KARAR MODELLERİ

Karar ağacı, tek aşamalı ya da çok aşamalı karar verme problemlerinde kullanılabilen ve problemde yer alan tüm öğeleri geometrik sembollerle temsil eden grafiksel bir karar tekniğidir.

Doğru yanıt B seçeneğidir.

Karar Ağacı oluşturulurken, yatay doğrultuda soldan sağa doğru bir yön izlenir.

Doğru yanıt A seçeneğidir.

Standart karar ağacı yaklaşımında şans dalları üzerinde yer verilen ondalıklı sayılar bu olasılıkları ifade eder. Bir şans düğümünün tüm çıktılarına ilişkin olasılıkların toplamı 1 olmalıdır. 

Doğru yanıt A seçeneğidir.

Sonuç bitiş düğümünde ortaya çıkan parasal tutardır. Net kâr ya da yatırımın geri dönüşüolarak da adlandırılabilen sonuç toplam gelirle maliyetler arasındaki farktır. Sonuç pozitif veya negatif olabilir. Pozitif sonuç net kâra, negatif sonuç net maliyete eşdeğerdir. 

Doğru yanıt D seçeneğidir.

Karar ağacının öğeleri, karar düğümü, şans düğümü, bitiş düğümü, dal, sonuç ve olasılık biçiminde sıralanır. Karar probleminin çözüm sürecinde beklenen değerler hesaplanarak karar ağacına eklenir.

Karar ağacı üzerinde kare şekliyle gösterilen karar düğümü, karar değişkenini temsil eder. Karar verici, karar düğümünde en az iki seçenek arasından bir seçim yaparak karar verir.

Karar ağacı üzerinde daire şekliyle gösterilen şans düğümü, rassal değişkeni (şans değişkeni) temsil eder. Şans düğümü en azından iki olası sonucu gösterir. Karar ağacında belirli olasılıklarla belirli değerleri alabilen olayları simgeler.

Bitiş düğümü karar ağacında kısa düşey çizgi ile gösterilir. Bitiş noktasını varış düğümü olarak kabul eden dal için nihai sonucu belirtir. Problemin karar veya maliyet yapılı olmasına göre bu nokta üzerinde toplam kâr veya maliyet gösterilir. Karar ya da şans dalından sonra bir bitiş düğümü varsa, bitiş düğümüne bağlanan dal, aynı zamanda bir bitiş dalı olur. Karar vericinin bu noktaya ulaşırken izlediği yol ise senaryo olarak adlandırılır.

Karar ağacı üzerinde düğümleri birbirine bağlayan çizgilere dal adı verilir. Bir karar düğümünün sağından çıkan çizgiye karar dalı denirken, bir şans düğümünün sağından çıkan çizgi şans dalı olarak adlandırılır.

Bayes teoremi, 18. yüzyılda Thomas Bayes tarafından geliştirilen ve karar vermede çok önemli yeri olan sayısal bir analiz tekniğidir. Klasik karar kuramında da kullanılmasına rağmen Bayes teoreminin gerçek yerinin modern istatistik karar kuramı olduğu ileri sürülebilir.

Başarısızlık olasılığının olduğundan daha yüksek belirlenmesi yüksek maliyetli tedbirlerin alınması sonucunu doğurabilecektir.

Karar ağacı üzerinde kare şekliyle gösterilen karar düğümü, karar değişkenini temsil eder.

Karar ağacı üzerinde daire şekliyle gösterilen şans düğümü, rassal değişkeni (şans değişkeni) temsil eder.

Bitiş düğümü karar ağacında kısa düşey çizgi ile gösterilir. Bitiş noktasını varış düğümü olarak kabul eden dal için nihai sonucu belirtir. Problemin karar veya maliyet yapılı olmasına göre bu nokta üzerinde toplam kâr veya maliyet gösterilir.

Karar ağacı üzerinde düğümleri birbirine bağlayan çizgilere dal adı verilir.Bir karar
düğümünün sağından çıkan çizgiye karar dalı denirken, bir şans düğümünün sağından
çıkan çizgi şans dalı olarak adlandırılır.

Net kâr ya da yatırımın geri dönüşü olarak da adlandırılabilen sonuç, toplam gelirle maliyetler arasındaki farktır.

Standart karar ağacı yaklaşımında şans dalları üzerinde yer verilen ondalıklı sayılar olasılıkları ifade eder.

Karar Ağacı oluşturulurken yatay doğrultuda soldan sağa doğru bir yön izlenir.

Karar ağacı oluşturulurken soldan sağa doğru bir akış izlenmekte iken çözüm sürecinde ise işlemler tersine, sağdan sola doğru yürütülmektedir.

Bayes teoremi, 18. yüzyılda Thomas Bayes tarafından geliştirilen ve karar vermede çok önemli yeri olan sayısal bir analiz tekniğidir. Klasik karar kuramında da kullanılmasına rağmen Bayes teoreminin gerçek yerinin modern istatistik karar kuramı olduğu ileri sürülebilir.