aofsorular.com
YBS403U

KARAR MODELLERİ

3. Ünite
Soru 1
Risk ortamında karar verme süreci ile karşı karşıya kalan karar verici, eğer tüm doğal durumlar üzerinden hesaplama yapmak yerine ortaya çıkma şansı bir başka ifadeyle gerçekleşme olasılığı en yüksek olan doğal duruma göre hareket ederse, …………………………… göre karar vermiş olur.

Yukarıdaki boşluğa aşağıdaki kavramlardan hangisi gelmelidir?

Soru 2
Bir karar vericinin karar probleminde kabul edebileceği en düşük katkı ya da katlanabileceği en yüksek maliyet değeri ……………………… olarak nitelendirilir.

Yukarıdaki boşluğa aşağıdaki kavramlardan hangisi gelmelidir?

Soru 3
Risk ortamında karar verme ile ilgili olarak aşağıda verilenlerden hangileri doğrudur?

I. Risk ortamında karar verme sürecinde, strateji tablosu içerisinde yer alan tüm doğal durumların gerçekleşme şansına ilişkin bir olasılık değerinin mutlaka belirlenmesi gerekmektedir.
II. Karar verici doğal durumların ortaya çıkma olasılıklarını biliyorsa risk ortamında karar veriyordur.
III. Olasılık değerleri 0 ile 1 arasında değerler almaktadır.
IV. Ortaya çıkma olasılığı düşük olan bir doğal durum için yüksek bir olasılık değerinin atanması, karar vericinin kararının yanlış olmasına neden olacaktır.

Soru 4

Yukarıda verilen eşitlik, risk ortamında karar verme ölçütlerinden hangisine aittir?

Soru 5
Hırs düzeyi ölçütüyle ilgili olarak aşağıda verilenlerden hangileri doğrudur?

I. Bir karar vericinin bir karar probleminde kabul edebileceği en düşük katkı ya da katlanabileceği en yüksek maliyet değerine hırs düzeyi denir.
II. Hırs düzeyi ölçütünde kazancı en büyükleme veya maliyeti en küçükleme söz konusu değildir.
III. Hırs düzeyi ölçütüne göre karar verirken kazanç yapılı problemlerde öncelikle her bir strateji için elde edilebilecek kazancın önceden belirlenen hırs düzeyine eşit veya daha fazla olması olasılıklarını belirler.
IV. En büyük olasılık değerine sahip strateji en iyi strateji olarak seçilir.

Soru 6
I. En büyük olasılık ölçütü, hesaplaması en kolay ölçütlerden biri olmakla beraber yalnızca bir tek doğal durumu göz önüne alması nedeniyle diğer ölçütlere göre daha zayıf bir karar verme ölçütüdür.
II. Karar problemi maliyet yapılı ise en yüksek olasılığa sahip doğal durum sonuçları içinde en küçük değeri veren karar alternatifi, en iyi karar olarak belirlenir.
III. Bir olayın olasılığının düşük olması bu olayın gerçekleşmeyeceği (doğal durumun ortaya çıkmayacağı) anlamı taşımaz.
IV. Karar problemi kazanç yapılı ise en yüksek olasılığa sahip doğal durum için karar alternatiflerinin sonuç değerlerinden en yükseğini veren karar alternatifi, en iyi karar olarak kabul edilir.
Soru 7
Hırs Düzeyi ölçütü ile ilgili olarak aşağıda verilenlerden hangileri doğrudur?

I. Bir karar vericinin karar probleminde kabul edebileceği en düşük katkı ya da katlanabileceği en yüksek maliyet değeri hırs düzeyi olarak nitelendirilir.

II. Hırs düzeyi ölçütünde kazancı en büyükleme veya maliyeti en küçükleme söz konusudur.

III. Kazanç yapılı problemlerde öncelikle her bir strateji için elde edilebilecek kazancın önceden belirlenen hırs düzeyine eşit veya daha fazla olması olasılıkları belirlenir.

IV. Birden fazla stratejinin hırs düzeyini karşılaması söz konusu ise en büyük olasılığa karşılık gelen strateji karar verici tarafından benimsenir.

V. Her bir strateji için öncelikle P (Kazanç ≤ HD) veya P (Maliyet ≥HD) olasılıkları belirlenir.

Soru 8
I. Karar problemi kazanç yapılı ise en yüksek olasılığa sahip doğal durum için karar alternatiflerinin sonuç değerlerinden en yükseğini veren karar alternatifi, en iyi karar olarak kabul edilir.
II. En büyük olasılık ölçütü, hesaplaması en kolay ölçütlerden biri olmakla beraber, yalnızca bir tek doğal durumu göz önüne alması nedeniyle, diğer ölçütlere göre daha zayıf bir karar verme ölçütüdür.
III. Karar verici karar problemine ilişkin doğal durumların ortaya çıkma olasılıklarını biliyorsa risk ortamında karar verme söz konusudur.
IV. Risk ortamında karar verme durumunda olan bir karar verici, en iyi beklenen değer ölçütü, en büyük olasılık ölçütü ve hırs düzeyi ölçütlerinden yararlanarak karar verebilir.
Yukarıda verilen öncüllerden hangileri doğrudur?
Soru 9
Her bir karar alternatifinde yer alan sonuçlar ilgili doğal durum olasılıkları ile çarpılır, daha sonra bu çarpım değerleri her satır için toplanarak ilgili karar alternatifi için beklenen kazanç veya maliyet değeri hesaplanmış olur.’

