Temel İlk Yardım Bilgisi ve Uygulamaları

Dünya Sağlık Örgütü sağlığı “İnsanların sadece hastalık ya da bedensel engelinin olmaması değil, fiziksel, ruhsal ve sosyal yönden tam bir iyilik hali” şeklinde tanımlamaktadır.

İlkyardım uygulamalarını yapa­bilmek için temel düzeyde de olsa bir ilk yardım eğitimi almak gerekir.

Çok tehlikeli işyerlerinde, her 10 çalışana ka­dar 1 ilk yardımcı bulundurması zorunludur.

İlk yar­dımcı koruma ilkesinde öncelikle kendi güvenliği­ni, sonra olay yerinin güvenliğini sağlamalı ve en sonunda güvenli bir ortamda hasta ya da yaralıya müdahale etmelidir.

İlk yar­dımcı yapay (suni) solunum yapması gerekirse de koruyucu maske veya benzer­lerini kullanmalıdır.

Gaz sızıntısı ve kokusu varsa eğer, patlama ve yangın olasılığının önüne geçmeye uğraşmak yerine, olay yerinden uzak durup hemen ilgili birimlere haber verilmelidir.

Bir kimyasal maddenin tehlikesi kişinin maddeye maruz kalma süresi, maruz kalma yolu, kimyasal maddenin bileşimi, bedende hangi dokuya etki ettiği gibi unsurlara bağlı olarak değişir.

İlk yardım uygulama­larında müdahale edilecek kişiler 3 temel kategori­de ele alınır. 

İlk yardımcı öncelikle kendisinin, daha sonra olay yerinin güvenliğini sağladıktan sonra yaralının güvenliğini sağlar ve yaralının ilk olarak bilincini kontrol eder.

Ağzı­nın içinde bir cisim yoksa ya da cisim çıkartılmışsa bu kez kişinin dil kökünün geriye düşerek soluk borusunu kapatmasını engellemek için kişiye baş çene pozisyonu verilir.

Solunum yoksa derhal temel yaşam desteğine (kalp masajı ve suni solunum) geçilmelidir.

Dolaşımın varlığı kalbin her atımında atardamara yapmış olduğu baskıdan yani nabızdan anlaşılabilir.

Temel yaşam desteği duran kalbi tekrar çalıştırmak ya da fonksiyonunu sürdürmek için yapılan KALP MASAJI ile duran solunumu tekrar geri getirmek için yapılan SUNİ SOLUNUMU içerir.

İlk yardım müdahaleleri genel bir kural olarak olayın meydana geldiği yerde yapılır.

Herhangi bir nedenden dolayı kanın damar dışına çıkmasına kanama denir.

Hangi tip kanama olursa olsun bir kişi toplamda var olan kan mik­tarının % 10 ve üzerini kaybediyorsa kişinin ya­şamı tehlikeye girer.

Eğer olay yerinde birden fazla yaralı varsa ve tek ilk yardımcı varsa; uzuv kopması gibi kanama her türlü müdahaleye rağmen durmuyorsa; kişi güç koşullarda bir yerden bir yere taşınması gerekiyorsa turnike uygulaması­na geçilebilir.

Burun kanamasında yapılacak müdahale burun kanatlarına baskı yaparak kişinin kafasını öne doğru eğmektir.

İkinci derece yanıklar ise sıcak etmenine uzun süre maruz kalma sonucu oluşur. De­rinin üst ve orta tabakasının bir bölümü et­kilenmiştir.

Eğer yanık bölge bedenin büyük kısmında gerçekleşmişse de suyla müdahale yine yapılmaz.

Arının iğnesi sert bir yüzeye sahip cisimle iğnenin yanın­dan bastırarak cımbız ya da pensle alınmalıdır.

Basitçe bayılma beyne giden kan akımında geçi­ci olarak azalmaya bağlı olarak ortaya çıkan bir du­rumdur.

Koma­da bayılmadan farklı olarak yutkunma ve öksürme gibi refleksler ortadan kalkar, kişi idrarını tutamaz.

Sara hastalığı ya da epilepsi nöbeti, sinir hücre­lerinde geçici olarak meydana gelen anormal elekt­riksel aktivite sonucu ortaya çıkan klinik bir du­rumdur.

Sağlıklı bir yetişkinde açlık kan şeker değer­leri 60-100 mg/100 ml olmalıdır.

İnsülin basitçe kanda artan glikozun yani şeker moleküllerinin hücrelere geçişini uyararak kan şekerini düşürür.

Kalp krizi sırasında ya da öncesinde sol kol ve omuz bölgesinden kalbe doğru bir ağrı, kolda hissizlik duygusu oluşabilir.