KARŞILAŞTIRMALI SİYASAL SİSTEMLER - Deneme Sınavı - 11

Liberaller ise uzun süredir Britanya’nın üçüncü partisi konumundadırlar. 1980’lerde İçi Partisi’nden ayrılan ve kendi Sosyal Demokrat Partileri’ni kurup seçim yarışllarında başarılı olmayan Sosyal Demokratlarla 1987’de birleştiklerinden beri Liberal Demokratlar üçüncü parti konumlarını sadece koruyabilmişlerdir.

İçi sınıfı on dokuzuncu yüzyılın sonunda, kadınlar ise 1920’lerden itibaren seçme ve seçilme haklarını elde etmifllerdir. Bu gelişmelere karşın seçim sistemi esas itibarıyla çoğunlukçu bir içerikte ve aynı kalmıştır.

Britanya Avrupa Ekonomik Topluluğu’na Fransa’nın engel olması nedeniyle ancak 1972’de tam üye olmuştur. Dolayısıyla kurucu üye değildir. Doğru seçenek "A"dır.

Birleşik Krallık siyasal tarihinde giderek güçlenen siyasi kurum parlamentonun alt kanadını oluşturan Avam Kamarası olmuştur.

Britanya siyasetinde Muhafazakar parti "Tory" olarak adlandırıllır.

İşçi Partisi lideri Tony Blair, “Yeni İşçi” (New Labour) hareketi ve ideolojisini ortaya koyarak 1997 yılında başbakan olmuştur.

Britanya’da kadınlar seçme ve seçilme haklarını 1020'lerde kazanmışlardır.

Birleşik Krallık, güçlü bir deniz kuvvetine ve deniz ticaret filosuna sahip olduğu için güçlü bir sanayi ülkesi haline dönmüş ve Endüstri Devrimini ilk gerçekleştiren devlet ve ekonomi haline gelmiştir. Doğru yanıt A seçeneğidir.

Birleflik Krallıkta gücü azalarak bir devlet simgesi (timsali) haline dönüşen Taç’ın temel siyasal işlevi Başbakan’ı atamak ve devleti temsil etmek, yani ulusal siyasal dayanışmanın simgesi olmaktan ibarettir. Cevap A şıkkıdır.

Britanya siyasal hayatında demokratik hayatın bir unsuru olarak seçimlerin çok uzun bir geçmişi vardır. Ancak, gelir, sınıf, cinsiyet gibi kısıtların tamamen kaldırılarak kitlesel siyasete geçilmesi yirminci yüzyıla kadar sürmüştür. İşçi sınıfı on dokuzuncu yüzyılın sonunda, kadınlar ise 1920’lerden itibaren seçme ve seçilme haklarını elde etmişlerdir. Bu gelişmelere karşın seçim sistemi esas itibarıyla çoğunlukçu bir içerikte ve aynı kalmıştır. Doğru yanıt A seçeneğidir.

1648 yılından itibaren yaşanan gelişmeler sonucunda yasama organının güçlenmesine ve zamanla Parlamento’nun alt meclisi olan Avam Kamarası’nın (House of Commons), üst meclis olan Lordlar Kamarası’nın da (House of Lords) yetkilerini ele geçirmesiyle halkın temsilcisi olarak seçilen Avam Kamarası çoğunluklarının eline geçmesiyle sonuçlanmıştır. Bu evrim 19. yüzyılın ilk yarısında büyük ölçüde tamamlanmıştır. Aynı zamanda İngiltere’de Endüstri Devrimi ile ortaya çıkan orta sınıfın da sigortacılık ve bankacılık sermayesine ve onun uzantısı olan sanayi kapitaline hükmetmeye başladığı andan itibaren tarım ekonomisinin egemenleri olan aristokrasinin de (Lordların da) gücü zayıflayarak orta sınıfa (burjuvaziye) boyun eğmesi söz konusu olmuştur. Lordlar Kamarası korunarak, tıpkı Taç gibi siyasal gücü törpülenmek suretiyle daha çok bir simgeye dönüştürülmüş, fiilen Avam Kamarası Britanya’nın meşru siyasal karar alma mercii haline dönüşmüştür. Doğru yanıt A seçeneğidir.

İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra Britanya siyaseti Muhafazakâr Parti ile İşçi Partisi arasında geçen bir rekabet ortamında şekillenmiş ve şekillenmektedir. Doğru yanıt A seçeneğidir.

1945 sonrasında dünyadaki başat konumunu hızla terk eden Birleşik Krallık yerini gönüllü olarak eski sömürgesi olan Amerika Birleşlik Devletleri’ne barışçıl bir yaklaşımla terk etmiştir. Doğru yanıt B seçeneğidir.

Sosyal refah harcamalarının piyasa ekonomisinin çalışmasını zedelemeyecek bir içerikte olmamasınaözen gösterilmiştir. Doğru yanıt A seçeneği yani piyasa ekonomisidir.

Britanya siyasi sisteminde koalisyon hükümetleri istisnai durumlardır. Çoğu zaman iktidarda bir parti hükümet vardır.

1979 yılında iktidara gelen Muhafazakar Parti 1997 yılına kadar iktidarını sürdürmüştür. Doğru yanıt D seçeneğinde verilmiştir.

Britanya'nın AB'ne üye olmasına karşı çıkan ülke Fransa'dır.

Büyük Britanya adası üzerinde güneyde İngiltere, Kuzey’de İskoçya, Batı’da Galler ve ayrı bir ada olan İrlanda’nın kuzeyinde Kuzey İrlanda olarak dört büyük bölgeden oluşmuştur.

19. yüzyılda Bagehot tarafından yazılmış olan The English Constitution (1867) adlı çalışma bu alandaki ilk derli toplu anlatımla Birle­şik Krallığın siyasal rejimini betimleyen ve Ame­rikan başkanlık rejimi ile karşılaştıran bir içerik­tedir. Bugüne kadar da Walter Bagehot’un bu çalışması Britanya siyasal rejimini anlamak için kullanılan temel eser işlevi görmüştür.