Yukarıda verilen formülün ifadesi hangi karar ölçütüne aittir?

Soru 10
Karar verici bu ölçüte göre karar verirken, kazanç yapılı problemlerde öncelikle her bir strateji için elde edilebilecek kazancın önceden belirlenen hırs düzeyine eşit veya daha fazla olması olasılıklarını belirler. Bahsedilen ölçüt aşağıdakilerden hangisidir?
Soru 11
i. İyimserlik ölçütü

ii. En iyi beklenen değer ölçütü

iii. Hırs düzeyi ölçütü

iv. Kötümserlik ölçütü

Yukarıda sıralananlardan hangileri risk altında karar verme durumunda olan karar vericinin kullanabileceği ölçütler arasındadır?

Soru 12
Maliyet yapılı bir karar verme probleminde dört doğal durum tanımlanmıştır. Bu doğal durumlardan ilk üçünün ortaya çıkma şansları sırasıyla D1 (P(D1)=0,10), D2 (P(D2)=0,20), D3 (PD3)=0,40) iken dördüncü doğal durum D4' ün ortaya çıkma şansı nedir?
Soru 13
D1 (P(D1)=0,20)

D2 (P(D2)=0,35)

D3 (P(D3)=0,35)

Alternatif 1

30

35

50

Alternatif 2

22

38

43

Alternatif 3

42

33

26

Alternatif 4

33

28

35

Alternatif 5

64

39

39

Beş farklı alternatifin 3 farklı doğal durum altında getirileri verilmiştir. Karar verici en büyük olasılık ölçütüne göre hangi alternatifi seçmelidir?

Soru 14
Aşağıdaki karar ölçütlerinden hangisinde karar verici kazancı en büyükleme veya maliyeti en küçükleme yerine kabul edebileceği en düşük katkı ya da katlanabileceği en yüksek maliyet değerini dikkate alır?
Soru 15
5 Alternatif 4 doğal durumun tanımlandığı kazanç yapılı bir karar probleminde hesaplanan beklenen kazanç değerleri sırasıyla A1(Alternatif 1)= 25, A2(Alternatif 2)= 38, A3(Alternatif 3)=45, A4(Alternatif 4)=31, A5(Alternatif 5)=29 ise en iyi beklenen değer ölçütüne göre karar verici hangi alternatifi seçmelidir?
Soru 16
5 Alternatif 5 doğal durumun tanımlandığı maliyet yapılı bir karar probleminde hesaplanan beklenen maliyet değerleri sırasıyla A1(Alternatif 1)= 150, A2(Alternatif 2)= 180, A3(Alternatif 3)=170, A4(Alternatif 4)=310, A5(Alternatif 5)=190 ise en iyi beklenen değer ölçütüne göre karar verici hangi alternatifi seçmelidir?
Soru 17
5 alternatif ve 4 doğal durumlu kar yapılı bir karar problemi tanımlanmıştır. Problemin çözümünde öncelikle her bir alternatifin hırs düzeyini karşılama olasılığı belirlenmiştir. Bu olasılıklar her bir alternatif için hesaplanmıştır. Alternatif 2 için bu oran 0,50 olarak hesaplanmıştır. Aşağıdakilerden hangisi karar problemi için doğru ifadeyi içerir?
Soru 18
5 alternatif ve 5 doğal durumlu maliyet yapılı bir karar problemi tanımlanmıştır. Problemin çözümünde öncelikle her bir alternatifin hırs düzeyini karşılama olasılığı belirlenmiştir. Bu olasılıklar her bir alternatif için hesaplanmıştır. Alternatif 5 için bu oran 0 olarak hesaplanmıştır. Aşağıdakilerin hangisi karar problemi için doğru ifadeyi içerir?
Soru 19
Bir karar probleminde ortaya çıkması mümkün 3 farklı doğal durum ve 5 alternatif tanımlanmıştır. Aşağıda verilen değerlerden hangisi bu doğal durumun ortaya çıkma olasılığı olamaz?
Soru 20
Kar yapılı bir karar problemi ile karşı karşıya olan bir karar verici hırs düzeyi ölçütüne göre karar verecektir. Karar verici kabul edebileceği kâr için alt limiti 1200 TL olarak belirlemiştir. Karar verici aşağıdaki ifadelerden hangisi yardımıyla karar verir?