KARAR DESTEK SİSTEMLERİ - Deneme Sınavı - 8

Hedef belli bir değerin altında kalmak olduğundan hedef kısıtı <= olarak tanımlanır. s1+ değişkeninin sıfırdan büyük değer alması istenmez. Amaç fonksiyonu ise enk z= s1+ biçiminde yazılır. Bu nedenle doğru cevap D seçeneğidir.

Hedef tam olarak belli bir değerin üzerine çıkmak ise hedef kısıtı = olarak tanımlanır ve ne s2+ değişkeninin ne de s2- değişkeninin pozitif değer alması istenmez. Amaç fonksiyonu ise enk z= (s2-)-(s2+) şeklinde oluşturulur. Bu nedenle doğru cevap E seçeneğidir.

Hedef belli bir değerin üzerine çıkmak ise hedef kısıtı >= olarak tanımlanır ve s3- değişkeninin pozitif değer alması istenmez. Amaç fonksiyonu ise enk z= s3- şeklinde oluşturulur. Bu nedenle doğru cevap A seçeneğidir.

İlk hedef >= olduğundan amaç fonksiyonu enkz= s1- biçiminde yazılır. İkinci hedef = olduğundan amaç fonksiyonu enkz= (s2-)+(s2+) biçiminde oluşturulur. Üçüncü hedef de <= olduğu için amaç fonksiyonu ise enkz= s3+ olarak yazılır. Üçüncü hedef de diğerlerinden dört kat önemli olduğundan üçüncü hedefin ağırlığına 0,8 dersek diğer hedeflerin ağırlığı ise 0,2 olur. Amaç fonksiyonu bunlar dikkate alındığında tekrar oluşturulursa; enkz= (0,2s1-)+0,2((s2-)+(s2+))+0,8s3+ biçimine dönüşür. Bu nedenle doğru cevap B'dir.

İlk iki amaç en küçükleme olduğundan amaç fonksiyonu amaç fonksiyonu enkz=w1f1+ w2f2 biçiminde yazılır. Son iki amaç ise en büyükleme olduğundan amaç fonksiyonu enkz=-w3f3-w4f4 şeklinde olur. Ağırlıklı toplam amaç birleştirme yöntemi uygulandığında amaç fonksiyonu enkz= w1f1+ w2f2- w3f3- w4f4 biçiminde yazılır.

Her iki amaç da en küçükleme olduğundan ilk amaç epsilon kısıt yöntemi ile kısıta dönüştürüldüğünde elde edilen kısıt z1<=e1 biçiminde olur. Bu nedenle doğru cevap D olur.

6x2+7x3<=30 kısıtının LINGO formatında yazımı 6*x2+7*x3<=30 şeklinde olur ve bu nedenle doğru cevap E seçeneğidir.

Küresel rekabet karşısında işletmelerin başvurabileceği kurumsal çözümler şunlardır: Stratejik planlama kullanma, yeni ve yenilikçi iş modelleri kullanma, iş süreçlerini yeniden yapılandırma, işletmeler arası dayanışmalara katılma, şirket bilgi sistemlerini geliştirme, ortaklık ilişkileri geliştirme, yenileme ve yaratıcılığı yüreklendirme, müşteri hizmet ve ilişkilerini geliştirme, elektronik ticarete geçme, sipariş ve isteme göre üretim ve hizmet; iletişim,veri erişimi ve işbirliği için yeni IT kullanımı, rakiplerin planlarına çevik karşılık verme, beyaz yakalılara yönelik otomasyon, bazı kararları özellikle müşteri tarafındakileri otomasyona dönüştürme, karar vermeyi geliştirme. Bu nedenle doğru cevap E seçeneğidir.

Yönetsel amaçlar doğrultusunda seçeneklerin oluşturulmasını, anahtar başarım ölçütlerine göre değerlendirilmesini ve her bir seçeneğin ölçülebilen bütünleşik faydalarından hareketle amaca en uygun olan seçeneğin belirlenmesini gerektiren karara akılcı karar denilmektedir. Bu nedenle doğru cevap B olmaktadır.

Bir problemin yönetsel beklentilere uygun olarak bir çözüm yöntemi veya algoritmasına kavuşturulabildiği durumlarda kullanılan kararlara yapılandırılmış kararlar denilir. Bu nedenle doğru cevap A'dır.

Tümüyle karar vericinin yargısına bırakılmış kararlara yapılandırılmamış kararlar denir. Bu nedenle doğru cevap C olmaktadır.

Üretim çizelgeleme teknik düzeyde yarı yapılandırılmış karara verilebilecek bir örnektir. Bu nedenle dğru cevap D'dir.

Yaratıcı karar vericinin özellikleri şu şekildedir: başarı yönelimli, geniş açıdan bakabilen, yenilikçi, insancıl ve sanatçı, düzenli olarak yeni fikirler yaratma, geleceği öngören, fikir adamı. Bu nedenle doğru cevap A seçeneğidir.

Bir karar destek sisteminde analitik, benzetim ve optimizasyon araçlarından karar vericiyi yararlandırma işlevini yürüten modüle model yönetimi modülü denir. Bu nedenle doğru cevap B seçeneğidir.

Model tabanındaki tüm model ve çözücülerin bir kataloğu olan model yönetim modülü bileşenine model dizini denir. Bu nedenle doğru cevap C'dir.

Grup çalışmaları için gerekli işbirliği ve iletişim teknolojilerini sunan sistemlere iletişim yönelimli ve grup KDS denir. Bu nedenle doğru cevap D seçeneğidir.

İnsanın akıl yürütmesine uygun kuralları geçerli durum bilgileri ile işleme ve yorumlama yeteneğine sahip bilgi sistemlerine uzman sistemler denilir. Bu nedenle doğru cevap E seçeneğidir.

Parametreler, kontrol edilemeyen sabit değerli katsayılardır. Örneğin, bir adet sedan araba satışından elde edilecek kâr.

Kısıt, bir modeldeki karar değişkenleri ve karar değişkenleri ile parametreler arasındaki ilişkiyi gösteren ifadedir. Örneğin, kullanılabilir işgücü saati kısıtı.

Bütün kısıt koşullarını sağlayan çözüm, olurlu çözüm (feasible solution) denir.