KONAKLAMA HİZMETLERİNDE KALİTE YÖNETİMİ

Üretim, girdilerin belirli oranlarda ve belirli yöntemlerle bir araya getirilmesi sonucunda bir fayda yaratılması süreci olarak tanımlanmaktadır. Girdiler; ham madde, iş gücü, makine ve ekipman, sermaye, teknoloji gibi üretim faktörlerinden oluşur ve bunlar genellikle sınırlıdır. Uygun şekilde kullanılmadıklarında, maliyetlerin artması ve sınırlı kaynakların tükenmesi riski ortaya çıkmaktadır (Taner, 2005: 5). Üretkenlik kavramı ise üretim faktörlerini en uygun biçimde kullanarak gerçekleştirilen üretim düzeyi veya birim başına yaratılan fayda anlamına gelmektedir. Çoğu zaman üretkenlik ile eş anlamda kullanılan verimlilik kavramı ise üretkenliğin bir ölçüsü olup, çıktıların elde edilmesinde kullanılan kaynakların ne ölçüde verimli bir şekilde çıktılara dönüştüğünü gösteren bir orandır

İşletmelerde performansı değerlendirmek için farklı ölçüler kullanılmaktadır. Bu ölçüler aşağıdaki gibi sıralanabilir:

• Verimlilik                 

• Etkinlik

• Etkililik

• Verim

• Rantabilite ve kârlılık

• Ekonomiklik

• Randıman

• Kalite

• Yenilik

• Çalışma yaşamının kalitesi

• Sosyal sorumluluk

• Ürün liderliği

Performans, bir işletmenin belirli bir zaman diliminde elde ettiği başarı derecesi olarak tanımlanabilir.

Avrupa Verimlilik Komitesi (EPA) verimliliği şöyle tanımlamaktadır (Anil Kumar ve Suresh, 2006: 131):

• Verimlilik her bir üretim ögesinin etken olarak kullanım derecesidir.

• Verimlilik, her şeyden önce düşünce tarzıdır ve sürekli var olanı iyileştirmeye çalışır.

• Her şeyin, bugün dünden, yarın bugünden daha iyi yapılabileceği inancına dayanır.

Etkililik ölçütleri dört ana başlıkta özetlenebilir:

• Amacın gerçekleşmesi- belirlenen amaçlara ulaşma

• Kaynak elde etme- gerekli üretim girdilerin genişletilmesi

• İç süreçler – sağlıklı örgüt sistemleri kurma ve devam ettirme

• Stratejik oluşumların tatmini – tüm önemli ve kilit hissedarların veya katılımcıların tatmininin sağlanması

Randıman: Randıman kavramı genellikle iki anlamda kullanılmaktadır. Birinci anlamda randıman, tek tek çalışan veya sınırlı bir ekip çalışmasındaki araç veya gereçlerin çalışma olanaklarının hesaplanmasıdır. Randıman çıktı açısından ölçü olarak kullanılmakta ve kısa bir zaman süresini içermektedir.

İşletme verimliliğini etkileyen iç faktörler katı ve esnek faktörler olarak iki grupta incelenebilir. Katı faktörler, kolayca değiştirilmesi mümkün olmayan, esnek faktörler ise kısa zamanda kolaylıkla değiştirilebilen faktörleri ifade eder (Prokopenko, 2001: 13-18). Katı faktörler aşağıda açıklanmıştır:

Ürün, Fabrika ve Teçhizat, Teknoloji, Malzeme ve Enerji, İnsan, Örgüt ve Sistemler, İş Yöntemleri , Yönetim biçimleri.

Dış faktörler, işletme verimliğini etkileyen ancak işletmenin kontrolü dışında gelişen faktörleri ifade etmektedir. Dış faktörler şöyle açıklanabilir.

Yapısal Düzenlemeler,

Doğal Kaynaklar,

Devlet  ve  Altyapı.

Etkililik, örgütlerin gerçekleştirdiği faaliyetlerin sonucunda amaçlara ulaşma derecesini belirleyen bir performans ölçütüdür. Örgütsel etkililik genelde, örgütün ulaşmayı amaçladığı “sonucu” elde etme düzeyi olarak tanımlanmaktadır

Verimlilik artışı, sosyo-üretim sisteminin temel faktörlerini belirleme ve kullanmada gösterilecek başarıya bağlıdır. Bu amaçla üç temel verimlilik faktörünü ayırt etmek gerekir (Prokopenko, 2001: 11-25):

• İşle ilgili

• Kaynakla ilgili

• Çevreyle ilgili

Üretkenlik

Çalışma saatleri

Verimlilik, çıktının üretim ögelerinden birine bölünmesi ile hesaplanır.

Rantabilite

Randıman

Müşteri beklentilerine göre biçimlenen kalite anlayışı

Yönetim biçimleri

Fabrika ve teçhizat

Yapısal Düzenlemeler

Kalite- verimlilik- kârlılık