KBRN SAVUNMA VE GÜVENLİK - Deneme Sınavı - 16

III. ve IV. maddede verilen bilgiler açık havada yayma ile ilgili bilgilerdir. Dolayısıyla doğru yanıt "A" seçeneğidir.

Önemli kişilerin korumasında görevli personelce uygulanması gereken prosedür şunlardır; 

• KBRN konusunda yeterli düzeyde eğitim alınmalı, 

• KBRN olaylarına karşı farkındalığı ve yeterliliği arttırmak için düzenli tatbikatlar yapılmalı, 

• KBRN koruyucu malzemelerine ve tespit cihazlarına sahip olmalı, ayrıca kullanımı konusunda tam bilgi sahibi olunmalı, 

• KBRN saldırısı olmasına karşı acil eylem planları önceden hazırlanmalı, standart operasyon prosedürleri belirlenmeli, 

• Önemli kişilerin gideceği yerler önceden kimyasal/biyolojik/radyolojik detektörleriyle ve tespit cihazlarıyla önceden kontrol edilmeli, 

• Önemli kişilerin bulunduğu ortamda tespit dedektörleri herhangi bir kötü duruma karşı sürekli açık tutulmalı ve periyodik olarak kontrol edilmeli, 

• Önemli kişilerin bulunduğu ortamdaki şüpheli olan nesneler çok iyi kontrol edilmeli, 

• Önemli kişilerin bulunduğu ortama girip çıkanlar cihazlarla kontrol edilmeli.

Dolayısıyla "D" seçeneğinde verilen bilgi yanlıştır.

İstenen terörist etkinin oluşturulması için KBRN maddesinin yerleştirilmesi, teröristler açısından, infilak maddesi ya da bombanın yerleştirilmesi kadar önemlidir. Bazı alanlar, azami etkinin yaratılması açısından daha elverişlidir. Bu tip saldırılar için muhtemel hedefler arasında şunlar bulunur: 

• Hükümet binaları, 

• Stadyumlar, 

• Elektrik üretim santralleri /fabrikalar, 

• Barajlar, 

• Tarihî değeri olan yerler. 

Dolayısıyla soruda verilen bütün maddeler doğrudur.

Dünya Savaşı’nda kullanılan en önemli kimyasal ajanlar, 18 ve 19. yüzyılda keşfedilmiştir. Bunlar arasında klor (1774), hidrojen siyanür (1782), siyanojen klorid (1802), fosgen (1812), hardal gazı (1822) ve kloropikrin (1848) bulunmaktadır. Rahatsız edici bir kokusu ve yeşilimsi sarı renge sahip olan klor gazı, I. Dünya Savaşı’nda kullanılan ilk kimyasal ajandır. Doğru cevap B’dir.

Kimyasal silahların neden olduğu büyük tehdit sonucunda, 1993 yılında kimyasal silah geliştirmeyi, üretmeyi, satın almayı, stoklamayı, kullanımını yasaklayan ve mevcut stokların yok edilmesini gerektiren Kimyasal Silahlar Sözleşmesi imzalanmıştır. Doğru cevap E’dir.

Sinir ajanlarına maruz kalındığında oluşacak etkiler; burunda sebepsiz yere akıntı, tükürük salgılanmasında artış, zor nefes alıp verme, göğüste sıkışma hissi, öksürük, göz bebeklerinde küçülme, görmede bulanıklık, baş ağrısı ve baş dönmesi, aşırı terleme, kusma, çırpınma, kaslarda kasılma, gerginlik, kaygı, huzursuzluk, duygusal değişkenlik, olarak sıralanabilir. Doğru cevap C’dir.

VX, sinir sistemini etkileyen kimyasal ajanlar arasında en ölümcül olanıdır. Oda koşullarında sıvı hâlde bulunan VX, renksiz ve kokusuzdur. Vücut üzerindeki etki mekanizması sarine benzemektedir. Düşük uçuculuğa sahip olmasından dolayı, kullanıldığı yerde uzun süre kalarak etkisini devam ettirebilmektedir. Solunum yoluyla alındığı takdirde sarinden çok daha fazla ölümcüldür. Ciltten nüfuz ettiğinde, zararlı etkisi daha da artmaktadır. Günümüze kadar geliştirilen kimyasal ajanlar arasında en tehlikelilerindendir. Özellikle soğuk iklimde donmadan kalabilmesi göz önüne alındığında, meteorolojik şartlardan etkilenmediği söylenebilir. Doğru cevap D’dir.

