KONAKLAMA İŞLETMELERİNDE MUHASEBE UYGULAMALARI

Muhasebe İlkelerinde Değerleme

Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliğleri ile uygulama şekli belirlenen, muhasebe kavram ve ilkeleri kapsamında değerleme; varlık ve kaynakların ilk muhasebeleştirilmesinde ve sonraki dönemlerde mali tablolarda gösterilecek, para ile ifade edilen tutarın belirlenmesi şeklinde ele alınmaktadır.

Dönem sonu (envanter) işlemleri sayım, değerleme ve envanter kayıtlarını kapsayan bir süreçtir (Benligiray, Y., vd. 2006: 2). Envanter sözcüğü bazen yalnız­ca stoklar için kullanılabilmektedir. Aslında envanter işlemleri genel geçici mi­zandan başlayıp kesin mizana kadar geçen süreçte yapılan işlemlerin genel adıdır (Küçüksavaş, 2010: 594).

Muhasebe Standartlarında Değerleme

Mali tabloların hazırlanmasında en yaygın kullanılan ölçüm esası tarihi maliyet­tir. Bu ölçüt, diğer ölçüm esasları ile birlikte kullanılır. Örneğin stoklar maliyet ya da net gerçekleşebilir değerden küçük olanı ile değerlenir. Tarihî maliyet, varlıkların elde edildikleri tarihte alımları için ödenen nakit ve nakit benzerlerinin tutarıdır.

Muhasebe Standartlarında Değerleme

Türkiye Muhasebe Standartlarında değerleme konusuna çok geniş yer verilmiş ve finansal raporlama amacına uygun olarak değerleme yerine ölçüm kavramı kullanılmıştır. Ölçüm, finansal tablolarda yer alan unsurların bilanço ve gelir tab­losunda tahakkuk ettirilecekleri ve gösterilecekleri parasal tutarların belirlenmesi şeklinde tanımlanmaktadır

Dönem sonu (envanter) işlemleri sayım, değerleme ve envanter kayıtlarını kapsayan bir süreçtir (Benligiray, Y., vd. 2006: 2). Envanter sözcüğü bazen yalnız­ca stoklar için kullanılabilmektedir. Aslında envanter işlemleri genel geçici mi­zandan başlayıp kesin mizana kadar geçen süreçte yapılan işlemlerin genel adıdır (Küçüksavaş, 2010: 594). Bununla birlikte envanter işlemlerinin devamında he­sapların kapatılmasına kadar yapılan tüm işlemler, dönem sonu işlemleri başlığı altında toplanabilir. Konaklama işletmelerinde bu süreç, Şekil 4.1’deki gibi; genel geçici mizanı takiben, muhasebe dışı envanter ve muhasebe içi envanter işlemleri, kesin mizanın hazırlanması, mali tabloların düzenlenmesi şeklinde gelişir ve he­sapların kapatılmasıyla son bulur.

Gelir Tablosu

Gelir tablosu grupları:

• Dönem Net Kârı (veya Zararı) dır.

Gelir Tablosu

Faaliyet Giderleri

İşletmenin esas faaliyeti ile ilgili olan ve üretim maliyetine yüklenemeyen araş­tırma - geliştirme, pazarlama, satış ve dağıtım, genel yönetim giderleri bu grubu oluşturur.

Diğer Faaliyetlerden Olağan Gider ve Zararlar

İşletmenin esas faaliyetleri dışında kalan olağan faaliyetlerle ilgili gider ve zarar­ları içerir. Bunlar; reeskont faiz giderleri, komisyon giderleri, karşılık giderleri, kambiyo zararları, menkul kıymet satış zararı vb. gider ve zararlardır.

Gelir Tablosu

Gelir tablosu grupları:

Muhasebe Standartlarında Değerleme

Muhasebe standartlarına göre, faaliyet sonucunun (kâr/zarar) doğru tespit edi­lebilmesi için bilanço unsurlarının gerçeğe uygun (makul) değerlerinin (fair value) belirlenmesi önemlidir. Gerçeğe uygun değer, bir varlığın normal ticari koşullarda bilgili ve istekli bir satıcı ile bilgili ve istekli bir alıcı arasında el değiştirmesi sırasında saptanan değişim değeri şeklinde tanımlanmaktadır.

Muhasebe Standartlarında Değerleme

Kullanım değeri (bugünkü değer), varlık veya nakit yaratan birimden, işletme­nin normal faaliyet koşullarında, elde edilmesi beklenen net nakit girişlerinin bu­günkü değeridir. Borçlar ise normal faaliyet koşullarında kapatılmaları için ileride ödenmesi gereken net nakit çıkışının bugünkü iskonto edilmiş değerleri ile gösterilir.