KBRN SAVUNMA VE GÜVENLİK - Deneme Sınavı - 9

Hayvan kaynaklı toksinler: Hayvanların doğal olarak ürettikleri zehirlerdir. BS açısından önemli olan hayvan kaynaklı başlıca toksinler; 1. Kobratoksin (Kobra yılan zehiri), 2. Erabutoksin (Deniz yılanı zehiri), 3. Batrakotoksin (Kurbağa zehiri).

Virüslerin özellikleri aşağıdaki gibidir.

Bakterilerin özellikleri aşağıdaki gibidir.

BSA olarak kullanılabilecek başlıca bakteriler ve sebep oldukları hastalıklar aşağıda listelenmiştir. 1. Bacillus anthracis (Anthraks-Şarbon), 2. Brucella türleri (Brucellosis-Bruselloz), 3. Yersinia pestis (Veba), 4. Vibrio cholerae (Kolera), 5. Francisella tularensis (Tularemi).

Mikroorganizma kaynaklı toksinler: Mikroorganizmaların doğal olarak ürettikleri zehirlerdir. BS açısından önemli olan mikroorganizma kaynaklı başlıca toksinler; 1. Clostridium botulinum toksini (bilinen en kuvvetli zehirdir), 2. Clostridium perfringens enterotoksini (dizanteri), 3. Clostridium tetani toksini (tetanoz), 4. Staphylococcal enterotoksin B (SEB) (dizanteri), 5. Shigella toksini (dizanteri), 6. Vibrio cholera toksini (kolera).

Bacillus anthracis, Clostridium botulinum toksini, Yersinia pestis, Variola major, Francisella tularensis, Filovirüsler,  Arenavirüsler A grubu BSA’dır. Diğer seçeneklerde verilenler B grubu BSA’dır.

Bacillus anthracis ve  Francisella tularensis A grubu BSA etken maddesidir. Alphavirüsler ve Staphylococcal enterotoxin B B grubu BSA etken maddesidir. Nipah virüs e Hanta virüs C grubu BSA etken maddesidir.

Mikroorganizmaların ve biyolojik toksinlerin kasıtlı kullanımı ile askerî birlikleri
ve tesisleri hedef alan saldırılar “biyolojik savaş” dır.

BS amacı ile üretilen, depolanan ve kullanılan mikroorganizmalara ve biyolojik
toksinlere genel olarak Biyolojik Savaş Ajanı (BSA) denilmektedir.

Biyolojik Savaşın Tarihi Gelişimi
İnsanlık tarihinde çok eski çağlardan beri biyolojik silahlar kullanılmaktadır. Tarihte bilinen en eski
BSA kullanımı M.Ö. 14. yy’a dayanmaktadır. Hititler tarafından bulaşıcı hastalığa yakalanmış insan
ve hayvanların düşman bölgesine gönderilerek bugün Tularemi olarak bilinen hastalık ile salgın oluşturmak amaçlanmıştır. M.Ö. 6. yy’da Asurlular tarafından çavdarmahmuzu (rye ergot) kullanılarak
düşmanlarının içme suları zehirli hâle getirilmiştir. Aynı dönemde Yunan general Solon tarafından ‘hellebore’ adlı bitki (müshil olarak kullanılan bir ot türü), kuşatma boyunca Kirra’nın su kaynaklarını zehirlemek amacıyla kullanılmıştır. Tarihte veba ve çiçek hastalığını da içeren birçok farklı hastalık etkeni
BSA olarak kullanılmıştır. Hastalıklı doku veya organ parçalarının mancınıklarla düşmana fırlatılması
da tarihteki biyolojik silahın ilk örneğidir (Şekil 2.1). Yine Güney Amerika’da yerliler, çeşitli bitkilerden
ve hayvanlardan elde ettikleri biyolojik toksinleri, mızrak ve okların ucuna sürmek suretiyle biyolojik
silah örneklerini kullanmışlardır. Aynı yerliler mızrak ve oklarının ucunu dışkıya ya da çürümüş ete
batırmak suretiyle kullanmışlardır. Spartalılarla Atinalılar arasında 27 yıl süren Peleponez Savaşları ise
çıkan tifüs salgını ile sona ermiştir. Bu asırda Kartacalılar tarafından da uyuşturucu etkisi olan içeceklerin, zehirli hayvan ve bitkilerin kullanıldığı bilinmektedir. M.Ö. 184 yılında Hannibal ve Yunan Kralı
Eumenes arasındaki deniz savaşında, Hannibal’in denizcileri tarafından Yunan gemi güvertelerine içi
zehirli yılanlarla dolu testiler atılmıştır. Kral Barborosa tarafından 1155 yılında, İtalya Tortona’daki su
kaynakları insan cesetleri ile kontamine edilmiştir.

