KONUMSAL VERİTABANI II

Harita açıklamalarının gösteriminde etiket konumsal nesnesi kullanımının
avantaj ve dezavantajları aşağıda listelenmiştir.
• Eğer gösterim yalnızca bir harita dosyası ile ilgiliyse, gösterimin dinamik etiketleme yöntemi ile yapılması daha kullanışlı olabilir. Dinamik etiketleme yöntemindeaçıklamalar konumsal veritabanında değil harita dosyasında saklandığı için harita dosyası silindiğinde açıklamaların da silineceği göz önünde bulundurulmalıdır.
• Eğer gösterim birden fazla harita dosyasında kullanılacaksa, etiket konumsal nesne
yapısının kullanılması daha doğru olacaktır. Etiket konumsal nesne tablosunda depolanan açıklamalar diğer konumsal nesne tabloları (feature class) gibi katman olarak kullanılabilecek ve her harita dosyasına çağrılabilecektir. Etiket konumsal nesne tabloları konumsal veritabanında depolandığı için harita dosyaları silindiğinde açıklamalar kaybolmaz. Burada dikkat edilmesi gereken durum, etiket konumsal
nesne tablosunun silinmesi durumunda, tablonun kullanıldığı tüm haritaları etkileyecek olmasıdır.
• Eğer etiket konumsal nesne tabloları bir sunucu üstünde depolanıyorsa, harita açıklamalarını etiket konumsal nesnesi olarak kullanmak, veri işleme aşamasında çok kullanıcılı ortamdaki düzenleme ve versiyonlama işlemlerinde avantaj sağlayacaktır.
• Gösterimde kullanılan açıklama sayısı birkaç yüz parçadan daha fazla ise etiket
konumsal nesnesi kullanımı daha avantajlı olacaktır. Çünkü sayıca fazla olan açıklamaların dinamik etiketleme yöntemi ile oluşturulmuş harita dosyalarından erişimi, konumsal veritabanındaki etiket konumsal nesne tablosuna kıyasla daha zor olacaktır. Ayrıca çok sayıdaki açıklama, harita dosyasının büyüklüğünü de artıracaktır

Konumsal veritabanlarında iki tip etiket konumsal nesnesi bulunmaktadır. Bunlar;
• Standart etiket (standart annotation)
• Konumsal nesneye bağlı etiket (feature linked annotation) konumsal nesneleri olarak sınıflanabilir.

Konumsal nesneyle bağlantılı etiketler, bağlantılı olduğu konumsal nesne tablolarındaki öznitelik veri alanlarının, harita üzerinde açıklama olarak gösterimini sağlar. Konumsal nesneyle bağlantılı etiketler (feature linked annotation) etiket konumsal nesne tablolarında (annotation feature class) depolanır.

Eğer konumsal nesnenin birden fazla öznitelik veri alanı dinamik etiketleme için kullanılmışsa, bu alanlar oluşan etiket konumsal nesnesinin etiket sınıflarını oluşturacaktır. Dönüşüm sonunda etiket konumsal nesnesinin konum, büyüklük, font, renk gibi değerleri, kullanılan dinamik etiketten saptanmış değer olarak alınır. Daha sonra bu değerler üzerinde değişiklik yapılabilir.

Etiket konumsal nesne tablosunun özelliklerini belirten alanlar mutlaka bir değere sahip olmalıdırlar. Bu veri alanlarının değerleri silinemez. Bu veri alanları incelenecek olursa, sırasıyla:
ObjectID: Etiket konumsal nesnesini tanımlayan numaradır. Bu numara aynı zamanda bu tablonun birincil anahtarıdır.
Shape: Etiket konumsal nesneleri bir poligon içinde bulunurlar. Bu alan, etiketi çerçeveleyen poligonun konumsal bilgisini içerir.
FeatureID: Konumsal nesneyle bağlantılı etiket konumsal nesnesinin, bağlı olduğu konumsal nesneyi tanımlayan veri alanıdır. Bu alan aynı zamanda tablonun yabancı anahtarıdır.
ZOrder: Etiket konumsal nesne tablosunda etiket sınıflarının katman olarak sırasını belirtir. Değerin küçülmesi katmanın daha üstte olduğu anlamına gelir.

TextString: Konumsal nesneye ait metinsel dizidir.

Etiket konumsal nesne tablosu, dinamik etiket dönüşümüyle oluşturuluyorsa kullanılan konumsal nesne tablosunun konumsal referansını kullanır. Ancak veritabanı üzerinden oluşturuluyorsa konumsal referansın tanımlanması gerekir.

Ölçüm konumsal nesneleri grafik nesnelerdir ve sembolojileri konumsal veritabanında saklanır. Bu sembolojiler, ölçüm konumsal nesnesinin stillerini ifade eder. Oluşturulan her ölçüm konumsal nesnesi için, hangi parçaların nasıl çizileceğini gösteren bir stil atanır.

