KARŞILAŞTIRMALI SİYASAL SİSTEMLER

Hükümet kuvvetlerinin birbirinden bağımsız biçimde halk tarafından seçildiği, eşit güçle birbirlerini dengelediği ve denetlediği, onların uzlaşması durumunda yönetimin sağlandığı, uzlaşmadıkları durumda da yönetimin mümkün olmadığı bir demokrasi uygulaması Amerika Birleşik Devletleri ve diğer ülkelerde başkanlık rejimi olarak adlandırılmaktadır. Doğru cevap A'dır.

Totaliter rejim (totalitarianism) kavram olarak faşist İtalyan diktatörü gazeteci Benito Mussolini tarafından yirminci yüzyılın üstün rejimi olarak, çürüyüp gitmekte olan eski tür fikirler olarak takdim ettiği liberalizm ve demokrasi karşısında gelişen yeni rejim türü olarak ifade edilmiş veya onun tarafından icat edilmişe benzemektedir (Rodee, Anderson, Christol, Grene, 1987, 43). Totaliter rejim bir ideolojinin hayata geçirilmesi amacına hizmet eden bir uygulamadır. Toplumun ve tekil yurttaşın yaşantısının tamamının denetim altına alındığı ve en ufak bir mahrem yaşantının devletin bilgisi, onayı ve düzenlemesi dışında mevcut olmasının mümkün ve arzulanabilir olmadığı bir siyasal rejimdir totaliter rejim. Doğru cevap D'dir.

Genellikle tek bir etnik topluluktan oluştuğu fikri genel kabul gören ulus-devletler, iktidar kullanımı için oluşturdukları tasarımları merkezde iktidarı yoğunlaştıran, tek ve standart (uniform) uygulama olan mutlak eşitlik esasına göre kural, yasa, yönetmelik v.b. siyasal kararlar üreten ve düzenlemeler yapar ve uygularlar. Üniter devletler genellikle çok büyük ve parçalı topraklara sahip olmadıkları gibi, tarihten gelen derin ayrımlarla bölünmüş etnik, mezhep, din v.b. kültürel topluluklara sahip değillerdir. Ancak, bu üniter devlet yapısı için bir ön koşul olmak niteliğinde de değildir. Örneğin, Britanya’daki Birleşik Krallık İngiltere, İskoçya, Galler ve Kuzey İrlanda topraklarından oluşmuş olup bu topraklardaki insan toplulukları farklı etnik kökenden gelen ve İngilizler tarafından işgal edilerek Londra’daki yönetime bağlanan bir geçmişe sahiplerdir. Doğru cevap E'dir.

Przeworski ve Teune, OBST ile az sayıda ve çok benzer ülkeleri belirli bir zaman aralığında gözlemek suretiyle bir toplumsal olgu ile onun siyasal sonuçlarının var olup olmadığını ortaya koymayı amaçlamışlardır. Doğru cevap A seçeneğidir.

Weber kapitalizmin Avrupa'nın batısındaki gelişiminde temel etkenin ne olduğu sorusuna yanıt aramıştır. Protestan Etik adını verdiği değerler sayesinde burjuva sınıfının lüks tüketim yapmak yerine yatırım yapmayı tercih ettiğini ortaya koyarak kültürün iktisadi ve siyasal yaşantıdaki önemini ortaya koymuştur. Doğru cevap B seçeneğidir.

Westminster tipi çoğunluk rejiminde hükümet kuvvetleri arasında yasama organının yürütme ve yargıya ve diğer her tür devlet kurumuna üstün tutulması söz konusudur. Demokrasinin temsile dayalı olarak uygulanması Westminster modeline göre yasama organını özel bir konuma taşır. Doğru yanıt C seçeneğidir.

Totaliter rejim bir ideolojinin hayata geçirilmesi amacına hizmet eden bir uygulamadır. Toplumun ve tekil yurttaşın yaşantısının tamamının denetim altına alındığı ve en ufak bir mahrem yaşantının devletin bilgisi, onayı ve düzenlemesi dışında mevcut olmasının mümkün ve arzulanabilir olmadığı bir siyasal rejimdir totaliter rejim. Otoriter rejimlere kıyasla toplum, aile, okul, işyeri, dernek ve kulüpler, sendikalar ve akla gelebilecek her türlü toplumsal, ekonomik ve kültürel yapı tek bir siyasal ideoloji, parti ve liderin denetimi ve düzenlemesi altında biçimlenmektedir.

Totaliter rejime sahip ülkelerde tekil bir ideolojik görüşten hareketle bir inanç sistemi ve davranış rehberi topluma egemen kılınır. Toplumun tüm üyelerinin uymak mecburiyetinde bırakıldıkları ve toplum hayatının tüm cephelerini kaplayan; Marksizm-Leninizm, faşizm veya nasyonel sosyalizm gibi bir resmi ideoloji bulunmaktadır. Buna göre verilen seçeneklerde, Venezuela dışındaki ülkeler totaliter bir rejime sahiptir. Doğru cevap B seçeneğidir.

Prens, erdemi ve ahlakı hiçe sayan bir çalışma olarak görülmüş ve yazarına karşı müthiş bir eleştiri kampanyası başlatılmış; erdemsizlik ve ahlaksızlık imalarını içeren bir biçimde ahlakı bir kenara bırakarak salt iktidar mücadelesine odaklı olarak  düşünenlere  Makyavelist  denilmesi  hemen tüm dillere yerleşmiştir. Doğru yanıt A seçeneğidir.

Kurumlara özgü değerler ve normlara birer gözlem birimi veya değişken olarak yaklaşan kuram Yeni kurumsalcılık kuramıdır. On dokuzuncu yüzyıldan gelen geleneksel kurumsalcı  yaklaşımın  hukuk  ve  normlara  dayalı anlatımından tamamen farklı olarak, burada ussal davranan bireylerin kurumların oluşturduğu yapı içerisinde  oynadığı  rolleri  inceleyen  bir  yaklaşım söz konusudur. Doğru yanıt B seçeneğidir.

Toplumdaki her yapının, kurumun hükümet ve ajanları tarafından  denetim altında tutulduğu, özgürlüklerin hiç olmadığı ve hatta rejim için tehdit olarak kabul edildiği rejimlere totaliter rejimler adı verilir. Doğru yanıt D seçeneğidir.