KBRN SAVUNMA VE GÜVENLİK

Biyolojik silahlar kimyasal ve nükleer silahlara kıyasla daha düşük maliyet ve teknoloji ile üretilirler. Bu sebeple ülkeler arasındaki askeri güç açıklarını kapatmak için kolay ve ucuza üretildiği için tercih edilebilmektedir. Doğru cevap A seçeneğidir.

Diğer tüm silah sistemlerinin aksine, biyolojik silahlar etkilerini hemen göstermezler, etkilerin görünmesi için bir kuluçka (inkübasyon) süresi vardır. Kuluçka süresi kullanılan BSA’ye göre değişiklik göstermektedir. Doğru cevap D seçeneğidir.

Son yıllarda moleküler biyoteknolojinin ve gen mühendisliğinin ilerlemesi ile insan genom projesi (insanın genetik haritası) çalışmaları tamamlanmıştır. Bu proje sonucunda toplumların (ırkların) çeşitli genetik bilgilerine ulaşılmıştır. Bu çalışmaların neticesinde, gelecekte ırklara özgü BSA üretimi mümkün olabilecektir. Doğru cevap C seçeneğidir.

Soru kökünde belirtildiği biçimde sadece yukarıdaki bilgiler kullanıldığında farklı ırktan gelen ya da farklı ülkelerin tarihin farklı zamanlarında biyolojik silah kullandığı sonucuna varılır. Diğer seçeneklerde yer verilen bilgilere ulaşabilmek için soruda yer alan bilgiler dışında verilere gerek duyulmaktadır. Doğru cevap D seçeneğidir.

BSA’larından bakterilerin; çekirdek, stoplazma ve hücre membranları bulunmaktadır. Antibiyotikler ile tedavi edilebilirler. Ayrıca gıda, sağlık, eczacılık ve kozmetik sektörlerinde faydalı kullanım alanları bulunmaktadır. Bu karşın virüsler ise yaşamak için içine girdikleri hücrenin kaynaklarını kullanır. Genetik maddelerini çoğalttıktan sonra içinde bulundukları hücreleri parçalayarak ayrılır ve canlı yeni bir hücreye geçer. Esas koruma aşı ile sağlanır ancak pek çoğuna karşı aşı henüz geliştirilememiştir. Bu sebeple doğru cevap D seçeneğidir.

BSA’ların insan vücuduna girişinde en önemli ve en tehlikeli giriş yolları sırasıyla; solunum yolu (III), sindirim yolu (II), deri yolu (IV) ve üreme (I) yoludur. Doğru cevap B seçeneğidir.

Verilen hastalıklar kaynaklarına göre sıralandığında çiçek ve kuduz virüs kökenli, veba, dizanteri ve sıtma ise bakteri kökenli olarak sınıflandırılır. Doğru cevap E seçeneğidir.

İstenilen etkinin ortaya çıkması için, aerosol partikülün ortalama 1—5 mikron boyutlarında olması arzu edilmektedir. Daha büyük boyutlardaki partiküller vücudun savunma engellerini aşamaz ve akciğer alveollerine ulaşamazlar. BSA içeren karışımın dar bir boğazdan geçirilmesi ile uygun boyutlarda partiküller elde edilmektedir. Bu amaçla, pülverizatör ve sprey gibi püskürteçler kullanılmaktadır.

Mekanik vektörlere kıyasla mikroorganizmaların taşıyıcının üzerinde değişme uğradığı, geliştiği vektörler biyolojik vektör olarak isimlendirilir. Mekanik vektörlerde ise mikroorganizmalar taşıcıyı üzerinde sadece fiziksel anlamda bulunurlar. Doğru cevap A seçeneğidir.

Vektörlere sadece bir BSA yüklenebilmektedir. Bu sebeple yanlış olan bilgi E seçeneğinde yer almaktadır.

Hastalık yapabilen her türlü organizma ya da madde “Patojen” olarak isimlendirilmektedir.

İnsanlık tarihinde çok eski çağlardan beri biyolojik silahlar kullanılmaktadır. Tarihte bilinen en eski BSA kullanımı M.Ö. 14. yy’a dayanmaktadır. Hititler tarafından bulaşıcı hastalığa yakalanmış insan ve hayvanların düşman bölgesine gönderilerek bugün Tularemi olarak bilinen hastalık ile salgın oluşturmak amaçlanmıştır.

Bitki kaynaklı toksinler: Bitkilerin doğal olarak ürettikleri zehirlerdir. BS açısından önemli olan bitki kaynaklı başlıca toksinler; 1. Aflatoksin (Aspergillus flavus), 2. Risin (Ricinus communis), 3. Anatoksin A (Deniz yosunu Anasistis türleri).

Hayvan kaynaklı toksinler: Hayvanların doğal olarak ürettikleri zehirlerdir. BS açısından önemli olan hayvan kaynaklı başlıca toksinler; 1. Kobratoksin (Kobra yılan zehiri), 2. Erabutoksin (Deniz yılanı zehiri), 3. Batrakotoksin (Kurbağa zehiri).

Virüslerin özellikleri aşağıdaki gibidir.

Bakterilerin özellikleri aşağıdaki gibidir.

BSA olarak kullanılabilecek başlıca bakteriler ve sebep oldukları hastalıklar aşağıda listelenmiştir. 1. Bacillus anthracis (Anthraks-Şarbon), 2. Brucella türleri (Brucellosis-Bruselloz), 3. Yersinia pestis (Veba), 4. Vibrio cholerae (Kolera), 5. Francisella tularensis (Tularemi).

Bacillus anthracis, Clostridium botulinum toksini, Yersinia pestis, Variola major, Francisella tularensis, Filovirüsler,  Arenavirüsler A grubu BSA’dır. Diğer seçeneklerde verilenler B grubu BSA’dır.

Bacillus anthracis ve  Francisella tularensis A grubu BSA etken maddesidir. Alphavirüsler ve Staphylococcal enterotoxin B B grubu BSA etken maddesidir. Nipah virüs e Hanta virüs C grubu BSA etken maddesidir.

Mikroorganizmaların ve biyolojik toksinlerin kasıtlı kullanımı ile askerî birlikleri
ve tesisleri hedef alan saldırılar “biyolojik savaş” dır.