KARAR DESTEK SİSTEMLERİ - Deneme Sınavı - 6

rakip firmadan kopyalama

KDS'nin pazarlanması

sürecin yönetimi kolaydır

onay kutuları

özet tablo oluşturma

Hedef programlama yaklaşımı, birden fazla amaç fonksiyonu olan problemler için kullanılabilecek tek çözüm yöntemi değil, yöntemlerinden birisidir.

Hedef programlamada kırılgan kısıtlar ve esnek kısıtlar olmak üzere iki tür kısıt yapısı bulunmaktadır. Kırılgan kısıtlar, kesin olarak sağlanması gereken kısıtlardır. Hedeflerle ilgili olmayan tüm kısıtlar bu gruba dahildir. Esnek kısıtlar ise, amaç fonksiyonlarının alacağı değeri – ve + yönde sapmalara izin verebilecek şekilde hedefe eşitlenmesi ile oluşturulan kısıtlarıdır.

Hedef belli bir değerin altında kalmak ise, hedef kısıtı ≤ olarak tanımlanır. s+ i değişkeninin sıfırdan büyük değer alması istenmez. Örneğin; bir ürünün toplam günlük üretim adedinin en çok 2.000 olması hedefleniyor ise, hedef kısıtı; ‘günlük toplam üretim adedi ≤ 2.000’ olarak tanımlanır ve sapma değişkenlerinin eklenmesi ile; ‘günlük toplam üretim adedi + s– 2 – s+ 2 = 2.000’ olarak yazılır.

Aynı esnek kısıta ait negatif ve pozitif sapma değişkenlerinin her ikisi birden sıfırdan büyük değer alamaz. Bu değişkenlerden biri sıfırdan büyük değer almış ise diğeri mutlaka sıfır olur. Eğer tam olarak hedef değerine ulaşılmış ise, her iki sapmada sıfır değerini alır.

Ağırlıklı toplam amaç birleştirme yöntemi, çok amaçlı problemleri tek amaçlı yapıya dönüştürmek için kullanılan en yaygın ve eski amaç birleştirme yöntemlerinden birisidir. Bu yöntemde amaç fonksiyonları, pozitif ağırlıklarla çarpılıp toplanarak tek bir amaç fonksiyonuna dönüştürülürler.

Mevcut bir uygulamayı satın alıp gerekirse modifiye etme söz konusudur.

işlev ekle kutusunun altında yer almaktadır

VAL, VSeçOrt (DAVERAGE), VSeçSay (DCOUNT) vb. işlevler bu komut yardımıyla yapılmaktadır

InputBox ve MsgBox başlıca iletişim araçlarındandır

Excel’in form bileşeni varsayılan olarak şeritte bulunmaktadır

Farklı kaynaklardan veri alma işlemi bu araç yardımıyla yapılmaktadır

Adım.1 KDS’yi Planlama, Tasarlama ve Geçerliliğini Değerlendirme: KDS’nin hangi karar sürecini hangi düzeyde, hangi aşamada ve nasıl destekleyeceği belirlenmelidir. Karar verirken kullanılacak algoritmalar ve modeller belirlenerek, bunların geliştirilmesi ve kullanılması için gerekli zaman ve maliyetin değerlendirilmesi bu aşamada gerçekleştirilir. Bu adımın yerine getirilmesinde karar verici veya ait olduğu kurumun tercihleri önemlidir. Bir nevi KDS’nin kavramsal modelidir.

Adım.2 KDS Mimarisini Oluşturma: Bu aşamada karar sürecinin hangi aşamalarının hangi teknolojilerle nasıl destekleneceği belirlenmelidir. Modellerin kurulması ve çözümünde kullanılacak yazılım ve algoritmalar, çözücüler, arzu edilen ara yüzler, gereksinim duyulan bilgi ve verilerin neler olduğu belirlenmelidir.

Adım.3 KDS Geliştirme Seçeneklerinin Değerlendirilmesi: KDS’nin geliştirilmesinde aşağıdaki seçeneklerden biri benimsenebilir. i. Karar vericinin kendisinin geliştirmesi, ii. Kurum-içinde karar verici dışındaki bilgi işlem profesyonelleri tarafından geliştirilmesi,iii. Dışarıya belli bir ücret karşılığında yaptırma, iv. Mevcut bir uygulamayı satın alıp gerekirse modifiye etme, v. Uygulama sağlayıcılardan kiralama, vi. KDS’ye sahip başka işletmelerle işbirliği veya iş-beraberliği yaparak yararlanma, vii. Bu yaklaşımların bir karmasından yararlanma. Benimsenen seçeneğin koşul ve gereklerine uygun olarak yaşama geçirilmesi de bu aşamanın bir alt adımıdır. Her seçeneğin bu adım içinde kendine özgü bir alt süreci olacaktır. Bilgi sistemlerinin ve yazılımların geliştirilmesinde kullanılan üç temel yaklaşımın -şelale (waterfall), spiral (spiral) ve prototip (prototyping) geliştirme- hangisinin benimsendiğine bağlı olarak geliştirme aşaması ayrıca değerlendirilmelidir.

Adım.4 KDS’yi Kurma, Test etme ve Kullanıma Sunma (Deployment): Geliştirilen KDS’nin kullanacak karar vericilerin bilgisayarlarına kurulması, yazılımın tasarım aşamasındaki beklentilere uygunluğunun test edilmesi, KDS’nin veri kaynakları ve veritabanları ile bağlantıların sağlanması bu aşamada yerine getirilir.

Adım.5 KDS’nin Bakımı ve Güncellenmesi: KDS’ler karşılıklı etkileşimli (interaktif) bilgi sistemleri olduğundan, karar vericilerin karar süreçlerine ilişkin deneyimleri arttıkça ilk tasarım özellikleri yetersiz kalabilir. Karar vericilerin beklentilerindeki veya karar sürecinin gerekçelerindeki değişimlere paralel olarak KDS’lerin güncellenmesi arzu edilir.

Kişisel KDS geliştirmek bazı sakıncaları yanında getirmektedir. Bunlardan bazıları şunlardır: 1. KDS’nin sahip olduğu özelliklerin düzeyi ve kalitesi, karar vericinin bilgi sistemleri ve bilgisayar programlama konusundaki bilgi ve becerileri ile sınırlı olacaktır. 2. Veri ve bilgi güvenliği konusunda eksikler olabilir. 3. KDS’nin taşıdığı özelliklere, kullanımı ve bakımına ilişkin belgelendirmelerin eksik olma olasılığı vardır.

Excel işlevleri; bir ya da birden fazla parametre alarak ya da hiçbir parametre almayarak istenilen bir işlemi gerçekleştiren ve bu işlemin sonuç ya da sonuçlarını kullanıldıkları hücreye geri döndüren formüllerdir.