KARAR DESTEK SİSTEMLERİ

Amaç fonksiyonu hücresi: Çözücü (Solver) sistematik bir şekilde, amaç fonksiyonu hücresinde yer alan değeri eniyilemek için değişken hücrelerdeki değerleri değiştirir. Bu hücrenin, doğrudan veya dolaylı bir şekilde formüller aracılığıyla değişken hücrelerle arasında bağlantı olması gerekir.

Toplu veya bütünleşik (aggregate) planlama modeli

Bütünleşik Planlama Modeli için Değişkenler ve Kısıtlarla ilgili olarak yer alan ifadelerden "V. Üretimden sonra eldeki stok miktarı = Üretim miktarı"  doğru değildir. Çünkü stok miktarı. üretim ile değil üretim fazlasıyla fazlasıyla ilgilidir.

Doğrusal programlama modeli, aynı dönem içerisinde hem işçi almayı hem de işçi çıkarmayı, her ikisinin de ayrı bir maliyeti olduğu için engelleyecektir. Bir dönem içerisinde ya işe işçi alınacak ya da işten işçi çıkarılacaktır.

Stok maliyetini ve talebi karşılayamama maliyetini doğru bir şekilde hesaplamasına rağmen, EĞER fonksiyonu amaç değeri hücresini, değişken hücrelerin doğrusal olmayan fonksiyonu yapar.

Hücreler yerine satırlar kullanma diye bir şey söz konusu değildir.

Sağ taraf sabitleri, mevcut kaynak miktarını gösteren, problemdeki kısıt denklemlerinin sağ tarafında yer alan değerlerdir. Örneğin, sedan araba üretmek için kullanılabilir toplam işgücü saati.

Karar değişkeni bir karar probleminde kontrol edilebilir durumları temsil eden ve modelin çözülmesi­ ­ile değerleri­ belirlenecek olan değişkendir. Parametreler, kontrol edilemeyen sabit değerli katsayılardır. Parametreler, teknolojik katsayılar ve sağ taraf sabitleri olarak iki alt başlıkta incelenebilir. Teknolojik katsayılar, modeldeki her bir faaliyet için gerekli kaynak miktarıdır. Sağ taraf sabitleri ise mevcut kaynak miktarını gösteren, problemdeki kısıt denklemlerinin sağ tarafında yer alan değerlerdir. Bununla birlikte bir modeldeki­ karar değişkenler­ ve karar değişkenler­­le parametreler arasındaki­ ­ilişkiyi gösteren ifade kısıt olarak tanımlanmaktadır? Dolayısıyla doğru cevap B’dir.

Eniyileme problemlerinin işlemtablosunda eniyi değeri araştırılırken temel olarak izlenen iki adım vardır. Birinci adım, model geliştirme aşaması olarak adlandırılmaktadır. Bu aşamada, amaç fonksiyonunun ne olacağına, karar değişkenlerinin ve kullanılması gereken kısıtların neler olacağına ve bunların birbirleriyle nasıl uyum içerisinde olacağına karar verilir. İşlemtablosunda bir model geliştirirken, uygun hücre formülleriyle tüm değişkenler birbiri ile ilişkilendirilmelidir. Herhangi bir eniyileme modelinin ikinci aşaması, eniyi değeri bulma aşamasıdır. Eniyi değerin bulunması aşamasında Çözücü ’ye (Solver) amaç fonksiyonu hücresinin, karar değişkenlerin değer alacağı değişken hücrelerin yeri ve modelin türüne ait bilginin (doğrusal, doğrusal olmayan veya tamsayı model) tanımlanması gerekir. Bununla birlikte eniyi değeri bulma aşaması değil model geliştirme aşaması enfazla çaba ve zaman gerektiren aşamadır.

