KONAKLAMA İŞLETMELERİNDE MUHASEBE UYGULAMALARI

İç kontrolden kabul edilebilir güven vermesi beklenebilir, kesinlik veya garanti beklenemez.

İç kontrolün özellikleri:

• İç kontrolün süreç özelliği
• İç kontrolün insan özelliği
• İç kontrolün kabul (uygun) edilebilir güven verme özelliği
• İç kontrolün amaçlar özelliğidir.

İç denetim; bir işletmenin faaliyetlerinin etkinliğini arttırmak, iyileştirmek, onlara değer katmak üzere tasarlanmış, objektif ve bağımsız bir güvence ve danışmanlık sağlama faaliyeti olarak tanımlanmaktadır.

İşletmedeki tüm işlemlerin belgelendirilmesini ve kaydedilmesini sağlamak iç kontrol sisteminin özel amaçlarından biridir. Diğerleri temel amaçlarıdır.

Kontrol riski: Hesap kalanlarında veya belirli işlem gruplarındaki hataların ve yolsuzlukların iç kontrol sistemi tarafından önlenememesi ve/veya bulunamaması riskidir.

Odalar konaklama işletmesinde gelir merkezleri kapsamında yer alan faaliyet bölümlerinden biridir.

Görevlerin ayrımı ilkesi: Bu ilke çok geniş kapsamlıdır ve muhasebe kontrolü ile ilgili tüm amaçları kapsamaktadır. Bu ilke, bir kıymet hareketinin başlangıcından tamamlanmasına ve muhasebe kayıtlarına alınmasına kadar olan sorumluluğun tek bir kişi tarafından değil, birkaç görevli arasında paylaştırılmasını öngörmektedir. Bu ilkenin temel amacı, hata ve hilelerin önlenmesi ve yapılmış olan hata ve hilelerin mümkün olduğu kadar erken ortaya çıkarılmasıdır.

İç kontrol sisteminin kurulmasında dikkat edilmesi gereken faktörler şunlardır:

Satın almadaki iskontoların kayda alınmaması konaklama işletmelerinde karşılaşılan ödemelerle ilgili hilelerden biridir. Diğerleri üst yönetimce yapılan hilelerdendir.

Amortisman ayırma işlemlerinde yanlışlık yapılması muhasebe bölümünde yapılan standartlara ilişkin hatalar sınıflandırmasında yer alır.

Temel kavramlar açısından iç kontrolün şu özellikleri ortaya çıkar:
• İç kontrolün süreç özelliği,
• İç kontrolün insan özelliği,
• İç kontrolün kabul (uygun) edilebilir güven verme özelliği,
• İç kontrolün amaçlar özelliğidir.

İç kontrol, üst yönetim tarafından önem ve uygulamaları belirlenip denetimleri yapılan, örgüt planını içeren ve işletme varlıklarını koruyan bir sistemdir.

Bağımsız denetçiler tarafından işletmenin muhasebe kayıtları ve finansman tabloları gibi mali unsurları denetlenmektedir.

Risk belirlemesi iç kontrol sisteminin unsurlarından olup özel amaçlarıyla ilişkilendirilmemektedir.

Sınıflandırma iç kontrol sistemlerinin unsurlarından olmayıp özel amaçları arasında sıralanmaktadır.

Denetim riski, finansal tablolara yansımış olan maddi hataların denetçi tarafından saptanamayıp yanlış görüş ortaya konması riskidir ve deteksiyon riski, asıl risk ve kontrol riski kavramları bu kavramın alt bileşenlerini oluşturmaktadır.

Yönetimin sorumluluğu iç kontrolde dikkat edilmesi gereken faktörlerden biridir. Diğer şıklar iç kontrolün unsurlarını oluşturmaktadır.

Görevlerin Ayırımı İlkesi geniş kapsamlı bir ilkedir ve hataların önlenmesine veya erken ortaya çıkarılmasına katkıda bulunur. İlke dört grup altında ele alınır. Bunlar:

Varlıkların korunması ile muhasebe kayıtlarına aktarılması görevleri birbirlerinden ayrılmış olmalıdır, 

Kıymet hareketine neden olunmasının onaylanması ile varlıkların korunması görevleri birbirlerinden ayrılmış olmalıdır, 

Muhasebe kayıt ortamına yapılan kayıtlama görevleri birbirlerinden ayrılmış olmalıdır ve

Faaliyetlerin yürütülmesi ile ilgili sorumluluklar kayıt tutma sorumluluğundan ayrılmış olmalıdır.

Küçük ölçekli konaklama işletmelerinde, yönetici genel olarak nakit akışını kendisi izleyebildiği için iç kontrol sistemi gereksinimi çok fazla değildir. Fakat büyük ölçekli konaklama işletmelerinde tek kişilik bir kontrol mekanizması yeterli
olamadığı için etkin bir iç kontrol sistemine ihtiyaç bulunmaktadır.

Birim değeri yüksek ürünlerin satışı işletmelerdeki hata ve hile olasılıklarını arttırmaktadır. Diğer seçeneklerdeki ifadeler bu olasılıkları azaltıcı özelliklerdir.