Ölçüm konumsal nesne tabloları oluşturulurken aşağıdaki adımlar izlenir:
• Konumsal nesne tablosunun adı özel karakterler ve Türkçe karakter kullanmadan tanımlanmalıdır. Konumsal veritabanı içerisinde yer alan konumsal nesne tabloları ile aynı adları taşıyamaz.
• Konumsal nesne tablosunun tipi ölçüm olarak belirlenmelidir.
• Konumsal referansı tanımlanmalıdır.
• Referans gösterim ölçeği ve nesnelerin hangi ölçek aralıklarında görüntüleneceği tanımlanmalıdır.
• Gösterim stili tanımlanmalıdır.
• Ölçüm konumsal nesne tablosu içinde saptanmış alanlar dışında diğer öznitelik bilgi alanı varsa tanımlanır

Ölçüm konumsal nesne tablosunda yer alacak konumsal nesne elemanları, ölçüm çizim
araçlarıyla oluşturulur. Kullanılan çizim aracı, oluşturulacak ölçüm tipini ve ölçüm için gerek duyulan referans nokta sayısını belirler. Çizim, gerekli sayıda referans nokta belirlendiğinde zaman otomatik olarak sona erer.

A, B, D ve E seçeneklerinde verilen bilgiler konumsal nesneyle bağlantılı etiketler (feature linked annotation) ile ilgili iken, C seçeneğinde verilen bilgi standart etiket ile ilgilidir. 

Standart etiket konumsal nesneleri, konumsal veritabanında depolanan ancak herhangi bir konumsal nesne ile bağlantısı bulunmayan basit metinsel veya grafiksel açıklamalardır (Kelleci, 2011). Standart etikete, dağlık bir bölgenin harita üzerinde açıklama olarak belirtilmesi örnek gösterilebilir. Harita üzerindeki dağlık bir bölgenin kapsadığı alanı sınırlayan herhangi bir konumsal nesne olmadığı için, bölgenin harita üzerinde açıklama olarak belirtilmesi standart etiket kullanılarak yapılabilir. 

Doğru yanıt C'dir.

• Konumsal nesne tablosunun adı özel karakterler ve Türkçe karakterler kullanmadan tanımlanmalıdır. Oluşturulan tablo, konumsal veritabanı içinde yer alan konumsal nesne tabloları ile aynı adları taşıyamaz. Eğer Türkçe karakter kullanılacaksa bu karakterler, tablo adında değil rumuz (alias) kısmında kullanılmalıdır.

• Konumsal nesne tablosunda oluşturulacak konumsal nesne tipi etiket nesnesi olarak belirlenmelidir.

• Etiket konumsal nesne tablosunun tipi belirlenmelidir. Eğer tipi konumsal nesneyle bağlantılı etiket nesnesi olacaksa ilişki kurulacak konumsal nesne tablosu seçilmelidir.

• Konumsal nesne tablosunun konumsal referansı tanımlanmalıdır.

• Referans gösterim ölçeği tanımlanmalıdır.

• Etiket sınıfları ve bu sınıflara ait gösterim sembolojisi (font tipi, renk, büyüklük vb.) tanımlanmalı ve bu sınıflar ve sembolojileri için bir ad, metin sembolleri ve gösterim ölçek aralığı belirlenmelidir.

• Etiket konumsal nesne tablosu içinde saptanmış veri alanları dışında eklenmek istenen veri alanları varsa tanımlanır (Kelleci, 2011).

Doğru yanıt B'dir.

ObjectID: Etiket konumsal nesnesini tanımlayan numaradır. Bu numara aynı zamanda bu tablonun birincil anahtarıdır.

Doğru yanıt D'dir.

ZOrder: Etiket konumsal nesne tablosunda etiket sınıflarının katman olarak sırasını belirtir. Değerin küçülmesi katmanın daha üstte olduğu anlamına gelir.

Doğru yanıt A'dır.

XOffset: Metnin pozisyonunu sağa ya da sola kaydırır. Saptanmış olarak “0” değeri verilir. Pozitif değerler metni sağa, negatif değerler metni sola kaydırır.

Doğru yanıt E'dir.

Etiket konumsal nesne tablosunun özelliklerini belirten alanlar mutlaka bir değere sahip olmalıdırlar. Bu veri alanlarının değerleri silinemez. Bu veri alanları incelenecek olursa, sırasıyla:

ObjectID

Shape

FeatureID

ZOrder

AnnotationClassID 

Element

SymbolID

Status

Shape_length

Shape_area

Doğru yanıt C'dir.

Döndürülmüş doğrusal (rotated linear): Döndürülmüş doğrusal ölçüm nesnesi, referans olarak dört noktaya ihtiyaç duyar. Bunlar ölçüm başlangıç noktası, ölçüm bitiş noktası, ölçüm çizgisinin yüksekliğini belirten nokta ve uzatma çizgi açısını belirleyen noktadır. Çizim dördüncü referans noktasını yerleştirdikten sonra otomatik olarak sona erer (Şekil 4.22).

Doğru yanıt E'dir.

DIMLENGTH: Ölçüm çizgisinin uzunluk bilgisini içerir.

Doğru yanıt C'dir.