KARŞILAŞTIRMALI SİYASAL SİSTEMLER

Federal devlet sistemleri konfederasyon gibi merkezi hükümeti pek zayıf olan bir tasarımla, üniter devlet gibi merkezi hükümeti müthiş güçlü bir yapının arasında bir yerdedir.

Kamu yönetimi sanatı içeriğinde önermelerden oluşan, ancak farklı siyasal sistemler ve kültürlerde yapılan gözlemlerden derlenen ‘Prens’ adlı kitabın yazarı "Machiavelli" dir.

"Toplumdaki her kültürel, ideolojik, hukuki, siyasal olgular; ekonomik ilişkiler tarafından belirlenir" görüşünü savunan kuram Bağımlılık Kuramıdır.

Karar alma sürecinde, siyasal yapılar arasında karşılıklı etkileşimle ve hatta bağımlılıkla sağlanan bütüne Siyasal Sistem adını vermekteyiz.

Fikir, örgütlenme, haber alma ve muhalefet özgürlüğü kısıtlı olduğu veya bulunmadığı, yönetenlerin siyasal yetkeleri belirlemelerinin söz konusu olmadığı rejimlere Otoriter Rejim adı verilir.

Hükümet kuvvetlerinin birbirinden bağımsız, eşit güçle birbirlerini dengeleyen ve denetleyen, onların uzlaşması durumunda yönetimin sağlandığı, uzlaşmadıkları durumda da yönetimin mümkün olmadığı bir demokrasi uygulaması olan, başlıca Amerika Birleşik Devletleri’nde uygulanan sistemin adı Başkanlık Sistemidir.

Genellikle tek bir etnik topluluktan oluştuğu fikri genel kabul gören ulus-devletler iktidar kullanımı için oluşturdukları tasarımları merkezde iktidarı yoğunlaştıran,tek ve standart uygulama olan,mutlak eşitlik esasına göre kural,yasa,yönetmelik vs. siyasal kararlar üreten ve düzenlemeler yapan devlet sistemine Üniter Devlet adı verilir.

"Westminster" olarak bilinen demokrasi çeşidi Çoğunlukçu Demokrasidir.

Ulus-devletin örgütlenme biçimleri, temel kurumları, bu kurumların iç işleyişini belirleyen yazılı ve yazısız kurallar ile bu kurumların birbirleriyle ilişkileri Siyasal Rejimini oluşturur?

Ulus-devletin örgütlenme biçimleri, temel kurumları, bu kurumların iç işleyişini belirleyen yazılı ve yazısız kurallar ile bu kurumların birbirleriyle ilşlkileri siyasal rejimlerini oluşturur. Bir siyasal rejim parçası olduğu siyasal sistemdeki temel siyasal süreç, etkileşim ve davranışlara egemen olan kurallar bütünüdür. Basitleştirecek olursak, siyasal rejim unsuru olduğu sistemde oynanan siyasal oyunun kurallarından ibarettir.

siyasal olgular, yapılar, gelişlmeler gözlemlendiğinde adeta deney benzeri koşulların varlığı saptanabilir ve bazı mantık süreçleri kullanarak ve gözlemlerimizi sınıflandırmak suretiyle bu koşullar içinden neden-sonuç ilişlkilerini ayrıştırmak mümkün olabilir.

John Stuart Mill karşılaştırma yöntemi kullanarak siyasal olay ve gelişmeleri açıklamak üzere iki yöntem ortaya koymuştur, bunlar Uyuşma ve fark yöntemleridir.

hükümet kuvvetlerinin birbirinden bağımsız, eşit güçle birbirlerini dengeleyen ve denetleyen, onların uzlaşılması durumunda yönetimin sağlandığı, uzlaşmadıkları durumda da yönetimin mümkün olmadığı bir demokrasi uygulaması Amerika Birleşik Devletleri ve diğer ülkelerde başkanlık rejimi adı ile anılmıştır.

İsviçre başta olmak üzere, Hollanda, Belçika gibi Avrupa ve Lübnan gibi Asya ülkelerinde ise parlamenter rejim uygulamaları çoğulculuk esasına göre yaygınlık kazanmıştır. Bu tür rejimde esas olan, farklılıkların eşit derecede temsil edilmesidir.

Yarı-başkanlık rejimlerinin Doğu Avrupa’ya doğru yayılması 1990’larda Soğuk Savaşın bitmesiyle birlikte başlamış bir süreçtir.

Hükümeti siyaset biliminde sadece tek bir partinin meşru olarak mevcut olabildiği ve iktidara sahip olduğu rejimlere verilen isim Tek parti rejimidir.

Karşılaştırma; Siyaseti anlamlandırabilmek ve hatta anlayabilmek için temel bir mantık yürütme sürecidir.

Mill "Karşılaştırma Yöntemi" kullanarak siyasal olay ve gelişmeleri açıklamak üzere iki yöntem ortaya koymuştur: uyuşma yöntemi ve fark yöntemi.

"Kurumsal-Yapısalcılık" büyük sömürgeci devletlerin sahip olduğu siyasal kurumların çalışma esaslarını betimleyen, onların tarihi evrilişlerini anlatan, hangi tür anayasaların bu yapılarla birlikte oluştuğunu anlatan bir içeriğe sahiptir

Yeni kurumsalcılık kurumlara özgü değerler ve yazısız kurallara (normlara) birer gözlem birimi veya değişken olarak yaklaşır. Örneğin, yasama meclislerinin çalışabilmesi için yazısız kurallar vardır. Uygarca ve kibar davranmak, nezaket, sıra ve süreye saygı göstermek başlıca örneklerdendir. Bu bilgi ile donanmış kişilerin oluşturduğu ortamlar ortama uygun davranış kalıpları gelişecek, bireyler dışlanmak gibi maliyetlere katlanmamak için nazik davranmaya dikkat etmeleri gerekecektir.