KIRSAL TURİZM VE KALKINMA - Deneme Sınavı - 4

Türkiye’de 1924 tarihli Köy Kanunu’na göre 20 binden daha az nüfusa sahip yerleşim birimleri kırsal alan olarak tanımlanmaktadır (Esengül, 2005:168-171).

Aşırı bir şekilde çoğalan nüfus, tarım dışı sektörlerin yanı sıra toprağa dayalı istihdam, çevresel, sosyal ve kültürel miras yönünden tehditlerle karşı karşıya kalmak, modern kentsel planlama ve şehirleşmenin yarattığı baskıların ağır yükünü taşımak ile büyük kentlerin çevresinde yer almak bütünleşik kırsal alanların özellikleri arasındadır. Bütünleşik kırsal alanlar, uzak kırsal bölgelerden daha dinamik bir ekonomik ve sosyal yapıya sahip olmakla birlikte özellikle kentsel bölgelere ekonomik performans göstermektedir.

Orta dereceli kırsal alan: Ekonomik ve sosyal gerileme ile karşı karşıya kalan orta dereceli kırsal alanların özellikleri ise nispeten kentsel alanlara olan uzaklık, tarım sektöründe yaşanan düşüş ve tarım dışı sektörlerin hareketli olmaması sonucunda özellikle genç nüfusun istihdam arayışına bağlı olarak yaşanan göç hareketliliği, yöre insanının yaşam kalitesinin bozulması ve ekonominin gerilemesidir.

OECD kriterlerine göre;
• Nüfus ve göç,
• Ekonomik yapı ve performans,
• Sosyal refah ve eşitlik,
• Çevre ve sürdürülebilirlik olmak üzere dört adet temel kırsal alan göstergesi bulunmaktadır.

Kırsal Tatil Aktiviteleri  
• Macera Tatilleri
• Kano-Rafting
• Çim Kayağı
• Kuş Gözlemciliği
• Avcılık
• Bisiklet Turları
• At Binme
• Kırsal Miras Çalışmaları
• Küçük Köy Turları
• Rahatlama Tatilleri
• Küçük Ölçekli Konferanslar
• Kırsal Festivaller
• Nehir Balıkçılığı
• Kır Manzarası İzleme
• Yürüyüş
• Tırmanış
• Göl Balıkçılığı
• Orientering

Kent Tatili Aktiviteleri
• Alışveriş Turları
• Deniz Tatilleri
• Spor Yarışmaları
• Çim Kayağı
• Endüstriyel Turizm
Hayvanat Bahçeleri
• Sağlık Merkezleri
• Büyük Konferanslar
• Kumar Eğlence Tatilleri
• Resort Tatilleri
• Şehir Turları
Kaynak: OECD, 1994, Tourism Strategies and Rural Development, ss. 16–17.

Kırsal Tatil Aktiviteleri  
• Macera Tatilleri
• Kano-Rafting
• Çim Kayağı
• Kuş Gözlemciliği
• Avcılık
• Bisiklet Turları
• At Binme
• Kırsal Miras Çalışmaları
• Küçük Köy Turları
• Rahatlama Tatilleri
• Küçük Ölçekli Konferanslar
• Kırsal Festivaller
• Nehir Balıkçılığı
• Kır Manzarası İzleme
• Yürüyüş
• Tırmanış
• Göl Balıkçılığı
• Orientering

Kent Tatili Aktiviteleri
• Alışveriş Turları
• Deniz Tatilleri
• Spor Yarışmaları
• Çim Kayağı
• Endüstriyel Turizm
Hayvanat Bahçeleri
• Sağlık Merkezleri
• Büyük Konferanslar
• Kumar Eğlence Tatilleri
• Resort Tatilleri
• Şehir Turları
Kaynak: OECD, 1994, Tourism Strategies and Rural Development, ss. 16–17.

Genel olarak turizm talebini etkileyen faktörler ekonomik, sosyal, politik ve psikolojik faktörlerdir.

Genel olarak turizm talebini etkileyen faktörler ekonomik, sosyal, politik ve psikolojik faktörlerdir.
2. Sosyal faktörler
• Ailevi durum
• Dil güçlükleri
• Eğitim seviyesi
• Meslek
• Yaş ve cinsiyet
• Şehirleşme
• Sosyal mevzuat

Genel olarak turizm talebini etkileyen faktörler ekonomik, sosyal, politik ve psikolojik faktörlerdir.
4. Psikolojik Faktörler
• Turistik tüketim bazen daha yüksek kalitedeki turistik mal ve hizmetlere kayabilir.
• Turistler, zaman ve mekân imkânları içinde daha uzak yerleri tercih edip turistik tüketimde
bulunma imkânına sahip olabilirler.
• Turistler daha uzun süreli tatil yapabilirler.
• Turistik tüketim, karşılandıkça isteği artıran bir özellik taşır

