KONUMSAL VERİTABANI II

Tanımı yapılan terim pikseldir.

Sürekli veri sınırları keskin olmayan yüzeylerin temsilinde kullanılı; yağış, nem miktarı, sıcaklık gibi. İlk dört seçenekte verilenler ise kesikli veriye uygundur. Bu nedenle cevap E'dir.

Bitki örtüsü, toprak/arazi kullanımı gibi haritalar tematik haritalara örnektir.

Kategorik veya kesikli veriler için kullanılan pikseller negatif veya pozitif tam sayı değeri alabilir fakat ondalıklı değer alamaz. Gerçel sayılar kesikli olmayan, sürekli veriler için uygundur.

Piksel boyutu küçüldükçe veri miktarı artacağından veriler daha fazla yer kaplar fakat çizilen haritalar daha detaylı ve çizgiler daha yumuşak olur.

Piksel, sayısal bir resmin en küçük birimidir. Piksel kelimesi de İngilizcedeki “picture element” yani resim elemanı kelimelerinin kısaltmasından türetilmiştir

Raster veri modeli, konumsal nesneleri hücreler şeklinde temsil eden satır ve sütunlardan oluşan veri modelidir.

Raster veri modeli tarafından tanımlanan özellikler; satır ve sütun sayısı, piksel boyutu, piksel değeri, piksel derinliği, bant sayısı ve konumsal referanstır.

Uydu görüntüleri, taranmış kağıt paftalar, GoogleMaps, OpenStreetMap vb. haritalar, sayısallaştırma işleminde altlık harita olarak kullanılır. Sayısallaştırma, konumlandırılmış
bir raster veri üzerinden vektör veri oluşturma işlemidir. Altlık veri, vektör veri oluşturulmanın yanı sıra arazi çalışmalarında, çalışılan arazi hakkında görsel açıdan daha detaylı bilgiye ulaşmak için kullanılabilir. Altlık haritalar, coğrafi verilerin doğruluk kontrolü için kullanışlı bir araçtır. Altlık veri ile vektör veri oluşturma işlemine GoogleMaps üzerinden yol ağının sayısallaştırılması veya uydu görüntülerinden binaların çizilmesi örnek gösterilebilir.

Bununla beraber, yağış miktarı, sıcaklık değişimleri, nüfus yoğunluğu
gibi gösterimlerde yüzey haritaları kullanılmaktadır.

raster veri tipleri arasında sürekli veri diye bir tür bulunmaz.

Tanımı yapılan zamansal çözünürlükdür. Uydu, ayarlanmış olduğu bölge üzerinde bir yörünge izlemektedir. Bu yörünge üzerinde belirlenen bölgeden tekrar görüntü alma süresi de zamansal çözünürlüktür.

Ana tablo (business table), Raster verilerinin kendisini ve ayak izini (footprint) tutan tablodur. Herhangi bir tablo ile bağlantısı bulunmamaktadır.

Konumsal veritabanında raster veri:

olarak organize edilmektedir.

Tematik raster haritalar çeşitli analizler veya sınıflandırma sonucu oluşturulan haritalardır. Tematik raster haritalar genellikle uydu görüntülerinin sınıflandırılması sonucu elde edilir. Ayrıca vektör verilerin, öznitelik verilerine göre sınıflandırılmasından sonra, elde edilen haritaların çakıştırma analizi için raster veriye dönüştürülmesi, tematik raster harita kullanımına örnek olarak verilebilir. Tematik raster harita uygulamalarına toprak, arazi kullanım, bitki örtüsü gibi haritaları örnek olarak gösterebiliriz.

Piksel derinliği (bit derinliği) raster verilerin piksellerinin alabileceği değer aralıklarını tanımlar. Bilgisayar ortamında veriler ikili sistemde (binary) tanımlandığı için 2n şeklinde belirtilir. Örneğin 8-bit piksel derinliği 28=256 olduğu için 256 farklı değer içerirken,
211=2048 farklı değer ifade etmektedir.

Raster veriler, analiz aşamasında farklı biçimlerde kullanılır. Raster içindeki her hücre tek bir değere sahiptir. Bu değerin temsil edebileceği dört genel veri tipi vardır. Bunlar:
• Sınıflamalı (nominal) veri
• Kademeli (ordinal) veri
• Aralıklı (interval) veri
• Oranlı (ratio) veri

Kademeli Veri (Ordinal Data)
Kademeli veri, piksel değerlerini sayısal olmayan bir
derecelendirme ölçeğine göre sıralar. Sınıflamalı veride
tanımlanan nitelik değerlerini örneğin bir fabrika inşaatı
yeri için “uygun” ya da “uygun değil” şeklinde derecelendirir. Piksel değerleri arasında anlamlandırılabilecek
sayısal bir aralık yoktur. Sınıflamalı veri ile kademeli veri
arasındaki fark piksel değerlerinin karşılaştırılabilmesidir. Karşılaştırma göreceli bir kritere göre yapılır (Bektöre, 2011). Ancak sınıflamalı veride böyle bir karşılaştırma söz konusu değildir. Örneğin ormanın toprağa ya da
toprağın göle göre hiyerarşik bir sıralaması söz konusu
olamaz (Şekil 3.16).

Normalde insanın görebileceği bant genişliği elektromanyetik spektrumda çok küçük bir dalga boyuna karşılık gelir. İnsan gözünün görebildiği aralığa “görünür bölge” (visible range) adı verilir. Görünün bölgenin dalga boyu aralığı yaklaşık 400 nm (nanometre) ile
700 nm aralığıdır.