KENTLER, PLANLAMA VE AFET RİSK YÖNETİMİ - Deneme Sınavı - 14

Topluluklar ilk aşamada mağaralar ve korunaklı kayalıkları barınma için kullanmışlardır. Daha sonra ki aşamada daire tabanlı geçici barınaklar yapmaya başlamışlardır. Zaman içerisinde yabani bitki toplayıcılığı ve mevsimlerin gözlemlenmesi ile topluluklar Dagınık Geçici Kamplar kurmuşlardır. Bunun sonucunda da köy devletlerini oluşmuştur.

İlk kentler, ilk yerleşimlerin de oluştuğu, Fırat ve Dicle nehirlerinin havzalarında oluşan bereketli hilal olarak bilinen Mezopotamya’nın yanı sıra, Nil Vadisinde, Anadolu’da ve İndus Nehrinin çevresinde gelişmiştir

Yönetimi elinde bulunduran aristokrat sınıfın otoritesini ise sarsılmış ve “polis” adı verilen Yunan şehir devletlerinin kurulması sözkonusu olmuştur.

Kral tek üretim kaynağı olan toprağın kullanım hakkını büyük oranda elinde bulundurmuş ve kimi zaman bu hakkını dini otoritelere ya da yarı askeri idarecilere kira karşılığı bırakmıştır. Feodalizm olarak adlandırılan bu sistem Orta Çağ boyunca tarımsal üretimin artmasına da katkıda bulunmuştur.

İngiltere’de 1760-1850 yılları arasında yaşanan endüstri devrimi, diğer Avrupa ülkeleri ve ABD’de gecikmeyle gerçekleşmiştir.

Üretim-tüketim dengesinin tekrar sağlanabilmesi için kitlesel üretim bir kenara bırakılarak özel ve talebe dayalı esnek bir üretim sistemi geliştirilmiştir. Fordist üretim sistemi yerini post-fordist ve neo-liberal sistemlere bırakmaya başlamıştır.

Endüstri devrimi öncesinde pusula, barut ve matbaanın keşfi kentlerin dönüşümünde büyük rol oynamıştır. Pusulanın keşfi ile Amerika kıtası keşfedilmiştir. Barutun keşfi eski kent surlarının işlevlerini yitirmelerine neden olmuştur. Matbaanın keşfi ile de Rönesans döneminin entelektüel bilgi birikimi yaygınlaşmıştır.

Kentsel yayılma sonucunda kentsel altyapı maliyetleri daha da yükselmiş, sosyal hayatı zayıflamış ve özellikle ulaşımda daha fazla enerji tüketimi ortaya çıkmıştır. Kentsel yayılma, öncelikle Amerika’da daha sonra da Avrupa kentlerinde, doğru büyümeyi engelleyen, refah düzeyini düşüren ve toprağın tükenmesine ve çevresel sorunlara neden olan bir süreç olarak karşımıza çıkmaktadır.

Uzun vadede sonuçları bilinemediği ve değerlendirilemediği için bazı  riskler karşısında çözüm üretilmesi neredeyse imkânsızdır. Örnek vermek gerekirse 1986 yılında yaşanan Çernobil Nükleer felaketinin uzun vadeli sonuçları hala tam olarak hesaplanamamıştır. Benzer durumun İngiltere’deki deli dana hastalığı, 2. Dünya savaşı sırasında Japonya’ya atılan atom bombası, küresel ısınma, kuş gribi ve benzeri olaylar için de geçerli olduğu söylenebilir..

Sözlük anlamına bakıldığında kent, nüfusunun çoğu ticaret, endüstri, hizmet veya yönetimle ilgili işlerle uğraşan, genellikle tarımsal etkinliklerin olmadığı ya da oldukça sınırlı olduğu yerleşim alanı olarak tanımlanmaktadır.

Avcı-toplayıcı toplulukların yerleşik toplumlara dönüşmesi sırasında dört aşamadan söz etmek mümkündür. 1. Mağaralar, Kayalıklar, 2. Daire tabanlı geçici barınaklar, 3. Dağınık Geçici Kamplar, 4. Köy Devletleri. Doğru seçenek C

Volkanik cam (obsidiyen) avlanma ve balıkçılık için kullanılan aletlerin yapımı için önemli bir kayaçtır.

Çatalhöyük’te tarım dışı aktiviteler ile uğraşan, seramik ve tekstil ürünü üreten ve birbirine bitişik yapılarda yaşayan bir toplum olduğu ortaya çıkmıştır. Doğru seçenek B

Erken dönem Sümer kentleri olarak bilinen şehirlerin ilki Uruk’tur.

Anadolu’da ilk yerleşimleri incelediğimizde Güneydoğu Anadolu, Orta Anadolu ve biraz daha gecikmeli bir gelişme ile Trakya olmak üzere üç alt bölge tanımlanabilir.

Roma İmparatorluğu’nda kentler çok etkin çalışan bir yol ve köprü sistemiyle birbirine bağlanmış ve önemli kentlere su kemerleriyle temiz su taşınırken bazılarında da kanalizasyon sistemi ile kirli sular kent dışına taşınmıştır.

Devrimin başlamasına yol açan en önemli etkenler tekstil üretimi, buhar makinesinin keşfi ve bunun aracılığı ile demir üretiminin mümkün olmasıdır.

Dışsal riskler endüstri modernleşmesi içerisinde geleneğin ya da doğanın sabitliklerinden kaynaklanan risklerdir. Üretilmiş riskler ise çevresel riskleri tanımlayan, elde edilen bilginin dünya üzerindeki etkisinden kaynaklanan ve hakkında tarihsel bir deneyime sahip olunamayan risklerdir. Dışsal riskler, son derece etkili bir şekilde hesaplanabilir özelliktedir. Dolayısıyla bu risklere karşı önlem almak mümkündür.

Feodalizm olarak adlandırılan bu tarım temelli sistem Orta Çağ boyunca tarımsal üretimin artmasına da katkıda bulunmuştur.

Kentleşme belirli bir süre içerisindeki demografik, ekonomik ve sosyo-kültürel değişmeyi
ifade etmektedir. Kentleşme ile bağlantılı olarak ortaya çıkan bir olgu da kentliliktir. Kentliliği kentleşme süreci sonucunda ortaya çıkan bir toplumsal değişim olarak tanımlamak mümkündür. Doğru cevap E seçeneğidir.