KARŞILAŞTIRMALI SİYASAL SİSTEMLER

"Westminister tipi demokrasi" olarak da isimlendirilen İngiltere'nin siyasal sistemi modeli aşağıdakilerden hangisidir?

Çağdaş demokratik sistemlerden "yarı-başkanlık" sistemi aşağıdaki ülkelerden hangisinde uygulanmaktadır?

Demokratik sisteme sahip ülkeler arasında "başkanlık sistemi" ile öne çıkan ülke aşağıdakilerden hangisidir?

Mekezi hükümetin fevkalade zayıf olduğu demokratik devlet biçimi aşağıdakilerden hangisidir?

Bir araştırmada Adam Przeworski ve Henry Teune tarafından ortaya atılan “olabildiğince benzer sistemler” tasarımı benimsendiğinde aşağıdaki ülkelerden hangisi örneklem içinde yer almaz?

“Çoğunlukçu seçim sistemleri parti hükümetine, nispi temsile dayalı seçim sistemleri ise koalisyon hükümetlerine yol açar” önermesinde seçim sistemleri ne tür bir değişkendir?

Machiavelli, “Prens” adlı yapıtında aşağıdaki hangi tema üzerinde durmuştur?

Büyük sömürgeci devletlerin sahip olduğu siyasal kurumların çalışma esaslarını betimleyen, onların tarihsel gelişimini açıklayan çalışmalar aşağıdaki hangi kuram içinde yer alır?

Kapitalizmin Avrupa'nın batısında gelişmesindeki temel etkenin ne olduğu sorusuna, karşılaştırmalı yöntemi kullanarak yanıt arayan sosyal bilimci aşağıdakilerden hangisidir?

Ulus-devletin örgütlenme biçimleri, temel kurumları, bu kurumların iç işleyişini belirleyen yazılı ve yazısız kurallar ile bu kurumların birbirleriyle ilişkilerini ifade eden kavram aşağıdakilerden hangisidir?

Demokrasiyi halkın halk için halk tarafından yönetilmesi olarak kim tanımlamıştır?

Yarı-başkanlık rejimlerinin Doğu Avrupa’ya doğru yayılması hangi yıllarda olmuştur?

Adında konfederasyon geçmesine karşın federal devlet sistemine sahip olan ülke aşağıdakilerden hangisidir?

I. Siyaseti anlamlandırabilmek ve hatta anlayabilmek için karşılaştırma, temel bir mantık yürütme sürecidir. II. Mill önerdiği mantık süreçlerine, uyuşma yöntemi ve fark yöntemi adını vermiştir. III. Bir siyasal olay, olgu veya gelişmenin ortaya çıktığı her durumda varolan ve ortaya çıkmadığında da var olmayan bağımsız değişken, o bağımlı değişkenin nedeni olarak ayrışır. Yukarıdakilerden ifadelerden hangisi ya da hangileri doğrudur?

I. OFST’de amaç tekil bir bağımsız değişkenin tek bir bağımlı değişken üzerindeki etkisini saptamak olmayıp, belirli bir düzenli ilişkiyi çok farklı toplumlarda da gözlemleyerek tüm siyasal sistemler için geçerli olabilecek önermelere ulaşmaktır. II. Çok benzer ülkelerde uygulanan farklı seçim sistemlerinin farklı hükümet tiplerine yol açmakta olduğu Maurice Duverger (1954) tarafından ortaya atılmıştır. III. Tek bir sistemin, örnek olay olarak (case study) adlandırılan bir yaklaşımla araştırılması da karşılaştırmalı siyaset araştırmalarında rastlanılan bir durumdur. Yukarıdaki ifadelerden hangisi ya da hangileri doğrudur?

I. Aritso’nun Politika adlı ünlü eseri bu tür bir arayışın ilk ürünlerinden olup pozitif yanı daha ağır basan bir niteliktedir. II. Karşılaştırmalı siyaset ile ilgili ilk ciddi sapış N. Machiavelli (Makyavel) tarafından yazılmış olan Prens adlı kitaptır. III. Endüstri devrimi sonrası Batı Avrupa’da güçlenen kapitalist ekonomiler dünyayı aralarında pay etmeye çalışan bir emperyalizm dönemini başlattılar. Yukarıdakilerden ifadelerden hangisi ya da hangileri doğrudur?

