KARAR DESTEK SİSTEMLERİ

NSAT fonksiyonu sayıyı yuvarlamaksızın, ondalık kısmının atılmasıyla bir tamsayı elde etmek için kullanılabilir. Doğru cevap C'dir.

Olasılık parametresi, verilen dağılımla ilgili 0 ve 1 arasında bir sayıdır. Doğru cevap D'dir.

Senaryo Yöneticisi, 32 girdi hücresine kadar, çeşitli değer veya senaryo ve birçok çıktı hücresinin sonucundaki değişiklikleri gözlemlemeye imkân vermektedir. Doğru cevap B'dir.

1 ve n arasında sayılar, =TAMSAYI(S_SAYI_ÜRET()*(n-1)+1 ile elde edilir.  (8-1)+1= 8 elde edilecek en büyük sayıdır. Doğru cevap E'dir.

Veri tabloları, girdilerdeki değişiklikler karşısında çıktıların nasıl değiştiğini gözlemek için kullanılmaktadır. Veri tabloları, bir problemin bazı girdi ve çıktıları için fonksiyon veya formül içeren hücrelere atıa bulunmak için işlem tablolarını kullanmaktadır. Örneğin, girdiniz satış fiyatı ve çıktınız kâr olsun. Girdi hücresi, sayısal değerler içermekte, fakat çıktı hücresi ürün başına kâr değeri ve satılan miktara dayalı kârı hesaplayan bir formülü içermektedir.

Veri tablolarının kullanılabilmesi için ilk olarak işlem tablosunun hazırlanması gerekir. Bu amaçla, girdilerin ve çıktı değerlerin yer alacağı hücreler belirlenir. Bu hücreler, değerleri veya formülleri içerebilir. Bu hücreleri, kolay kullanılabilecek referans bir ad ile tanımlayabilirsiniz. Daha sonra analiz etmek istediğiniz farklı girdi değerlerinin listesini hazırlayarak, denemeler yapabilirsiniz.

Excel menüsünden Veri → Veri Araçları → Durum Çözümleyici açılır penceresinden Veri Tablosu’nu seçiniz. Bu sefer, hem Satır giriş hücresi hem de Sütun giriş hücresi seçilecektir. Satır giriş hücresi, girdilerin ve çıktıların başlangıç listesinde B4 hücresinde yer alan çiçek satan mağaza sayısı olacaktır. Sütun giriş hücresi, daha önce olduğu gibi çiçek satış fiyatını gösteren B6 hücresidir.

İşlem tablolarının hazırlığı için kullanılan Senaryo Yöneticisi, Veri Tabloları’ndan daha basittir. Bütün gerekli olan, girdilerin veya çıktıların yer alacağı başlangıç listesinin hazırlanmasıdır. İlgili hücrelere, uygun veri değeri ve formül bilgisi girilmelidir. Senaryo Yöneticisi diyalog penceresini görmek için işlemtabloları menüsünden Veri → Veri Araçları → Durum Çözümleyici açılır penceresinden Senaryo Yöneticisi seçilir. Bir senaryo oluşturmak için sadece Ekle tuşunu tıklayın. Refere edilen bu hücre, işlemtablosu hazırlanırken oluşturulan girdilerin listesi olmalıdır. Bu aşamada ayrıca, Senaryo adlandırılması yapılmalıdır.

S_SAYI_ÜRET ve RASTGELEARALIK fonksiyonları, rassal sayıları üretmek için kullanılmaktadır. S_SAYI_ÜRET fonksiyonu, herhangi bir parametreye sahip değildir. S_SAYI_ÜRET fonksiyonu, 0 ve 1 arasında rassal olarak seçilen kesirli sayıları geri döndürür. S_SAYI_ÜRET formülü vardır.

S_SAYI_ÜRET ya da RASTGELEARADA fonksiyonu kullanıldığında, çalışma sayfasında her işlem gerçekleştirildiğinde üretilen sayılar değişecektir. Tablo oluşturulduktan sonra, aynı çalışma sayfasında daha sonra yeni metin veya veri diğer hücrelere yazılırsa, gösterilen başlangıç rassal sayılar ilgili aralıkta yeni rassal sayıları otomatik olarak hesaplayacaktır. Otomatik yeniden hesaplamayı önlemek amacıyla, Dosya → Seçenekler → Formüller → Çalışma Kitabı Hesaplaması adımında El ile seçeneğini tercih ediniz. Eğer gerekliyse rassal sayıları hesaplamak için F9 tuşunu kullanınız.

