KİMYA VE BİYOLOJİ SEKTÖRLERİNDE İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ - Deneme Sınavı - 6

Tablo 2.2 Kimyasal Risk Etmenlerinin Tehlike (H), Risk (R) ve Güvenlik (S) Kodlarının Bazıları ve Anlamları

H13 Ekotoksik maddeler 
R45 Kansere neden olabilme riski
S40
S40.1
Kimyasalla bulaşan zemini ve malzemeleri temizlemek için üretici
firmanın önerdiği.
“……………” kullanın Bol miktarda su kullanın

Tablo 2.2 Kimyasal Risk Etmenlerinin Tehlike (H), Risk (R) ve Güvenlik (S) Kodlarının Bazıları ve Anlamları

H9 kodu: Enfekte edici maddeler anlamına gelmektedir.

Tablo 2.3 Bazı Kimyasal Madde Sınıflarının Bir Araya Gelmesi Durumunda Olası Tehlike Olayları

Parlayıcı maddelerle oksitleyici maddeler bir araya geldiğinde patlama/yangın gibi tehlikeli olaylar ortaya çıkabilir.

Aşındırıcı (Korozif) Maddeler
Güçlü asitler, alkaliler, ciltte, mukozalarda veya
gözlerde yanıklara veya tahrişe neden olan veya
çoğu malzemeye zarar verebilecek maddeler aşındırıcı maddeler olarak değerlendirilirler. Hidroklorik asit, hidroflorik asit, sülfürik asit, nitrik asit,
formik asit, perklorik asit, amonyum hidroksit,
sodyum hidroksit bilinen yaygın aşındırıcı maddeler arasındadır.

Zehirli ve/veya
aşındırıcı olan gazları içeren silindirler sarı, alevlenebilir gazları içeren silindirler kırmızı, oksitleyici
gazları içeren silindirler mavi ve tepkimeye girmeyen inert gazları içeren silindirler yeşil renkte olurlar (Şekil 2.4).

Zehirli maddeler gazlar, katılar veya sıvılar
olabilir. Bu sınıftaki maddelere örnek olarak siyanürler, arsenik bileşikleri, civa ve kurşun bileşikleri,
nikotin, kloroform ve anilin bileşikleri verilebilir.

BM sınıflandırmasına göre dokuz taşıma
tehlike sınıfı vardır. Bunlar:

1. sınıf - patlayıcı maddeler (Bu sınıf mühimmat, TNT, dinamit (nitrogliserin), havai
fişek gibi maddeleri içerir.)
2. sınıf – Gazlar (Bu sınıf sıkıştırılmış, sıvılaştırılmış, basınç altında çözünmüş veya derin yoğunlaştırılmış gazları içerir.)
3. sınıf - kolay alev alabilen sıvılar
4. sınıf - kolay alev alabilen katı maddeler
5. sınıf - oksitleyici maddeler, organik peroksitler
6. sınıf - zehirli (toksik) ve bulaşıcı maddeler
7. sınıf - radyoaktif maddeler
8. sınıf - aşındırıcı maddeler
9. sınıf - diğer tehlikeli maddelerdir.

Tablo 2.6 Genel Örnek Saklama Rehberi
Sıcaklık (°C) Koruma Yöntemi Ne için önerildiği

+18 ile +20 Oda sıcaklığı Mikroskop preparatları, doku blokları

Plazma, serum veya DNA gibi en yaygın örnekler, mekanik dondurucularda −80 °C’de güvenli bir
şekilde saklanabilir

Tablo 2.8 Kategori A’ya Giren Enfekte Edici Maddelere Örnekler

Enfekte edici maddeler, Hayvanları etkileyen Keçi çiçek virüsü (sadece kültürleri)

Arsin zehirlenmesi: Semptomlar maruziyetten
sonra saatler içinde gelişir. Kırmızı kan hücrelerinde yoğun parçalanma olur. Bunun sonucunda sarılık, idrar renginde koyulaşma ve karın ağrısı üçlüsü
ortaya çıkar. Sıvı kaybı ve böbrek yetmezliği gelişebilir. Ölümcül seyredebilir.

Uzun süreli berilyum hastalığı: Öncelikle
akciğerleri etkiler. Ancak, berilyum kan ile diğer
organlara da taşındığı için diğer organları da
etkileyebilir. Bazı hücreler berilyuma tepki olarak
granülom adı verilen doku kitleleri oluşturur. Granülomlar tipik olarak akciğerlerde bulunmakla
beraber cilt, karaciğer, dalak, böbrek, kemik, sinir
sistemi, iskelet kasları, lenf bezleri ve kalbin duvarında da ortaya çıkabilir.

Partiküller: Çap ve uzunlukları eşit olan mineral ve maddelerdir.

Tablo 4.1 Kimyasallar ve Başlıca Temas Yolları de metanın başlıca temas yolunun solunum olduğu bildirilmektedir?

Fibrotik Etki Mekanizması
Akciğerlerde elastikiyeti olan normal dokunun yerine elastik olmayan bağ dokusu gelişimi durumudur.
En sık Pnömokonyoz denen inorganik tozlara gelişen reaksiyon sonucu akciğer hastalıklarında görülür. Serbest
kristal silika maruziyeti ile oluşan silikoz, asbest maruziyeti ile oluşan asbestoz tabloları da bu etkinin diğer
önemli örnekleridir.

Organik Tozlara Bağlı Mesleki Solunum
Yolu Hastalıkları
Bisinozis: Bissinozis pamuk, keten, kenevir
tozlarına maruz kalanlarda gözlenir. Uzun süreli
temas durumunda sürekli ve ilerleyici öksürük, göğüste sıkışma hissi, nefes darlığı ile birlikte ciddi,
geri dönüşümsüz solunum fonksiyonlarında azalma meydana gelir.

İnorganik Tozlara Bağlı Solunum Yolu
Hastalıkları
Zararlı tozların önemli tehlikesi, solunumla akciğerlere kadar gitmesi ve orada yerleşerek çeşitli
hastalıklara neden olmasıdır.
Tozlar; organik (pamuk, kenevir, vb. bitkisel ve
hayvansal kökenli tozlar), inorganik (kurşun, demir, bakır, çinko gibi metal ve kükürt gibi ametallerin ve bunların bileşiklerinden oluşan tozlar) ve
ipliksi (fibrojenik: silikozis, asbestoz, talkoz, alüminoz) şekilde olabilmektedir

Tablo 4.3 Yerleşim Yerine Göre Mesleki Kanser Nedenleri

Farenks (yutak)
Nazofarenks, formaldehit,Kontraplak, yonga levha üretimi yapan kişilerde

İrritan Kontakt Dermatit
İrritan etkili maddelerin yol açtığı çeşitli cilt
reaksiyonlarıdır. Belirtiler ciltte eritem, şişme, papül, bül ve fistüllerdir

AKD evresine bağlı klinik görünüm farklıdır.
• Akut(erken) evre: Eritem, ödem, vezikül.
• Subakut devre: Krut, skuam, papüloveziküller.
• Kronik(uzun) devre: Likenifikasyon,
ragatlar.