Herhangi bir ülkede veya bölgede turizm arzından bahsedebilmemiz için aşağıda belirtilen öğelerin olması şarttır. Bunlar sırasıyla (Olalı ve Timur, 1988: 174-175):
1. Doğal veriler: Doğal harikalar, iklim, kaplıca ve şifalı sular
2. Sosyal veriler: Sanat şehirleri, tarihi eser ve anıtlar, müzeler, fuar, sergi, seminerler ve diğer sosyal
görünüşler
3. Psikolojik veriler: Ülkeler arasındaki tarihi, dini, ailevi, kültürel ilişkiler, toplumun gelenekleri, davranışları ve yönetici davranışları
4. Turizm sektörünün durumu: Turistik altyapı, turistik donatım (miktar, fiyat ve kalite gibi).

Kırsal turizm bileşenleri içerisinde yer alan kırsal miras kapsamında kırsal değerler maddi ve manevi yani soyut ve somut değerler olarak ikiye ayrılabilir. Dolayısıyla doğru cevap A şıkkıdır.

Kırsal alan; geleneksel olan ve geleneğe dayanan, ananevi olma durumu ifade eder. Miras ise güncel olarak kaynaklara hâkim ve kullanma yetkisinde bulunan kuşağın, kendinden sonra gelen nesile bıraktığı maddi ve manevi ögelerdir. Dolayısıyla doğru cevap B şıkkıdır.

Kırsal turizm bileşenlerinden biri olan kırsal yaşam başlığı altında el sanatları, yerel etkinlikler, yerel yiyecekler, tarım turizmi ve geleneksel müzik yer almaktadır. Kırsal yaşamda geleneksel değerler, kentsel yaşama göre varlığını daha güçlü şekilde sürdürmektedir. Dolayısıyla doğru cevap C şıkkıdır.

Özel Günler: Fuar, şenlik, özel kutlama günleri, panayır, festival, eğlence, konser, yarışma vb. etkinliklerdir. Bu etkinlikler hedef kitleye göre değişiklik gösterebilir, çocuklara ya da yaşlılara yönelik olabilir. Dolayısıyla doğru cevap D şıkkıdır.

Kültüre dayalı turizm 3 başlık altında incelenir:

- Kültürel miras turizmi

- Festival turizmi

- Etnik turizm.

Dolayısıyla doğru cevap E şıkkıdır.

UNESCO tarihine Bolivya Deklarasyonu olarak geçecek olan bu belgenin en önemli yönü, UNESCO çalışmalarında ilk kez böylesi bir belge düzeyine çıkarılarak “folklor”un korunması gereken bir kültürel miras olarak tanınması ve tanımlanmasıdır. Dolayısıyla doğru cevap A şıkkıdır.

Sosyal ve kültürel yaşamın göstergesi olarak festivaller ve şenlikler, her geçen gün turizm sektörü ile kurulan ilişkiler
ağının bir parçası olmakta; uluslararası, ulusal, bölgesel ve yerel turizm pazarlama stratejileri arasında da önemi gittikçe artmaktadır. Turizm pazarlaması alanında çalışanlar, festivalleri turistik çekim unsurları olarak öne çıkarmaktadır. Bu açıklamalar ışığında doğru cevap B şıkkıdır.

Yöredeki örf ve adetler yeniden canlandırılması, ziyaretçilere yerel zenginlikleri ve kültürü yaşama olanağı sunulması ve deneyim ve bilgi alışverişinin sağlanması festivallerin olumlu etkileri olarak değerlendirilirken "Yerel kültür ticarileşerek gelir elde edilir" olumsuz etki olarak kabul edilir. Dolayısıyla doğru cevap D şıkkıdır.

Ekoturizm, 2002 yılında Kanada’nın Quebec kentinde, 133 ülkeden gelen 1100 delegenin katılımıyla yapılan “Dünya Ekoturizm Zirvesi”nde tanımlanmıştır. Buna göre ekoturizm, “yeryüzünün doğal kaynaklarının sürdürülebilirliğini güvence altına alan, bunun yanı sıra yerel halkların ekonomik kalkınmasına destek olurken sosyal ve kültürel bütünlüklerini koruyup gözeten bir yaklaşım ya da tavırdır.” Dolayısıyla doğru cevap a şıkkıdır.

Mağaralar, turizm çeşitliliği açısından önemli bir potansiyel oluşturmaktadır. Türkiye’nin en uzun mağarası, 15 km’den fazla olan Isparta’daki Pınargözü Mağarası; en derin mağarası ise -1429 ile Mersin’deki Peynirlikönü Mağarasıdır. Dolayısıyla doğru cevap E şıkkıdır.