Modeldeki mantığın doğru olup olmadığını rassal sayılardan dolayı kontrol etmek zor olabilir. Bunun nedeni, oluşturulan belirli rassal sayılara bağlı olarak genellikle farklı çıktı değerlerinin elde edilmesidir. Bu yüzden, kurulan mantığın sadece doğru olup olmadığını kontrol etmek amacıyla, zaman zaman rassal girdiler için iyi seçilmiş sabit değerler girmek iyi olabilir

Zaman zaman hazırladığınız veri tablolarında değerler, çalışma içerisinde sabit olabilir. Bu bir şeyleri yanlış yaptığınız anlamına gelir. Buna karşın büyük bir olasılıkla problem hesaplama ayarlarından kaynaklanmaktadır. Bunun kontrol etmek amacıyla, Formüller sekmesinde, Hesaplama Seçenekleri aşağıya açılır oku tıklayınız. Eğer varsayılan ayarlama, Otomatik değilse, Hesaplama bölümünde yer alan Şimdi Hesapla butonunu veya veri tablosu hesaplamasını doğru bir şekilde yapmak için F9 tuşunu tıklayınız (Şimdi Hesapla ve F9 tuşu çalışma sayfasındaki her şeyi yeniden hesaplayacaktır. Hesaplama Tablosu seçeneği yalnızca aktif sayfada yeniden hesaplama yapar). Veri Tabloları Dışında Otomatik seçeneğinin var olmasının bir gerekçesi vardır. Karmaşık benzetim modeli içeren veri tabloları için yeniden hesaplama süresi çok fazla zaman alabilir. Varsayılan ayarlama seçeneğinin aktif olduğu durumda, çalışma sayfasında herhangi bir şey değiştirildiğinde hesaplamalar yeniden yapılır. Bu yüzden Formüller → Hesaplama Seçenekleri yana açılır penceresinde Veri Tabloları Dışında Otomatik seçeneğinin seçili olması durumunda veya Hesapla butonlarından biri veya F9 tuşu tıklanmadığında, veri tablolarında yeniden hesaplama yapılmayacaktır. Buna karşın, boş bir hücre seçiliyken Sil (Delete) tuşu tıklanarak model yeniden çalıştırılabilir.

Benzetim–tabanlı bir karar destek modelinde, bir sistem için kurulmuş model çalıştırılarak istenilen eniyi çıktı değeri için eniyi girdi değerleri tespit edilmektedir. Model içerisinde verilerin analizinde veya belli bir mantık içerisinde yapılmak istenen işlemler, işlemtablolarının sunuduğu fonksiyonlar ile kolay bir şekilde yapılabilmektedir. Bu fonksiyonlara örnek olarak şunlar verilebilir: Rasgele sayı üreteci, belirtilen sayılar arasında rasgele sayı üreteci, birikimli beta olasılık işlevi, binom dağılımının olasılığı, bir değer kümesinin enküçük ve enbüyük değeri, belli bir aralık için ortalama değer. Bununla birlikte, elde edilen çıktılar tablo haline getirildikten sonra grafik olarak raporlanması ve çıktıların diğer karar vericilere sunulması konusunda işlemtabloları birçok araç sunmaktadır

Karar vericiler, küreselleşmeye bağlı olarak örneğin aynı ürünü üreten bir ürün bazında tüm ülkeler ile rekabet içerisindedir. Karar verici, geleceğe dönük planlama ve planların uygulamaya geçmesi sürecinde elindeki verileri kullanarak, vereceği sipariş ve buna bağlı yatırımları farklı senaryolar ile detaylı bir şekilde analiz etmek için işlemtablolarının sahip olduğu benzetim araçlarını kullanabilir. Karar verici, yapılan öngörüler ve farklı senaryoların analizi ile gelecek için doğru kararlar vererek, işletmenin işlevlerini sürdürebilmesini sağlayabilir. Özellikle karara ilişkin bazı parametrelerinin ancak olasılık dağılımları ile modellenebildiği problemlerde senaryo analizi ve benzetimin sunacağı çözümler yöneticiler için önemli bir yere sahiptirler.

Karar verici, gelecek ile ilgili senaryoları dikkate alırken öngörüler ve farklı senaryoların analizi ile gelecek için doğru kararlar vererek, işletmenin işlevlerini sürdürebilmesini sağlayabilir. Özellikle karara ilişkin bazı parametrelerinin ancak olasılık dağılımları ile modellenebildiği problemlerde senaryo analizi ve benzetimin sunacağı çözümler yöneticiler için önemli bir yere sahiptirler.

32 girdi verisine kadar değişiklik yapılmasına ve sonuçlarının karşılaştırmalı bir tablo ile değerlendirilmesine imkân vermektedir.

Çift yönlü veri tablosudur.

Eniyi sipariş miktarı, 120’dir.

Birim maliyeti ve toplam kârı karşılaştıran tek yönlü veri tablosu

Birim maliyet, kâr oranı ve toplam kârı karşılaştıran çift yönlü veri tablosu