İşlemtablosunda çözülen doğrusal programlama modellerin genel olarak bileşenleri­ girdiler, değişken hücreler, amaç fonksiyonu hücresi ve kısıtlardır. Bununla birlikte Değişken hücreler İşlemtablosu modellerinde karar değişkeni için x gibi değişken isimlerinin kullanımı yerine bir dizi belirli hücre tanımlanır ve kullanılır. Bu değişken hücrelerdeki değerler, amaç fonksiyonunu eniyilemek için değişebilir. Bu hücrelerin, serbest bir şekilde değer almasına izin verilmelidir. Ayrıca değişken hücrelerde, herhangi bir formül olmamalıdır. Dolayısıyla doğru cevap E’dir.

Çözücü Parametreleri diyalog kutusunun ilgili bölümlerini sırasıyla şöyledir:

Dolayısıyla doğru cevap C' dir.

Bu tür problemler için gerekli bir girdi sayısı vardır. Bunlar arasında başlangıç stok miktarı, stok tutma maliyeti, talepler, mevcut işçi sayısı, bir işçiyi işe alma ve işten çıkarma maliyeti ve birim üretim maliyetidir. Kısıtlar girdiler arasında yer almaz. Dolayısıyla doğru cevap C’dir.

Çok değişkenli bir modelin kurulmasında üretim kapasitesi ve fazla mesai saati limitleri içerisinde kalan ve tahmin edilen talepleri vaktinde karşılayan enküçük maliyeti bulmak amaçlanır. Diğer bir ifadeyle amaç fonksiyonu üretim, stok, normal mesai, fazla mesai, ise isçi alma ve isten çıkarma maliyetlerinin toplamının enküçüklenmesinden oluşmaktadır Dolayısıyla doğru cevap D’dir.

Çok değişkenli modellemenin en zor kısmı, hangi değişkenin karar değişkeni olarak seçileceğini ve hangi değişkenlerin bu karar değişkenlerinden tespit edileceğini belirleyebilmektir. Dolayısıyla doğru cevap A’ dır.

Birçok durumda, müşterinin talebi daha sonraki bir tarihte karşılanmaktadır ve talebin sonradan karşılanması için birçok modelleme yaklaşımı vardır. Bununla birlikte müşteri talebinin sonradan karşılanmasına izin veren modelde Eğer fonksiyonu kullanılarak işlem yapılmaktadır. Dolayısıyla doğru cevap D 'dir.

Eğer mümkünse eniyileme modellerinde bu düzgün olmayan fonksiyonlardan kaçınmak en uygun olanıdır. Eğer bunları kullanırsanız, burada yapıldığı gibi farklı başlangıç çözüm değerleri ile birlikte Çözücü’yü birçok kez çalıştırmalısınız. Bununla birlikte, bulduğunuz değerin hala eniyi çözüm olacağının garantisi yoktur. Dolayısıyla doğru cevap E’ dir.

Karar değişkeni bi­r karar probleminde kontrol edilebilir durumları temsil eden ve modelin çözülmesi ile değerler­i belirlenecek olan değişkendir. Dolayısıyla doğru cevap B’ dir.

Parametreler, kontrol edlemeyen sabit degerli katsayılardır. Örneğin, bir adet sedan araba satışından elde edilecek kâr. Parametreler, teknolojk katsayılar ve sağ taraf sabitleri olarak iki alt başlıkta incelenebilir. Doğru Cevap B'dir.

Kısıt, br modeldeki karar değişkenleri ve karar değişkenler ile parametreler arasındak iilişkiyi gösteren ifadedir.

Eniyleme problemlerinin işlem tablosunda eniyi değer araştırılırken temel olarak  izlenen iki adım vardır. Birinci adım, model geliştirme aşaması olarak adlandırılmaktadır. Bu asamada, amaç fonksyonunun ne olacağına, karar değiskenlernn ve kullanılması gereken kısıtların neler olacağına ve bunların birbirleriyle nasıl uyum içerisinde olacağına karar verilir. Doğru cevap B'dir.