme,  su,  elektrik  ve  aydınlatma  tesisatı  biçiminde  ayrı  ayrı  ögelerden  oluşur

Hol, dış mekândan iç mekâna geçiş için oluşturulmuşbir ara mekândır. Bu mekân dışarıda kullanılan kıyafetleri  ve  ayakkabıları  depolamak  ya  da  misafirleri  ağırlamak  gibi  iç  mekân-dış  mekân  kesişimini vurgulayan  işlevleri  karşılamaya  uygun  olmalıdır.  Hol  ve  benzeri  dolaşım  alanları,  mekânlar  arasında arayüz oluşturur.

Mutfakçık, dar alanlı konutlarda en az boşluğu  işgal  eden  ve  çoğu  durumda  kapıyla ayrılmamış  küçük  boyutlu  mutfak  boşluklarıdır.  Burada  en  çok  dikkat  edilmesi  gereken  nokta kapı  bulundurmayan  açıklığın,  pişirme  kokularının  konut  geneline  dağılmasına  kolayca  izin vereceğidir.

Ahşap ve taş doğal malzemeler; kil ve seramik işlenmiş malzemeler; plastik ise sentetik malzemelerden biridir.

Konutta kullanılan mobilyalar arasında sedir, sandalye, koltuk, yatak gibi elemanlar yer alır. Pencere ise konutların mekânsal ögelerinden biridir.

Bizim bu gün ev ya da konut dediğimiz insan yerleşmelerini oluşturan bağımsız birimler aynı zamanda korunak, barınak, ocak, yuva, hane olarak da isimlendirilen yaşam çevreleridir.

Anadolu geleneksel konut kültüründe; her odanın ortak bir alana, yani sofaya açılan bir tek kapısı vardır. Sofa, çok önem taşıyan özgün bir çevre ögesidir, odaların hepsi bu toplayıcı mekâna açılır.

Anadolu’ da ki kazılarda ortaya çıkarılan konut yerleşimlerinin izleri yaklaşık 10.000 yıllık bir zaman dilimine yayılmaktadır. Hatta bazı bilim adamlarına göre Anadolu’ da bilinen ilk yerleşimler 12.500 yıl öncesine tarihlenmektedir.

Her biri bir aileyi barındırdığı için birçok yerde hane olarak da anılan odaya genellikle pabuçluk denilen bir ön mekânla girilir. Odanın duvarlarında geceleri yatmak için kullanılan yatak, yorgan vs. saklandığı yüklük, yıkanma imkanı veren gusülhane, çeşitli eşyalar için dolaplar, lambalık ve ocak bulunur. Yine duvarlar üzerinde oturmak için sedirler yer alır.

Anadolu mirası içinde geliştirilmiş olan geleneksel Türk evi kavramının belki de en ilginç yanı, üzerinde yaşanılan topraklarda ki değişik özelliklere kolayca uyum sağlamış olmasıdır. Üzerinde yaşanılan doğa orada gelişen her türlü düşünceyi önemli ölçüde etkilemiş ve bu özellikler geleneksel mekân kurgusuna zenginlik ve çeşitlilik getirmiştir. Doğan Kuban bu evi hayatlı ev olarak isimlendirmiştir.