KENTLER, PLANLAMA VE AFET RİSK YÖNETİMİ - Deneme Sınavı - 4

Küresel ısınma ve iklim değişikliğinin kentler üzerindeki olumsuz etkileri arasında; sıcak dalgaları, taşkın olayları, hava kirliliği ve su kıtlığı yer almaktadır.

1992 yılı milat olarak kabul edilebilir. 1992 yılında Brezilya’nın Rio de Janeiro kentinde düzenlenen Birleşmiş Milletler Çevre ve Kalkınma Konferansı’nda (diğer bilinen adıyla Rio Yeryüzü Zirvesi’nde), sürdürülebilir kalkınmanın hayata geçirilmesi için ülkelerin izlemesi gereken yol haritası, Gündem 21 (Agenda 21) adı altında tüm dünyaya duyurulmuştur.

1972 yılında İsveç’in başkenti Stockholm’de düzenlenen ve doğrudan çevre sorunlarının tartışıldığı ilk büyük uluslararası konferans olma niteliği taşıyan Birleşmiş Milletler İnsan Çevresi Konferansı’nın ya da diğer adıyla Stockholm Konferansı.

Su kıtlığı senaryolarında, en riskli bölgelerin Güney Afrika, Orta ve Güney Amerika ile Türkiye’nin de yer aldığı Akdeniz havzası olduğu belirtilmektedir.

Birleşmiş Milletler Dünya Çevre ve Kalkınma Komisyonu’nun 1987 yılında yayınlanan, Brundtland Raporu olarak da bilinen, Ortak Geleceğimiz (Our Common Future) başlıklı raporunda, sürdürülebilir kalkınma kavramı, alternatif bir ekonomik gelişme yaklaşımı olarak önerilmiştir.

Düşük karbonlu kent, yüksek enerji verimliliği ve yenilenebilir enerji kaynaklarının yaygın kullanımı yoluyla, tükettiği enerji miktarını ve enerji kaynaklı sera gazı emisyonlarını ciddi düzeyde azaltmış kent olarak tanımlanabilir.

En genel anlamda akıllı kent; daha sürdürülebilir ve yaşanabilir bir kentsel ortam sağlamak amacıyla en ileri bilgi ve iletişim teknolojilerini, temel kentsel hizmetlerin tasarlanmasında, organizasyonunda ve sunumunda kullanan kenttir.

Dayanıklı kent kavramı, sosyo-ekonomik ve politik bir sistem olan kentin, beklenmedik ve öngörülemeyen bir durum söz konusu olduğunda hızlı bir biçimde eski haline dönecek esnekliğe ve dirence sahip olmasının altını çizmektedir.

Biyoçeşitliliğin çoğalması değil yok olması küresel bir çevre sorunudur. Doğru cevap B'dir.

Küresel ısınma ve iklim değişikliğinin kentler üzerindeki olumsuz etkileri arasında; sıcak dalgaları, taşkın olayları, hava kirliliği ve su kıtlığı yer almaktadır. Doğru cevap D'dir.

İnsan yaşamına olan katkılarına ve işlevlerine göre dört farklı ekosistem hizmeti kategorisi tanımlanmaktadır: sağlayıcı hizmetler, düzenleyici hizmetler, yaşam alanı hizmetleri ve kültürel hizmetlerdir. Doğru cevap A'dır.

1992 yılında Brezilya’nın Rio de Janeiro kentinde düzenlenen Birleşmiş Milletler Çevre ve Kalkınma Konferansı’nda sürdürülebilir kalkınmanın hayata geçirilmesi için ülkelerin izlemesi gereken yol haritası, Gündem 21 adı altında tüm dünyaya duyurulmuştur. Doğru cevap C'dir.

Sürdürülebilir kent, bizden önceki kuşaklardan yani atalarımızdan miras olarak devraldığımız gezegenimizi, bizden sonraki kuşaklara yani torunlarımıza sağlıklı ve zengin bir yaşama ortamı olarak bırakmamızı sağlayacak bir anahtardır.Doğru cevap A'dır.

Belediyelerin kentlerin diğer aktörleriyle iş birliği içinde düşük karbon kenti kavramını hayata geçirmeye çalıştığını ve bu çerçevede yenilikçi ve yaratıcı çözümler üretme arayışına girdiğini gözlemliyoruz. Bu çözümler; kent formlarının daha kompakt hale getirilmesinden toplu taşıma ve motorize olmayan ulaşım türlerinin yaygınlaştırılmasına, kentlerde ve binalarda enerji tüketimini azaltıp, yenilebilir enerji kullanımını artırmaktan, kent içi ve çevresindeki yeşil alan ve orman varlığının çoğaltılmasına ve kentsel altyapı sistemlerinin iyileştirilmesine kadar çok farklı tür ve ölçekte eylem ve stratejiden oluşmaktadır. Doğru cevap E'dir.

21.yüzyıl sonuna kadar küresel ısınmayı 2 derecenin altında tutmayı başarabiliriz. Bu durumda, hem iklim değişikliğinin olumsuz etkilerini olabildiğince azaltmış, hem de küresel ısınmanın, biyoçeşitliliğin yok olması ve çölleşme gibi diğer küresel çevre sorunlarını daha derinleştirmesini önlemiş oluruz. Doğru cevap C'dir.

Karbondioksitten sonraki en önemli sera gazı, metan gazıdır. Kentsel alanlarda metan emisyonlarının birincil kaynağı ise katı atık depolama alanlarıdır. Doğru cevap E'dir.

Dayanıklılık, herhangi bir sistemin karşı karşıya kaldığı beklenmedik durum ve şoklar karşısında ana işlevlerini sürdürecek şekilde kendisini hızla yenileyebilme kapasitesi olarak ifade edilmektedir. Doğru cevap D'dir.

Dayanıklı kent kavramı, risk azaltımı ve yönetimi konusu ile daha genel düzeyde ilişki kurmaktadır. Diğer kent kategorilerine kıyasla, kentsel tehlikeler ve risk olgusunun özel bir boyutuna odaklanmak yerine, risk olgusuna içkin olan belirsizliklere
ve beklenmedik durumlara vurgu yapmaktadır. Doğru cevap A' dır.

Sanayileşme ve fosil yakıtların artan oranda kullanımının neden olduğu bir diğer küresel çevre sorunu da asit yağmurlarıdır. Asit yağmurları kısaca asit değeri yüksek yağışların yeryüzüne ulaşması olarak da ifade edilebilir. Daha teknik bir deyişle, sınai faaliyetin ve enerji tüketiminin yoğun olduğu bölgelerde, fosil yakıt tüketimi sonucu açığa çıkan azot ve kükürt, atmosferdeki su buharı ile birleşerek sülfürik ve nitrik asitli yağmur, kar ya da dolu oluşturmaktadır.

Sürdürülebilir kent:

a. Herkese yetecek düzeyde iş olanakları ile temel yaşamsal gereksinimlerin rahatlıkla karşılanmasına yetecek bir gelir düzeyi sunan güçlü bir ekonomiye,

b. Adil gelir ve kaynak dağılımının yanı sıra ekonomik olanaklar ile kentsel toplumsal hizmetlerden yararlanmada toplumun tüm kesimlerine eşit fırsatlar sunan siyasal ve yönetsel bir yapıya,

c. Kent içindeki ve yakın çevresindeki doğal ve çevresel değerleri etkin bir biçimde koruyan, ekolojik ve karbon ayak izi düşük, havası, toprağı ve suyu temiz bir kentsel yaşam ortamına sahip olan bir yerdir