KONAKLAMA İŞLETMELERİNDE MUHASEBE UYGULAMALARI - Deneme Sınavı - 13

Özendirici ücretler; İşçinin motivasyonunu ve iş yerine bağlılığını artırmak amacıyla yapılan prim ödemeleridir.

Genel tatil ve ulusal bayram günleri ücreti:İşçilere, genel tatil ve ulusal bayram günlerinde çalışmazlarsa o günün ücreti tam olarak ödenir.

Damga Vergisi
Damga Vergisi Kanunu gereği, brüt ücretin % 06’sı oranında damga vergisi kesintisi işveren tarafından yapılarak, ilgili vergi dairesine yatırılmak durumundadır.

Türkiye’de uygulanmakta olan Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliğleri çerçevesinde, işletmelerde kullanılması zorunlu olan THP benimsenmiştir. Buna göre, mal ve hizmetlerin planlanan biçim ve niteliğe getirilmesi için yapılan varlık tüketimleri, maliyet unsurlarına dönüştürülerek maliyet hesaplarına kaydedilir. Maliyet hesaplarının 7/A kodunu alan birinci grubunda giderler, işletme işlevlerine (fonksiyon esasına) göre sınıflandırılmıştır. 7/B kodunu taşıyan ikinci grupta ise giderler, çeşit (tür) esasına göre sınıflandırılmıştır

7/A hesap grubunda, işletme maliyetini ve bazı dönem giderlerini oluşturacak gider kalemleri, maliyet hesapları adı altında kodlanarak sıralanmıştır. Birinci ünitede açıklandığı üzere, konaklama hizmet üretiminde katlanılan giderler, 740 Hizmet Üretim Maliyeti hesabı kullanılarak muhasebeleştirilecektir.

Konaklama hizmet üretiminde katlanılan giderler, 740 Hizmet Üretim Maliyeti hesabı kullanılarak muhasebeleştirilecektir. Hizmet üretim maliyetini oluşturan işçilikler, malzeme kullanımı, dışarıdan alınan hizmet bedelleri vb. tüketimler bu hesapta toplanır. Burada biriken tutarlar dönem sonunda yansıtma hesabı aracılığıyla 622 Satılan Hizmet Maliyeti hesabına devredilerek dönem giderine dönüştürülür.

Konaklama işletmeleri, hizmet işletmesi olmakla birlikte, aynı zamanda üretim süreçlerinde yoğun olarak malzeme tüketilen işletmelerdir. Malzeme, işletme faaliyetleri gerçekleştirilirken tüketilmek, kullanılmak üzere temin edilen fiziki varlıklardır. Konaklama işletmesinde malzeme kullanımı oldukça geniş bir alanda gerçekleşir. Odalarda kullanılan peçete, buklet malzemesi vb. et, baharat, su gibi yiyecek-içecek veya kâğıt, kalem, toner gibi idari ofislerde ya da diğer birimlerde kullanılan kısa süreli stoklanabilen varlıklar malzeme kavramı içinde yer alır. Bir konaklama işletmesinde malzeme hareketleri şöyle bir akış izler; • Satın alma (sipariş) kararı, • Teslim alma, • Borçlanma ve/veya ödeme, • Depolama, •Üretimde kullanma ve iadeler, •Stok kontrol.

Gerçek maliyet yöntemi, eğer malzemelerin fiilen satın alma maliyeti birebir izlenebiliyorsa bu maliyet bilgisinin kullanılması gereğini ifade eder. Ortalama maliyet yöntemi, belli bir zaman diliminde satın alınan malzemelerin birim maliyetleri ve miktarlarının çarpımıyla bulunan toplam satın alma maliyetinin, aynı dönemdeki alış miktarına bölünmesiyle bulunan ortalama birim maliyetin kullanılmasını öngörür. Bu şekilde bulunan ortalama birim maliyet, stokta kalan malzeme miktarıyla çarpıldığında dönem sonu stok maliyeti bulunur. İlk giren ilk çıkar yöntemi, stok girişi önce olan malzemelerin öncelikli olarak stoktan çıkarılacağı varsayımına dayanır. Bu durumda dönem başı stok maliyetinden ya da ilk alış birim maliyetinden başlanarak, miktarlarıyla ilişkilendirilmek suretiyle malzeme kullanım maliyeti bulunur. Son giren ilk çıkar yönteminde, stoklara en son giren malzemelerin öncelikle kullanılacağı varsayılır. Kullanılan malzemelerin maliyeti, en son satın alınan malzemelerin birim maliyetinden başlamak suretiyle kullanım miktarıyla ilişkilendirilerek bulunur.

