KENT SOSYOLOJİSİ

Belediyelerin örgütsel yapısında ortaya çıkan bir başka çeşitlenme ise belediyelere bağlı, ancak piyasa mekanizması içinde çalışan şirketlerin kurulmasıdır. Bu şirketler, bir yandan belediyelerin merkezi yönetimin kontrolünden uzaklaşmalarını fırsat verirken, diğer yandan bu piyasa mantığının
yerel yönetimlere yerleşmesine olanak sağlamıştır. Sınırlı kamusal denetim anlamına gelen şirketleşme, “özelleştirme” olarak adlandırılan sürecin belediyeler eliyle yürütülmesi anlamına gelmektedir.

Osmanlı'da 1857 yılında İstanbul’da çoğunluğu Hıristiyan olan ticaret burjuvazisinin faaliyetlerinin yoğunlaştığı Beyoğlu ve Galata bölgesinde Batı’dakine benzer bir belediye örgütlenmesinin kurulması batılı devletlerin de desteğini alan ticaret burjuvazisinin dayatmaları sonucu gerçekleşmiştir. 6. Daire ismiyle kurulan bu belediye örgütlenmesinin kurulmasının temel nedeni bu bölgede ihtiyaç duyulan temel kentsel hizmetleri sunulmasıdır. 

Doğru cevap A seçeneğidir.

Belge’ye göre, yerel yönetim gelenekleri açısından, Batı ve Türkiye örnekleri belli bir karşıtlığı temsil etmektedir: “…Batı ülkeleriyle kendimizi kıyasladığımızda, orada güçlü bir belediye örgütlenmesi olduğunu görüyoruz."

Doğru cevap B seçeneğidir.

1930 yılında çıkarılan 1580 sayılı Belediyeler Yasasına göre nüfusu 2000’in üzerinde olan tüm kentlerde belediyeler kurulması zorunlu hale gelmiştir.

Doğru cevap B seçeneğidir.

Merkezileşme çabaları özellikle 1930’lu yıllarda belirgin hale gelen devletçi gelişme stratejisi tarafından da desteklenmiştir.

Ekonomik yatırımların merkezi yönetimin kontrolünde olması, siyasal merkezi güç ilişkilerini de önemli bir konuma getirmiş ve merkezileşme çabalarını güçlendirmiştir.

Merkezileşme ve kaynakların merkezi yönetimin aracılığı ile sanayileşmeye yönlendirilmesinin en önemli sonuçlarından biri, kentsel yatırımların ve hizmetlerin olabildiğince minimuma indirilmesidir.

Görüldüğü üzere I ve III numaralı maddelerde verilen bilgiler yanlıştır. Bu nedenle doğru cevap II numaralı maddeyi içeren A seçeneğidir.

1930 yılında çıkarılan 1580 sayılı Belediyeler Yasasına göre nüfusu 2000’in üzerinde olan tüm kentlerde belediyeler kurulmasını zorunlu hale gelir.

Doğru cevap C seçeneğidir.

1973’ler sonrasında yeni belediyecilik akımlarının gelişmesi sırasında, belediyelerin merkezi hükümete karşı görev alanını genişlettiği tek sosyal işlev toplu konut girişimleri olmuştur, denilebilir.

Batı’da ortaya çıkan kent yöneticiliği refah devletinin ve Keynesçi müdahaleci devlet anlayışının bir parçası oldu, bu anlamda yerel yönetimler merkezi yönetimle çelişkiye düşmekten çok tamamlayıcı rol üstlendiler.

Türkiye’de büyük ölçüde merkezi yönetimle yaşadıkları çelişkili durum nedeniyle yerel yönetimler, merkezi otoritenin karşısına sivil toplumun bir parçasıymışçasına, alternatif iktidar odağı olarak konuldular.

Görüldüğü üzere tüm maddelerde verilen bilgiler doğrudur. Bu nedenle doğru cevap E seçeneğidir.

1980 sonrasında yaşanan dönüşüm ve bunu hazırlayan yeniden yapılandırma programının temel hedefi, emeğin yeniden üretimini merkeze alan bir kent yöneticiliği modelinden sermayenin yeniden üretimine öncelik veren, kent işletmeciliği ve girişimciliği (urban entrepreneurialism) temelli bir kent yönetimi modeline geçişin sağlanmasıydı.

Doğru cevap A seçeneğidir.

Günümüzde belediye kurulması için aranan nüfus büyüklüğü 5000’dir.

Doğru cevap C seçeneğidir.

1980 sonrasında dünyada ve Türkiye’de değişen yerel yönetim uygulamalarının anahtar kavramı “yönetişim”dir. Yönetişim kavramı yerel yönetim sürecinde devletin yanı sıra piyasa ve sivil toplumun yer aldığının bir ifadesidir.

Doğru cevap B seçeneğidir.