I. Karar alma sürecinde siyasal yapılar arasında karşılıklı etkileşimle ve hatta bağımlılıkla sağlanan bütüne siyasal sistem adını vermekteyiz. II. Bir toprak parçasına egemen olma iddiası genel kabul gören, o toprak üzerinde yaşayan insanların oluşturduğu topluma hükmetme erkini elinde tutan sisteme devlet adı verilir. III. Devletin yurttaşı durumundaki bireylerin oluşturduğu bir arada yaşama alışkanlığı olan ve geleceği de paylaşma iradesi gösteren toplumlara ulus adı verilir. IV. Fikir, örgütlenme, haber alma ve muhalefet özgürlüğü kısıtlı olduğu veya bulunmadığı, yönetenlerin siyasal yetkeleri belirlemelerinin söz konusu olmadığı rejimlere otoriter rejim denir. Yukarıdaki ifadelerden hangisi ya da hangileri doğrudur?

I. Çoğunlukçu (majoritarian) demokrasi, yönetilenlerin çoğunluğunun seçim ve yönetim sırasında etkili olması esasına dayanır. II. Çoğunlukçu (majoritarian) demokrasi, ilk uygulama modelini Britanya’da geliştirdiğinden Westminster tipi demokrasi diye anılmaktadır. III. Azınlıkları dışlamamak, özellikle toplumun bir kesimini alınan siyasal kararlarda sürekli olarak azınlıkta bırakmamayı temel alan demokrasi modeline oydaşmacı demokrasi denir. IV. Dahl demokrasi yerine, çoğunluğun yönetimi diye Türkçeye çevirebileceğimiz poliarşi (polyarchy) kavramını önermiştir. Yukarıdaki ifadelerden hangisi ya da hangileri doğrudur?

I. İsviçre başta olmak üzere, Hollanda, Belçika gibi Avrupa ve Lübnan gibi Asya ülkelerinde ise parlamenter rejim uygulamaları çoğulculuk esasına göre yaygınlık kazanmıştır. II. Yarı-başkanlık rejimini esas popüler hale getiren uygulama 1958 yılında kabul ettiği Beşinci Cumhuriyet anayasası ile Fransa olmuştur. III. Yarı-başkanlık rejimleri parlamenter rejimlerle başkanlık rejimlerinin bir karması görüntüsünde olan melez rejimler olup yalnızca cumhuriyet ile yönetilen sistemlerde kullanılabilirler. IV. Hükümet kuvvetlerinin birbirinden bağımsız, eşit güçle birbirlerini dengeleyen ve denetleyen, onların uzlaşması durumunda yönetimin sağlandığı, uzlaşmadıkları durumda da yönetimin mümkün olmadığı bir demokrasi uygulaması Amerika Birleşik Devletleri ve diğer ülkelerde başkanlık rejimi olarak adlandırılmaktadır. Yukarıdaki ifadelerden hangisi ya da hangileri doğrudur?

I. Tek parti rejimi veya hükümeti siyaset biliminde sadece tek bir partinin meşru olarak mevcut olabildiği ve iktidara sahip olduğu rejimlere verilen addır. II. Yarı-başkanlık rejimlerinin Doğu Avrupa’ya doğru yayılması 1990’larda Soğuk Savaşın bitmesiyle birlikte başlamış bir süreçtir. III. Otoriter rejimler büyük çoğunluğunun kitlesel halk desteğine dayandığı savını güçlendirmek için kitlesel seferberlik yaratacak yapılar olan siyasal partiler, dernek ve kuruluşları kullanırlar. IV. Otoriter rejimler arasında özellikle askeri darbelerle kurulan ve cunta hükümetleri tarafından sürdürülen uygulamalara Latin Amerika, Asya, Orta Doğu ve Afrika’da yirminci yüzyıl boyunca çok sayıda rastlanmıştır. Yukarıdaki ifadelerden hangisi ya da hangileri doğrudur?