KONAKLAMA İŞLETMELERİNDE MUHASEBE UYGULAMALARI - Deneme Sınavı - 10

Söz konusu davet yemeği karşılığında alınan çek için Alınan Çekler hesabı
borçlandırılımış, satış hasılatı ve KDV ise ayrı hesaplarda kaydedilmiştir.

Maliyet, Harcama, Gider ve Zarar Kavramları

Maliyet, hedeflenen sonuca ulaşmak için katlanılması gereken fedakârlıkların para ile ölçülebilen tutarı şeklinde tanımlanabilir. Ulaşılmak istenen her farklı sonuç için ayrı bir maliyet söz konusu olabilir (Büyükmirza, 2009: 44).

Maliyet, Harcama, Gider ve Zarar Kavramları

Harcama bir varlığın edinilmesi, hizmetin sağlanması ya da zararın karşılanması amacıyla para ödeme, para dışında bir varlık verme, hizmet sunma, borç altına girmedir (Büyükmirza, 2009: 54).

Konaklama Hizmet Üretim Maliyetinin Oluşumu

Şekil 3.1’de görüldüğü gibi, konaklama işletmesi için satışların maliyeti, yararlanılacak konaklama hizmetini sağlamak amacıyla elden çıkarılan varlıkların değeri ya da yapılan giderlerin (malzeme, işçilik, enerji vb.) toplamı şeklinde tanımlanabilir. Tedarik süreciyle sağlanan (satın alınan) malzeme, işgücü vb. girdiler çeşitli hizmet birimlerinde kullanılarak önce hizmet üretim maliyetini oluşturur, dönem sonlarında da hizmet üretim maliyeti, satılan hizmet maliyetine yansıtılır.

Konaklama İşletmelerinde Malzeme Tedariki

Stok kontrol, malzeme hareketlerinin titizlikle izlendiği ve gerekli müdahalenin yapıldığı aşamadır.

Konaklama İşletmelerinde Malzeme Tedariki

Şekil 3.2’de görüldüğü üzere malzeme tedarik süreci, ilgili işletme biriminden gelen malzeme talebine ve stok kontrol onayına bağlı olarak satın alma işlemleriyle başlamaktadır. Bu amaçla malzeme talebi belirlenir, pazar araştırması yapılır ya da tedarikçiyle bağlantı kurulur, sipariş verilir, satın alma kararı

onaylanır ve anlaşma koşulları çerçevesinde satın alma eylemi gerçekleşir.

Ücretin Unsurları

Fazla çalışma ücreti: Ülkenin genel yararı ya da işin niteliği veya üretimin artırılması gibi nedenlerle (İş Kanunu, md. 41), Kanun’da yazılı koşullar çerçevesinde haftalık 40 saati aşan çalışmalar karşılığında hesaplanan ücrettir.

MUHASEBELEŞTİRİLMESİ

Konaklama işletmelerinde malzeme kullanımının muhasebeleştirilmesi genellikle iki yoldan biri tercih edilerek yapılır. Bunlardan biri endirekt, diğeri direkt yöntem olarak adlandırılacaktır.

Endirekt Yöntem

Bu yöntemde kayıtlar, satın alma sürecinde açıklandığı gibi, satın alınan malzemelerin önce İlk Madde ve Malzeme hesabına alınması, ilgili birimlerden malzeme talebi geldikçe stoktan çıkarılan alzemelerin kullanıldığı yere uygun gider hesabında izlenmesi şeklindedir.

s.73

Özet

Satın alınan malzemeler belli bir süre depolanacaksa İlk Madde ve Malzeme hesabına borç kaydedilerek bir stok kalemi olarak aktifleştirilir.

MUHASEBELEŞTİRİLMESİ

Dönemsonu Stoklarının Belirlenmesi

Muhasebe ilkeleri kapsamında stokların değerlemesinde maliyet bedeli ya da maliyet ve piyasa fiyatından düşük olanı ile değerleme seçenekleri yer almaktadır. Vergi mevzuatımızda da stok değerlemesinde maliyet bedeli öngörülmüş, değeri düşen stokların değerlemesinde ise emsal bedeli uygulanabileceği belirtilmiştir. Ancak maliyetin belirlenmesi her zaman kolay olmaz. Stok değerlemesinde gerçek maliyet belirlenemiyorsa ortalama maliyet, ilk giren ilk çıkar, son giren ilk çıkar yöntemlerinden (varsayımlarından) biri uygulanır.

Ücretin Unsurları

Yıllık izin ücreti: İş yerinde işe başladığı günden itibaren, deneme süresi dâhil, en az 1 yıl çalışmış olanlara yıllık ücretli izin verilir (İş Kanunu, md. 53). İşçilere verilecek yıllık ücretli izin süreleri şöyle belirlenmiştir;

Konaklama İşletmelerinde Ücret Sistemleri

Konaklama işletmelerinde çalışanlara ödenen ücretin belirlenmesinde genellikle iki yöntemden biri uygulanmaktadır. Bunlar sabit ücret sistemi ve yüzdeli ücret sistemidir (Azaltun ve Kaya, 2010: 158).

Sabit Ücret Sistemi

Zaman esaslı bir yöntem olup belirlenen günlük ücret tutarı ile çalışılan gün sayısı çarpılarak bulunur.

Muhasebe İlkelerinde Değerleme

Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliğleri ile uygulama şekli belirlenen, muhasebe kavram ve ilkeleri kapsamında değerleme; varlık ve kaynakların ilk muhasebeleştirilmesinde ve sonraki dönemlerde mali tablolarda gösterilecek, para ile ifade edilen tutarın belirlenmesi şeklinde ele alınmaktadır.

Dönem sonu (envanter) işlemleri sayım, değerleme ve envanter kayıtlarını kapsayan bir süreçtir (Benligiray, Y., vd. 2006: 2). Envanter sözcüğü bazen yalnız­ca stoklar için kullanılabilmektedir. Aslında envanter işlemleri genel geçici mi­zandan başlayıp kesin mizana kadar geçen süreçte yapılan işlemlerin genel adıdır (Küçüksavaş, 2010: 594).