KİMYA VE BİYOLOJİ SEKTÖRLERİNDE İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ

Anayasamızın 50. ve 56. maddelerinde iş sağlığı ve güvenliğinin anayasal dayanakları belirlenmiştir. 50. maddesine göre bir kimsenin yaşına, cinsiyetine ve gücüne uymayan işlerde çalıştırılmaması, yaşı küçük olanlar ve kadınlar ile bedensel ve ruhsal
yönden yetersiz olan kişilerin özel koşullar oluşturularak çalışmaları uygun görülmüştür. 56. maddesinde ise herkesin sağlıklı ve dengeli bir çevrede yaşama hakkına sahip olduğu ifade edilmiştir. Doğru cevap D'dir.

6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu 17. maddesinde ise işverenin, çalışanların iş sağlığı ve güvenliği eğitimlerini vermekle yükümlü olduğu belirtilmiştir. Doğru cevap C'dir.

6331 sayılı Kanunun 19. maddesinde çalışanlar için iş sağlığı ve güvenliği yükümlülüklerine ilişkin detaylı düzenlemeler bulunmaktadır. Buna göre çalışanlar, iş sağlığı ve güvenliği ve işverenin bu konudaki yönergeleri de dahil olmak üzere aldıkları eğitimler doğrultusunda, kendileri ve eylemlerinden ya da işlerinden etkilenen diğer çalışanların sağlık ve güvenliklerini tehlikeye atmamaktan sorumludur.

Doğru cevap D'dir.

Çalışmaktan kaçınma hakkı; “çalışanın, yaşamı ve sağlığı için yakın ve ciddi bir tehlike olduğu sürece çalışmaktan kaçınması” şeklinde tanımlanmaktadır. Tehlike ise; iş yerinde mevcut ya da harici olabilecek, çalışanı ya da iş yerini etkileyebilecek potansiyel zarar ya da hasardır. Kurul ya da işveren çalışanın isteği üzerine bir karar verir ise, çalışan, gerekli önlemler alınana kadar
çalışmamalıdır. Çalışanların çalışmadığı dönemdeki ücretleri ve kanun ve iş sözleşmesinden doğan diğer tüm hakları saklıdır. Doğru cevap E'dir.

Sayfa 181 Tablo 6.1'de yazılan 2-naftilamin ve tuzları, 4-aminodifenil ve tuzları, Benzidin ve tuzları ve 4-nitrodifenil kimyasal maddelerini ithal etmek, üretmek ve bu maddeleri iş yerinde kullanmak ve kimyasal maddeler ile ilgili işleri yapmak yasaktır.

Soruda sorulan şekil ilgili ünitenin 191. sayfasında sunulmuştur. Bu şekil Çalışanların Kontrollü Alandan Ayrılmadan Önce Duş Alınması gerektiğini niteleyen bir tedbirdir. Bu açıklamaya göre doğru cevap 'C' dir.

Soruda verilen şekil kitabınızın 182. sayfasında Şekil 6.7.'de sunulmuştur. İlgili şekil Acil Göz Yıkama Alanı Sembol İşareti'dir ve bu açıklamaya göre doğru seçenek 'B'dir.

Anayasamızın 50. ve 56. maddelerinde iş sağlığı ve güvenliğinin anayasal dayanakları belirlenmiştir. 50. maddesine göre bir kimsenin yaşına, cinsiyetine ve gücüne uymayan işlerde çalıştırılmaması, yaşı küçük olanlar ve kadınlar ile bedensel ve ruhsal yönden yetersiz olan kişilerin özel koşullar oluşturularak çalışmaları uygun görülmüştür. 56. maddesinde ise herkesin sağlıklı ve dengeli bir çevrede yaşama hakkına sahip olduğu ifade edilmiştir. bu açıklamaya göre doğru seçenek 'A'dır.

Ülkemizdeki İş Sağlığı ve Güvenliği kuralları 5 bölüm ve 39 maddeden oluşan ve 20.06.2012 tarihinde kabul edilip 30.06.2012 tarihinde yürürlüğe giren 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ile belirlenmiştir. Amacı “işyerlerinde iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması, var olan sağlık ve güvenlik koşullarının iyileştirilmesi için işveren ve çalışanların görev, yetki, sorumluluk, hak ve yükümlülüklerini düzenlemektir”. bu açıklamaya göre doğru cevap 'C'dir.

6098 sayılı Borçlar Kanunu’nun 396. Maddesi ile iş sözleşmelerine dayanan çalışanlar, işlerini dikkatli bir şekilde yapmak ve işverenin haklı çıkarlarını korumak için sadakatle hareket etmek zorundadırlar. Bunun bir gereği olarak, 6098 sayılı Borçlar Kanunu’nun 417. maddesine göre, çalışan iş yerinde İş Sağlığı ve Güvenliği konusunda alınan her türlü tedbire uymak zorundadır. bu açıklamaya göre doğru cevap 'C'dir.

6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu 17. maddesinde ise işverenin, çalışanların iş sağlığı ve güvenliği eğitimlerini vermekle yükümlü olduğu belirtilmiştir. bu açıklamaya göre doğru seçenek 'C'dir.

6331 sayılı Kanunun madde 19’a göre çalışanların iş yerinde makine, cihaz, araç, gereç, tesis ve binalarda sağlık ve güvenlik yönünden ciddi ve yakın bir tehlike ile karşılaşma ve koruma tedbirlerinde bir noksanlık görmeleri halinde, hemen işverene ya da çalışan temsilcisine bildirmekle yükümlüdürler. bu açıklamaya göre doğru seçenek 'E'dir.

İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nun 5 inci maddesine göre İşveren, herhangi bir maddeye maruz kalmayı önlenmesi ya da azaltılmasında, risklerden korunma ilkelerine uyar denilmektedir. bu açıklamaya göre doğru cevap 'D'dir.

Şekilde verilen sembol ilgili ünitenin 191. sayfasında Şekil 6.10'da Tehlike İşaretleri olarak sunulmuştur. 182. sayfada Şekil 6.6'da ise  Acil Durum Telefonları verilmiştir. Hem Şekil 6.10 hem de Şekil 6.6 beraber incelendiğinde soruda verilen sembolün 'Zehirli madde' sembolü olduğu anlaşılmaktadır. Bu açıklamaya göre doğru seçenek  'D' dir

Koruma tedbirlerinden "Sadece görevli çalışanların çalışma yerinde bulunmasına izin verilmesi" üçüncü koruma seviyesinde iken gereklidir. Diğerleri tavsiye edilir. Doğru cevap C'dir.

Endüstriyel işlemlerde "Biyotehlike işareti etiketlemesi" üçüncü koruma seviyesinde alınması gerekli tedbirlerden birisidir. Diğerleri isteğe bağlı veya arzu edilirse alınabilir. Doğru cevap A'dır.

Çok tehlikeli bir iş yerinde çalışan her bir çalışan için verilecek eğitim süresi en az on altı saat olmalıdır. Doğru cevap D'dir.

Verilecek eğitimler de değişen ve meydana gelen yeni riskler mutlaka dikkate alınmalı ve aşağıda vurgulanan belirli zamanlarda tekrarlanmalıdır:
a. Çok tehlikeli olarak sınıflandırılan iş yerlerinde en az yılda bir kez.
b. Tehlikeli olarak sınıflandırılan iş yerlerinde en az iki yılda bir kez.
c. Az tehlikeli olarak sınıflandırılan iş yerlerinde en az üç yılda bir kez.