Yıllık izin ücreti: İş yerinde işe başladı¤ı günden itibaren, deneme süresi dâhil, en az 1 yıl çalışmış olanlara yıllık ücretli izin verilir (İş Kanunu, md. 53). İşçilere verilecek yıllık ücretli izin süreleri şöyle belirlenmiştir; • 1-5 yıl çalışanlara 14 günden, • 5 yıldan fazla 15 yıldan az çalışanlara 20 günden, • 15 yıl ve daha fazla çalışanlara 26 günden az olamaz. 03.03.2004 tarihli, 25391 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan “Yıllık Ücreti İzin Yönetmeli¤i” ile uygulamanın esasları belirlenmiştir.

Brüt ücretten işçi adına yapılan kesintiler şöyledir: • Sosyal Sigorta Primi İşçi Payı: %14 • Gelir Vergisi: * • Damga Vergisi: %06 • İşsizlik Sigortası işçi Payı: %1 İşveren adına yapılan kesintiler de şöyledir; • Sosyal Sigorta Primi İşveren Payı: %19,5-25 • İşsizlik Sigortası İşveren Payı: %2 *Gelir vergisi oranı gelir büyüklüğüne göre değişmektedir.

Hizmet; soyut bir kavram olmakla birlikte insan gereksinimlerini karşılama, fayda
sağlama özelliği ile ekonomik bir kavramdır. Dolayısıyla konaklama hizmeti de
üretilirken tüketilme, stoklanamama, bir yerden başka bir yere taşınamama, birbirine
bağımlı hizmet birimlerinden oluşma, günün 24 saati hizmete hazır olma
gibi özelliklere sahiptir.

Temel kavramlar şunlardır:
• Sosyal sorumluluk
• Kişilik
• İşletmenin sürekliliği
• Dönemsellik
• Parayla ölçülme
• Maliyet esası
• Tarafsızlık ve belgelendirme
• Tutarlılık
• Tam açıklama
• İhtiyatlılık
• Önemlilik
• Özün önceliği

Muhasebe verilerinin bilgiye dönüştürülme süreci, muhasebe tanımında da belirtildiği üzere; kayıt, sınıflandırma ve özetleme aşamalarıyla tamamlanmış olur.

Hesap, işletmenin varlıklarında ve kaynaklarında dönem içindeki işlemler nedeniyle
meydana gelen değişmelerin izlendiği çizelgedir.

Dönem başı-açılış işlemleri kapsamında konaklama işletmesinin mali yapısının belirlenmesiyle işe başladır. İşletmenin sahip olduğu varlıklar ve bunların temin edildiği yeri gösteren kaynaklar tür ve tutar itibariyle tespit edilir. Kuruluş envanteri adı verilen bu işlem ile temel muhasebe denklemi de denilen bilanço eşitliği elde edilir. Envanter bilgileri daha sonra bilançoya dönüştürülür. Çift taraflı (bilanço esasına göre) kayıt yöntemine uygun olarak; açılış bilançosundaki bilgiler, yevmiye ve büyük defterde hesapların açılışıyla kayıtlara geçirilir. Diğer yandan açılış bilançosu ve envanter bilgileri envanter defterine de kaydedilir.

Aktif hesaplar, varlıklardaki değişliklikleri izlemek için kullanılır. Varlıklarda artış için bu hesaplar borçlandırılır, azalışlar için alacaklandırılır. Varlık hesapları kalan verdiğinde, borç kalaı› verir.

7/A Maliyet Hesapları:
710 Direkt İlk Madde ve Malzeme Giderleri
720 Direkt İşçilik Giderleri
730 Genel Üretim Giderleri
740 Hizmet Üretim Maliyeti
750 Araştırma ve Geliştirme Giderleri
760 Pazarlama Satış ve Dağıtım Giderleri
770 Genel Yönetim Giderleri
780 Finansman Giderleri

7/B Maliyet Hesapları:
790 İlk Madde ve Malzeme Giderleri
791 İşçi Ücret ve Giderleri
792 Memur Ücret ve Giderleri
793 Dışarıdan Sağlanan Fayda ve Hizmetler
794 Çeşitli Giderler
795 Vergi, Resim ve Harçlar
796 Amortismanlar ve Tükenme Payları
797 Finansman Giderleri
798 Gider Çeşitleri Yansıtma Hesabı
799 Üretim Maliyet Hesabı

Veri, işletmenin kendi içinde ve çevresi ile olan ilişkilere ait gözlem, deneyim ve
olayların sonuçlarının yazı, rakam, şekil, resim vb. sesli veya görünen sembollerle
ifadesidir

.............. İşletmenin varlıklarının toplam değeri ile kaynaklarının toplam değerinin aynı olmasıdır.