KIRSAL TURİZM VE KALKINMA

Türkiye’de 1924 tarihli Köy Kanunu’na göre 20 binden daha az nüfusa sahip yerleşim birimleri kırsal alan olarak tanımlanmaktadır (Esengül, 2005:168-171).

Aşırı bir şekilde çoğalan nüfus, tarım dışı sektörlerin yanı sıra toprağa dayalı istihdam, çevresel, sosyal ve kültürel miras yönünden tehditlerle karşı karşıya kalmak, modern kentsel planlama ve şehirleşmenin yarattığı baskıların ağır yükünü taşımak ile büyük kentlerin çevresinde yer almak bütünleşik kırsal alanların özellikleri arasındadır. Bütünleşik kırsal alanlar, uzak kırsal bölgelerden daha dinamik bir ekonomik ve sosyal yapıya sahip olmakla birlikte özellikle kentsel bölgelere ekonomik performans göstermektedir.

Orta dereceli kırsal alan: Ekonomik ve sosyal gerileme ile karşı karşıya kalan orta dereceli kırsal alanların özellikleri ise nispeten kentsel alanlara olan uzaklık, tarım sektöründe yaşanan düşüş ve tarım dışı sektörlerin hareketli olmaması sonucunda özellikle genç nüfusun istihdam arayışına bağlı olarak yaşanan göç hareketliliği, yöre insanının yaşam kalitesinin bozulması ve ekonominin gerilemesidir.

OECD kriterlerine göre;
• Nüfus ve göç,
• Ekonomik yapı ve performans,
• Sosyal refah ve eşitlik,
• Çevre ve sürdürülebilirlik olmak üzere dört adet temel kırsal alan göstergesi bulunmaktadır.

Kırsal Tatil Aktiviteleri  
• Macera Tatilleri
• Kano-Rafting
• Çim Kayağı
• Kuş Gözlemciliği
• Avcılık
• Bisiklet Turları
• At Binme
• Kırsal Miras Çalışmaları
• Küçük Köy Turları
• Rahatlama Tatilleri
• Küçük Ölçekli Konferanslar
• Kırsal Festivaller
• Nehir Balıkçılığı
• Kır Manzarası İzleme
• Yürüyüş
• Tırmanış
• Göl Balıkçılığı
• Orientering

Kent Tatili Aktiviteleri
• Alışveriş Turları
• Deniz Tatilleri
• Spor Yarışmaları
• Çim Kayağı
• Endüstriyel Turizm
Hayvanat Bahçeleri
• Sağlık Merkezleri
• Büyük Konferanslar
• Kumar Eğlence Tatilleri
• Resort Tatilleri
• Şehir Turları
Kaynak: OECD, 1994, Tourism Strategies and Rural Development, ss. 16–17.

Kırsal Tatil Aktiviteleri  
• Macera Tatilleri
• Kano-Rafting
• Çim Kayağı
• Kuş Gözlemciliği
• Avcılık
• Bisiklet Turları
• At Binme
• Kırsal Miras Çalışmaları
• Küçük Köy Turları
• Rahatlama Tatilleri
• Küçük Ölçekli Konferanslar
• Kırsal Festivaller
• Nehir Balıkçılığı
• Kır Manzarası İzleme
• Yürüyüş
• Tırmanış
• Göl Balıkçılığı
• Orientering

Kent Tatili Aktiviteleri
• Alışveriş Turları
• Deniz Tatilleri
• Spor Yarışmaları
• Çim Kayağı
• Endüstriyel Turizm
Hayvanat Bahçeleri
• Sağlık Merkezleri
• Büyük Konferanslar
• Kumar Eğlence Tatilleri
• Resort Tatilleri
• Şehir Turları
Kaynak: OECD, 1994, Tourism Strategies and Rural Development, ss. 16–17.

Genel olarak turizm talebini etkileyen faktörler ekonomik, sosyal, politik ve psikolojik faktörlerdir.

