KAT HİZMETLERİ

Kat hizmetlerine bağlı olarak faaliyet gösteren çamaşırhanenin temel görevi, tüm çamaşırları temiz ve istenen zamanda kullanıma hazır olmasını sağlamaktır.

Müşterilerin kullanımına sunulan çamaşırlar fiziksel temasta bulunması açısından doğrudan (havlu vb.) veya dolaylı (masa örtüsü) şekilde olabilir.

Yıkama performansına göre çamaşırlarda aşağıdaki kalite özelliklerinin sürdürülmesi beklenir:
• Temiz ve lekesiz görünümlü,
• Beyazlar parlak, renkliler solmamış,
• Hoş kokulu ve yumuşak,
• Sağlık açısından güvenli,
• Yırtık, sökük, delinme, çekme, elyaf zayıflaması gibi mekanik hasar görmemiş,
• Sertleşme, sararma, grileşme olmamış.

Otel işletmelerinde kullanılan çamaşırları şu şekilde sınıflandırmak mümkündür:
• Müşteri odalarında kullanılan çamaşırlar (yatak takımları, banyo takımları)
• Restoran ve bar hizmetlerinde kullanılan çamaşırlar (masa örtüleri, peçeteler)
• Genel alanlarda kullanılan çamaşırlar (perdeler, dekoratif örtüler),
• Ek hizmetlerde kullanılan çamaşırlar (plaj ve havuz havluları, sauna peştemalleri),
• Üniformalar,
• Diğer (mutfak ve kat hizmetlerinde kullanılan bezler, önlükler),
• Müşteri çamaşırları (temizlik hizmeti verilmesi halinde).

Uygun yıkama koşulları uygulandığında bazı kalitesi yüksek çamaşır türlerinin en yüksek yıkama sayıları şu şekildedir:
• Çarşaf-nevresim: 400
• Yastık kılıfı: 450
• Havlu-bornoz: 300
• Masa örtüsü: 500
• Peçete: 150

Oteli tam kapasite olarak donatacak sayı par sayısı olarak adlandırılır. Bir çamaşır grubu için par sayısının kullanımda, kirli/yıkamada ve temiz halde bekleyen çamaşırlar düşünülerek en az üç olması önerilir. Bu sayı otelin içinde çamaşırhane olması halinde önerilen en düşük sayıdır. Par sayısı, çamaşır kullanma politikasına yatak ya da kişi sayısı, restoranlarda kuver sayısı, üniformalarda kişi sayısı olarak dikkate alınır. Örneğin 100 twin bed odalı (100x2=200 yatak) bir otel işletmesinde üç par sayısına göre bazı çamaşırlar için bulundurulması gereken en az çamaşır sayısı şu şekilde hesaplanır:
• Çarşaf: 200x3=600 (yatak başına bir adet)
• Nevresim: 200x3=600
• Banyo havlusu: 200x3=600
• El havlusu: 200x3=600
• Ayak havlusu: 100x3=300 (oda başına bir adet)

Çamaşırhanede yer alan başlıca bölümler şu şekilde sıralanmaktadır. Çamaşırhanenin fiziksel planlaması bu sürecin en iyi işleyeceği iş akışına uygun şekilde olmalıdır.
• Kirli sayım ve kayıt
• Tamir-bakım
• Yıkama-sıkma
• Kurutma-ütüleme
• Kuru temizleme
• Temiz çamaşır depolama.

Çamaşır gruplandırması temel olarak şu ölçütlere göre yapılır:
• Çamaşırın kullanım yeri
• Çamaşırın elyaf çeşidi
• Çamaşırın kirlilik derecesi
• Çamaşırın rengi

Çamaşırların yıkanması sırasıyla şu aşamalardan oluşur:

Durulama: Kimyasalların ve kirlerin çamaşırdan uzaklaştırılması için durulama yapılır. Durulama ile kimyasal kalıntıları tamamen uzaklaştırılmış olmalıdır. Yıkama koşullarına göre son durulama suyunun pH’ı en 6.5 olacak şekilde durulama sayısına karar verilir. Durulama sayısı 2-4 arasında değişebilir. Genellikle en az üç durulama önerilir. Kimyasal kalıntılarını daha güvenli şekilde gidermek için nötralizasyon maddelerinden yararlanılabilir. Durulama aşamasında su sıcaklığı aşamalı olarak düşürülmelidir.

Manken Ütü
İnsan vücuduna benzeyen ceket, pantolon, üniforma gibi zor ütülenen çamaşırların ütülenmesinde kolaylık sağlayan, merkezi buhar sistemi ve hava ile çalışan ütülerdir.