Uygun bir çözücüde çözdürülmüş etken madde ile itici gazdan oluşan ve aletle çevreye püskürtüldüğü zaman küçük tanecikler halinde yayılan karışıma “Aerosol” denilmektedir.

14 Şubat 1970’te de biyolojik ve kimyasal olarak üretilen toksinler de bir bildiri ile yasaklanmıştır. Bunun üzerine Amerika, 1971-72 yıllarında laboratuvarlarında bulunan ve BSA olarak değerlendirilen Bacillus anthracis, Botulinum toksini, Francisella tularensis, Coxiella burnettii, Venezuella at ensefaliti virüsü, Brucella suis ve Stafilokokal enterotoksin B’yi yok etmiştir. BWC (Biological Weapons Convention-Biyolojik Silahlar Sözleşmesi) 1972’de imzaya açılmıştır. 22 Ocak 1975 tarihinde Biyolojik ve Toksin Savaş Ajanlarının üretimi, stoku ve geliştirilmesini yasaklayan Biyolojik Silahlar Sözleşmesi şu ana kadar 171 ülke tarafından imzalanmıştır.

Hastalık yapabilen her türlü organizma ya da madde “Patojen” olarak  isimlendirilmektedir.

Virüslerin Özellikleri
• Bakterilerden çok daha küçüktür.
• Yaşamak için canlı hücrelere ihtiyaç duyar.
• İçine girdikleri hücrenin kaynaklarını kullanır.
• Genetik maddelerini çoğalttıktan sonra
içinde bulundukları hücreleri parçalayarak
ayrılır ve canlı yeni bir hücreye geçer.
• Antibiyotiklerle tedavi edilemez.
• Antiviral ilaçlar ile tedavi mümkündür ancak bu ilaçlar oldukça az çeşitlidir ve kullanım alanları sınırlıdır.
• Esas koruma aşı ile sağlanır ancak pek çoğuna karşı aşı henüz geliştirilememiştir.

A Grubu BSA’ların Ortak Özellikleri
Birinci en öncelikli BSA’lardır.
• Ülke güvenliği açısından yüksek risk oluşturur.
• Kolayca yayılabilir veya kişiden kişiye kolayca bulaşabilir.
• Yüksek ölüm oranları ile sonuçlanır.
• Halk sağlığına büyük etki potansiyeline sahiptir.
• Kamusal panik ve sosyal bozulmaya neden
olabilir.
• Halk sağlığı için özel hazırlıklar gerektirir

Halk sağlığı açısından önemli olan başlıca vektörler ve bulaştırdıkları hastalıklar:
• Karasinek: Tifo, kolera, dizanteri,
• Sivrisinek: Sıtma, ensefalit,
• Bit: Tifüs,
• Pire: Veba,
• Kene: KKKA (Kırım Kongo Kanamalı Ateşi),
• Çeçe sineği: Afrika uyku hastalığı.

Atomlar; hidrojen, karbon, oksijen, demir ve kurşun gibi elementlerin temel yapı taşlarıdır.

Radyoaktivite iki şekilde olabilir.

Kozmik ışınlar atmosfere nüfuz ettikçe karmaşık reaksiyonlar başlatır ve kademeli bir şekilde soğurulurlar; böylelikle yükseklik azaldıkça doz hızı düşer.

İyonlaştırıcı radyasyondan korunmaya karşı düzenli olarak tavsiyeler yayımlayan bilimsel bir sivil toplum örgütü olan Uluslararası Radyolojik Korunma Komisyonu - ICRP, 1928 yılında kurulmuştur. Yetkinliği, üyelerinin bilimsel saygınlığı ve tavsiyelerinin değerli bulunmasından kaynaklanmaktadır.