Genel olarak turizm talebini etkileyen faktörler ekonomik, sosyal, politik ve psikolojik faktörlerdir.
2. Sosyal faktörler
• Ailevi durum
• Dil güçlükleri
• Eğitim seviyesi
• Meslek
• Yaş ve cinsiyet
• Şehirleşme
• Sosyal mevzuat

Genel olarak turizm talebini etkileyen faktörler ekonomik, sosyal, politik ve psikolojik faktörlerdir.
4. Psikolojik Faktörler
• Turistik tüketim bazen daha yüksek kalitedeki turistik mal ve hizmetlere kayabilir.
• Turistler, zaman ve mekân imkânları içinde daha uzak yerleri tercih edip turistik tüketimde
bulunma imkânına sahip olabilirler.
• Turistler daha uzun süreli tatil yapabilirler.
• Turistik tüketim, karşılandıkça isteği artıran bir özellik taşır

Herhangi bir ülkede veya bölgede turizm arzından bahsedebilmemiz için aşağıda belirtilen öğelerin olması şarttır. Bunlar sırasıyla (Olalı ve Timur, 1988: 174-175):
1. Doğal veriler: Doğal harikalar, iklim, kaplıca ve şifalı sular
2. Sosyal veriler: Sanat şehirleri, tarihi eser ve anıtlar, müzeler, fuar, sergi, seminerler ve diğer sosyal
görünüşler
3. Psikolojik veriler: Ülkeler arasındaki tarihi, dini, ailevi, kültürel ilişkiler, toplumun gelenekleri, davranışları ve yönetici davranışları
4. Turizm sektörünün durumu: Turistik altyapı, turistik donatım (miktar, fiyat ve kalite gibi).

Kültür ve Turizm Bakanlığının yaptığı tanıma göre alternatif turizm, “sosyal ve ekolojik uyuma, yerel ve yabancı girişimcilerin iş birliğine ve gelişmede yerli malzeme kullanılmasına öncelik verme amacını güden bir turizm çeşididir” (Yıldız ve Kalağan 2009). 

Kırsal alan

OECD kriterlerine göre; 

• Nüfus ve göç, 

• Ekonomik yapı ve performans, 

• Sosyal refah ve eşitlik, 

• Çevre ve sürdürülebilirlik olmak üzere dört adet temel kırsal alan göstergesi bulunmaktadır. 

Kırsal turizm kapsamına dâhil edilebilecek aktivitelerin çeşitliliği, kırsal turizmin kapsamının belirlenmesini zorlaştırmaktadır. 

Kuş gözlemciliği ve nehir balıkçılığı sadece kırsalda; alış veriş tutu ve şehir tutu ise sadece şehirde yapılan etkinliklerdir. Fakat gemi yolculuğu hem kırsalda hem de şehirde yapılabilir.

Maddi imkanların yetersizliği kırsal turizmin gelişimini etkileyen faktörlerden değildir.

Genel olarak turizm talebini etkileyen faktörler ekonomik, sosyal, politik ve psikolojik faktörlerdir. 

Herhangi bir ülkede veya bölgede turizm arzından bahsedebilmemiz için aşağıda belirtilen öğelerin olması şarttır. Bunlar sırasıyla (Olalı ve Timur, 1988: 174-175): 

1. Doğal veriler: Doğal harikalar, iklim, kaplıca ve şifalı sular 

2. Sosyal veriler: Sanat şehirleri, tarihi eser ve anıtlar, müzeler, fuar, sergi, seminerler ve diğer sosyal görünüşler 

3. Psikolojik veriler: Ülkeler arasındaki tarihi, dini, ailevi, kültürel ilişkiler, toplumun gelenekleri, davranışları ve yönetici davranışları 

4. Turizm sektörünün durumu: Turistik altyapı, turistik donatım (miktar, fiyat ve kalite gibi). 

Kırsal turizm talebinin yapısına baktığımızda; 

• Büyük Şehirlerde veya kentlerde yaşayan emekliler 

• Orta gelir düzeyine sahip aileler 

• Macera peşinde olanlar 

• Doğayı sevenler 

• Uzun yürüyüşleri sevenler 

• Bisiklet binmeyi ve vahşi yaşamı sevenler 

• Sağlıklı yaşama arzusu olanlar 

• Nostalji yaşamak isteyen bireyler tarafından oluşturulmaktadır. 

Kırsal alanda veya yörede kırsal turizm arzını oluşturan potansiyel kaynaklar; 

• Dağlar • Geleneksel müzik 

• Geleneksel mimari • Ormanlar 

• Irmaklar • Yaylalar 

• Halkın misafirperverliği • Doğal mağaralar 

• Yöresel yemek ve içecekler • Yöresel el sanatları 

• Kuş gözlemciliği • Av hayatı 

• Safari • Olta balıkçılığı