KARŞILAŞTIRMALI SİYASAL SİSTEMLER

Stalin, "Tek ülkede sosyalizm", yani sadece Sovyetler Birliği'nde sosyalist devrim ve rejimin sürdürülmesi ilkesini benimsemiştir. Bu nedenle de, özellikle kendisine muhalefet eden ve sürülen Troçki ile çatışmıştır.

Sovyetler Birliği’nin yapısını örnek alması, Marksist-Leninist ideolojiye göre kurumlarını oluşturmaya başlaması ve topyekûncu bir takım politikaları nedeniyle 1949’da kurulan Çin Halk Cumhuriyeti zaman zaman totaliter bir rejim olarak adlandırılmaktadır.

Sağ totaliter rejimlerde ise ekonomik sistemin rejimin bünyesine dâhil edilmesinin en yaygın biçimi korporatizmdir (O’Neil, 2010, 154). Genel olarak korporatizm çıkar gruplarının resmi siyasi sürece dâhil edilerek zapt rapta alınmasıdır. Çalışanlar ve işveren örgütleri birer çatı kuruluşları tarafından temsil edilir ve kamu politikaları devletle bu çatı kuruluşlar arasındaki üçlü görüşmelerde şekillendirilir (Gallagher, 1995, 360). Tarihsel olarak loncaların yapısından etkilenerek oluşturulmuş bir sistemdir. Bir kuram olarak Korporatizm, Liberalizm veMarksizm’e karşı, hem serbest piyasadan hem de merkezi planlamadan uzak durmayı hedefleyen üçüncü bir ekonomik sistem olarak ortaya çıkmıştır. Liberalizmdeki bireysel girişimi ve Marksizm’deki sınıf çelişkilerinin kaynağını aşmayı hedeflemektedir. Ancak faşist sistemlerdeki uygulamasında sermayenin devlet kontrolüne alınması, çalışanların taleplerinin bağımsız siyasi taleplere dönüşmesinin ve sınıf temelli örgütlenmelerin önüne geçilmesi esastır. Bu yolla emek-sermaye çelişkisinin ortadan kaldırılacağı düşünülmüştür.

Totaliterlik Fransızca kökenli bir sözcüktür. Ancak 1920’li yıllarda İtalya’da bugünkü anlamında kullanılmaya başlanmıştır.

Totaliter rejimlerin ayırt edici özellikleri siyaset bilimi tarafından tartışılsa da, şiddetin bu rejimlerin temel bir unsuru olması daha sonraki teorisyenler, örneğin ikinci nesil totaliterlik kuramcılarından Schapiro (1972) tarafından da vurgulanmaktadır. Çünkü totaliter rejimleri kuran hükümetler seçim yoluyla iktidara gelebilir; ancak rejimin kurumsallaşması zor kullanarak ve zor kullanma tehdidine başvurarak insanların sindirilmesine dayanır (Rodee, vd., 1983, 112). Yine de devlet eliyle şiddetin varlığı bir rejimin totaliter rejim olarak tanımlanması için yeterli değildir. Diğer baskıcı rejimler ve diktatörlükler de şiddete başvurmaktadır.

Totaliter sistem İtalya'da Mussolini tarafından kurulmuştur. Totaliterlik kavramının İtalya’da bizzat Mussolini tarafından siyasi literatüre kazandırılmış olması nedeniyle yine Mussolini tarafından kullanımı yaygınlaştırılan faşizm ile totaliterlik çoğu zaman eş anlamlı olarak kullanılmaktadır.

Siyasi alanda Mussolini’nin rejimi totaliter hale getirmek için attğı ilk adımlardan birisi seçim kanununu değiştirmek olmuştur. Hazırlayan Acerbo’nun ismiyle bilinen 1923 tarihli bu kanuna göre tüm İtalya tek bir seçim bölgesi olmuş, en az %25 oy alan ve seçimlerde birinci gelen partinin meclisteki sandalyelerin üçte ikisine sahip olması sağlanmıştır. 1924 yılında yapılan seçimlerde hem bu seçim yasası hem de artan seçmen desteğiyle Mussolini iktidarını sağlamlaştırmıştır.

Totaliter rejimlerin en kurumsallaşmış örneği Nazi Almanyası'dır. Rejimin kurucusu Adolf Hitler 1919’da Alman İşçi Partisi’ne girmiş, 1921’de adı daha sonra sadece Nazi Partisi şeklinde anılacak olan Alman Nasyonal Sosyalist İşçi Partisi’nin başına geçmiştir.

Merkeziyetçi bir devlet yapısı ve radikal bir ideoloji üzerine kurulan, içinde bulunduğu sosyo-ekonomik yapının bütün üyelerini ve kurumlarını dönüştürmeyi hedefleyen, bireysel özgürlükleri ortadan kaldıran siyasal sistemler totaliter rejim olarak tanımlanır.

Totaliter rejimlerde kolluk kuvvetleri devlete itaati sağlamada önemli rol oynar. Polis ve jandarma gibi resmi kolluk kuvvetlerinin yanı sıra hükümetler resmi olmayan paramiliter oluşumları toplumu sindirmek için kullanabilir. Faşist dönem İtalya’sında Mussolini’ye bağlı Kara Gömlekliler ve Nazi Almanyası’ndaki SS (Schutzstaffel) oluşumu buna örnektir.

Propaganda

Endoktrinasyon: Totaliter rejimlerde iletişimin devlet tekelinde olması propagandayı halkla ilişkiler sürecinden çıkarıp endoktrinasyonun,
yani bir öğretinin kitleler tarafından sorgulanmadan benimsenmesinin sağlanmasına yönelik faaliyetler bütününün bir
parçası haline getirmektedir.

Sayfa no yanlış yazılmış 177. sayfada açıklama görülmektedir.

Savaş demetleri

İtalya

İtalya

Mussolini

Adolf Hitler

Lenin dönemi

Kültür devrimi

Korporatizm