Müşteri çamaşır temizliği küçük otellerde tercihe bağlı ve dış kaynak kullanımı şeklinde sağlanabilirken Kültür ve Turizm Bakanlığı yönetmeliğine göre üç, dört ve beş yıldızlı otellerde otel tarafından sağlanması gereken zorunlu hizmetler arasında yer alır. Bu hizmet için odalarda hizmet verilecek çamaşır temizlik türleri ve fiyat listesinin bulundurulması da yine zorunludur. Müşteri çamaşır hizmeti büyük otellerde her gün verilir. Özellikle şehir otellerinde yoğunlukla kullanılan bu hizmetin sağlanması ve acil durumlar için akşam vardiyası ve nöbetçi çalışan uygulaması düzenlenebilir. Yine şehir ve hava alanı otellerinde daha çok rastlanan bir uygulama olarak, müşterilerin ütü ihtiyaçlarını karşılaması için odalarda pres ütü ya da el ütüsü ve masası bulundurulabilir. Müşteri çamaşır hizmeti normal veya 2-4 saat içinde hızlı (ekspres) olmak üzere verilebilir. Normal koşullarda sabah teslim alınan kirli çamaşırlar akşama ütülü halde müşteri odalarına bırakılır.

Müşteri çamaşır hizmeti, müşteri tarafından telefonla bildirilebileceği gibi odalarda bulunan formu doldurarak çamaşırla birlikte oda görevlisinin göreceği biçimde bırakılmış olabilir. Odalarda bulunan müşteri çamaşır formu üç nüshadır. Bunlardan biri odada bırakılır, ikisini kat hizmetleri alarak birisini kontrol açısından kendi biriminde,
diğerini çamaşırla birlikte çamaşırhaneye teslim eder. Çamaşır temizliğinin ardından, çamaşırhanedeki form müşteri hesabına kaydedilmesi için önbüroya gönderilir.

Çamaşırhane teslimi sırasında çamaşırlar olası hata ve sökük vb. hasar kontrolü ve sayımı ile teslim alınır. Hasar, leke vb. durumunda ise öncelikle müşteri onayını almak gerekebilir. Karışıklıkların önlenmesi için oda numarası sonradan çamaşırdan çıkarılabilecek biçimde markalanır veya çamaşır filelerinden yararlanılabilir. Çamaşır, türüne göre normal yıkama ya da kuru temizleme ile temizlenir. Müşterinin özel isteği yoksa uygun biçimde katlanır poşet veya askıda müşteri odasına, ücret formu ile birlikte teslim edilir. Otel tarafından herhangi bir hasar verilmesi halinde bunun karşılanması gerekir.

Hizmet deneyimi özünde soyuttur. Örneğin, müşteriler otel hizmetini aslında elle tutamaz, göremezler. Ancak her hizmette hizmetin sunumunda yararlanılan bazı somut unsurlar vardır, örneğin, binanın donanımı, mobilyalar, çarşaflar, çalışanların görünümü, dekorasyon vb... Fiziksel göstergeler olarak da adlandırılan bu göstergeler, hizmetle ilgili olarak müşteriye fikir verirler.

Çamaşırhanenin temel sorumluluğu, çamaşırların kaliteli ve verimli biçimde kullanma/temizleme döngüsünü sağlamak ve çamaşırların gerçek kullanım ömrü boyunca kullanılmasını sağlamaktır. Her çamaşırın elyaf özelliği ve kullanım biçimine göre üreticisinin belirlediği belli bir kullanım ömrü vardır. Çamaşırlar en az bu kullanım ömrü boyunca kalitesini sürdürmelidir. Bu süreden daha önce eskimesi çamaşırhane işlemlerinde bazı sorunlara işaret ederken, ömründen daha uzun süre kullanılması, yıpranmış çamaşırlara bağlı kalite sorunları doğurabilir.

Çamaşırhane işlemlerinin başarısı için öncelikle kaliteli elyaf seçilmiş olmalıdır. Buna ek olarak ekipman seçimi ve makine parkurunun etkili ve verimli biçimde planlanması, çamaşır kullanma/temizleme döngüsünün doğru şekilde oluşturulması gerekir.

Par sayısı, otelin çamaşır kullanılan tüm alanlarını bir kerede tamamen donatacak çamaşır sayısıdır. Par sayısı ne kadar azsa çamaşır temizleme/kullanma döngüsü hızlanır ve çamaşırlar daha hızlı yıpranır.

Viskoz, asetat, polyester gibi bazı sentetikler şeklinde türleri olan yapay elyafların kullanımı avantajlı olabilmektedir. Örneğin, masa ve servis takımları, dekoratif elyaflar vb. alanlarda. Daha kaliteli bir görüntü için elyafın saf olmasından ziyade doğal elyaflarla karışım halinde olması tercih edilebilir. Yapay elyafların yukarıda sıralanan avantajları arasında ütü gerektirmeme dışındakiler yer alır. Yapay elyafların bazı özel türleri ütü istemese de çoğunlukla ütülenir.

Çamaşırhanenin toplam alanı, yıkama için %60'; kurutma, ütüleme ve diğer işlemler için ise %40 şeklinde bölümlendirilmelidir.