Nitrojen iperit (HN-1), koyu renge sahip sıvı hâlde bulunan bir kimyasaldır, molekül yapısı Şekil 1.11’de verilmiştir. Kokusu balık veya küf kokusuna benzemektedir. Maruziyetten sonra vücut üzerindeki etkilerini hemen göstermemektedir. Geç etki göstermesinden dolayı genellikle savaş alanından çekilirken veya düşman birlikler üzerinde karışıklık yaratmak amacıyla kullanılmaktadır. HN-1’e maruz kaldıktan sonra ilk ortaya çıkan belirtiler, vücutta yanık sonucu oluşan kabarmalar ve solunum güçlüğüdür. Doğru cevap A’dır.

Akciğer dokularını tahriş ederek ödem oluşturan ve solunumu güçleştiren ajanlar, boğucu ajanlar olarak gruplandırılmaktadırlar. Fosgen (CG), difosgen (DP), klor (Cl) ve kloropikrin (PS) bu grupta yer almaktadırlar. Siklosarin sinir ajanıdır. Doğru cevap A’dır.

Siyanojen klorürde bulunan klorun gözlerin ve solunum yollarının tahrişine sebep olmasıdır. Bu yönden fosgene benzemektedir. Fosgen gibi solunum yolunu tahriş ederek, akciğerlerde hasar meydana getirmektedir. Yüksek derişimlerde ve özellikle kapalı alanlarda kullanıldığı durumlarda, çok yüksek ölümcül etki göstermekte ve 6-8 dakika gibi kısa sürelerde ölüme sebebiyet vermektedir. Doğru cevap C’dir.

Kargaşa bastırma ajanları, göz yaşartıcı ajanlar olarak adlandırılmaktadır. Göz yaşartıcı ajanlar göze temas ettikten sonra, gözde kızarıklık, yaşarma ve yanma meydana getirmektedir. Bu ajanlar kimyasal savaş ajanı olmalarının yanında, polisiye maksatla izinsiz gösteri ve protestoya katılan kişileri dağıtmak ve diğer asayiş olayları içinde kullanılmaktadır. Bilinen bazı göz yaşartıcı gazlar; kloroasetofenon(CN), O-Klorobenzalmalononitril(CS) ve dibenzoksazepin(CR)’dir. Doğru cevap B’dir.

Kimyasal silah tehdidine karşı, kimyasal savunma sisteminin tesisi, saldırının sonuçlarını hafifletmek açısından son derece önem taşımaktadır. Kimyasal savunmanın kurulmasında dört önemli basamak vardır. Bunlar; korunma, kimyasal ajanı tanıma ve saptama, dekontaminasyon (temizlenme) ve eğitimdir. Doğru cevap A’dır.

Etilen sadece yakıcı ajanlar için uygundur. Sodyum karbonat, sinir ve kargaşa kontrol ajanları için kullanılır. Kostik soda, yakıcı ve sinir ajanları, kireç kaymağı ise yakıcı ve sinir ajanları için kullanılabilir.  Doğru cevap B’dir.

Rahatsız edici bir kokusu ve yeşilimsi sarı renge sahip olan klor gazı, I. Dünya Savaşı’nda kullanılan ilk kimyasal ajandır.

Hardal gazı ilk kez 1822 yılında sentezlenmiş­tir. Sarımsak kokulu ve koyu kahve renge sahip olan hardal ciltte yanmaya sebep olmaktadır.

Almanya savaş alanında ilk kez kimyasal silah kul­lanan ülkedir.

Savaş alanında ilk kimyasal silah kulla­nımı 27 Ekim 1924 yılında, Almanlar ta­rafından İngilizlere karşı olmuştur.

Kimyasal savaş ajanlarının, terör eyleminde ilk kez kullanımı Japonya’da olmuştur.

Sinir ajanlarına maruz kalındığında oluşacak etkiler; burunda sebepsiz yere akıntı, tükürük salgılanmasında artış, zor nefes alıp verme, göğüste sıkışma hissi, göz bebeklerinde küçülme, görmede bulanıklık, baş ağrısı ve baş dönmesi, aşırı terleme, kusma, çırpınma, kaslarda kasıl­ma, aşırı terleme olarak sıralanabilir.

İlk bulunan sinir ajanı tabundur.